LÀM THẾ NÀO ĐỂ KHÔNG BỊ NHẠT

Có một nỗi lo thầm kín mà hầu hết chúng ta đều từng trải qua: sợ rằng mình sẽ bị coi là “nhạt”. Cái từ ấy, nghe qua tưởng chừng vô hại, nhưng thực chất lại là nhát dao mỏng cắt vào sự tự tin của mỗi người. Khi ta gọi ai đó “nhạt”, điều ta thật sự muốn nói không phải rằng họ thiếu giá trị, mà rằng họ chưa đủ can đảm, chưa đủ tập trung, hay chưa đủ chân thành để cho ta biết họ thực sự là ai.

Nhưng sự thật là, không có ai sinh ra đã nhạt nhẽo cả. Cái gọi là “sự nhạt” chỉ xuất hiện khi một người không hiểu rõ bản chất của mình, hoặc không biết hay không dám bày tỏ nó với thế giới. Nhà tâm lý học Carl Rogers, cha đẻ của liệu pháp nhân văn, từng khẳng định: “Khi tôi chấp nhận chính mình như tôi vốn là, tôi mới có thể thay đổi.”Chính sự tự chấp nhận ấy mở ra con đường để một con người bộc lộ sự độc đáo và sinh động của mình.

Nghệ thuật biến cái bình thường thành phi thường

Trong nghệ thuật, không có thứ gì gọi là “tẻ nhạt”. Một bức tường loang lổ, một vạt cỏ bên vệ đường, hay một cái cây khẳng khiu đều có thể trở thành kiệt tác khi được nhìn bằng con mắt chân thành và sáng tạo. Họa sĩ người Đan Mạch Christian Købke, năm 1833, đã vẽ một cảnh đồng cỏ ở ngoại ô Copenhagen – một khung cảnh tưởng như chẳng có gì đáng chú ý. Thế nhưng, nhờ cách ông lắng nghe sự rung động trong tâm hồn mình, ông đã biến những điều tưởng tầm thường thành một tác phẩm khiến người xem cảm thấy xao xuyến.

Trong thời đại ngày nay, điều ấy càng rõ ràng. Bạn có thể thấy một người chia sẻ trên Instagram một tách cà phê buổi sáng kèm dòng chữ: “Hôm nay, tôi cảm thấy cuộc sống thật chậm lại, và tôi nhớ đến cha mình, người từng uống cà phê sáng với tôi mỗi ngày.” Đơn giản, nhưng đầy rung động. Chính sự chân thực ấy tạo ra sức hút, chứ không phải hình ảnh bóng bẩy hay những chuyến đi xa hoa.

Như Carl Jung từng nói: “Cái gì càng mang tính cá nhân thì càng mang tính phổ quát.” Khi ta dám thành thật chia sẻ những cảm xúc riêng, ta lại chạm đến sợi dây đồng cảm chung nơi mọi người.

Thế nào là một con người thú vị?

Thú vị không phải là kể ra hàng tá chuyến đi vòng quanh thế giới, không phải là rải rác những kiến thức uyên bác, cũng chẳng phải là việc được bắt tay với những nhân vật lẫy lừng. Một người thú vị, theo nghĩa sâu xa, là người lắng nghe chính mình, hiểu rõ và tường thuật trung thực những rung động trong trái tim.

Trong công việc, bạn có thể thấy sự khác biệt rõ rệt. Một đồng nghiệp kể về dự án của mình theo kiểu: “Chúng tôi đã hoàn thành kế hoạch đúng thời hạn, đạt KPI như mong đợi”, nghe thì chuyên nghiệp, nhưng vô vị. Trong khi một người khác nói: “Tôi đã căng thẳng đến mức mất ngủ cả tuần, nhưng khoảnh khắc nhìn thấy kết quả hiển thị trên màn hình, tôi thực sự rơi nước mắt vì hạnh phúc”. Người thứ hai đã đem lại cho bạn cảm giác thật và chắc chắn để lại ấn tượng mạnh hơn.

Nhà tâm lý học Daniel Goleman, tác giả Trí tuệ cảm xúc, chỉ ra rằng: “Người có khả năng thấu hiểu bản thân không chỉ kết nối tốt hơn với chính họ mà còn chạm tới trái tim của người khác một cách tự nhiên.”

Vì sao chúng ta trở nên “nhạt”?

Thứ nhất, bởi ta đánh mất niềm tin rằng cảm xúc thật của mình đã đủ giá trị. Trên Facebook hay TikTok, nhiều người chọn đăng những câu status an toàn: vài lời chúc chung chung, vài bức ảnh “pose dáng” quen thuộc, vì nghĩ rằng như vậy mới được chấp nhận. Nhưng sự an toàn ấy lại khiến chúng ta trở nên vô hình.

Thứ hai, bởi ta sợ hãi chính mình. Việc phơi bày những cảm xúc chân thật – nỗi ghen tuông, cơn giận dữ trẻ con, sự lo âu vụn vặt – có thể khiến ta thấy mong manh. Vì thế, ta chọn cách “lảm nhảm” để che giấu sự thật trong lòng. Nhà phân tâm học Erich Fromm từng nhận định: “Nỗi sợ lớn nhất của con người không phải là cái chết, mà là việc đối diện với chính mình.”

Thứ ba, bởi ta chưa đủ hiểu cảm xúc của mình. Có lúc ta kêu lên: “Chuyện đó cực kỳ tệ hại!”, hay “Tôi phấn khích lắm!”, nhưng lại không thể giải thích cụ thể vì sao. Khi ấy, người khác không nắm bắt được sự chân thành trong lời ta nói, và ta bị gán nhãn “nhạt”.

Vì sao trẻ con luôn thú vị hơn người lớn?

Hãy thử so sánh một buổi họp gia đình. Người lớn thường trò chuyện bằng những câu quen thuộc: “Công việc ổn không?”, “Ăn uống thế nào?” và rồi nhanh chóng rơi vào sự lặp lại. Trong khi đó, một đứa trẻ có thể đột ngột nói: “Con ước gì mình là siêu nhân để đưa mẹ đi làm bằng cách bay qua mái nhà”. Chúng ta bật cười không phải vì câu chuyện hợp lý, mà vì nó chân thành và không bị ràng buộc.

Điều khiến trẻ hấp dẫn không phải là chúng có trải nghiệm phong phú, mà bởi chúng không biết (hoặc không thèm) tự kiểm duyệt. Trẻ sống trung thành với cảm xúc của mình và chính sự chân thực ấy tạo ra sức hút. Nhưng rồi khi lớn lên, xã hội dạy ta “cách cư xử đúng mực”. Trong quá trình đó, ta bị tước đi khả năng tự nhiên là kể lại đời sống của mình một cách hồn nhiên.

Làm sao để trở nên thú vị hơn?

Tin vui là, sự thú vị không phải là đặc quyền của một vài người may mắn. Nó là một kỹ năng có thể rèn luyện, miễn là ta đủ chân thành và tập trung.

Thành thật với cảm xúc của mình. Đừng chỉ đăng một tấm ảnh đồ ăn kèm dòng chữ “Ngon lắm!”, hãy kể rằng: “Món ăn này làm tôi nhớ đến những ngày hè ở quê, khi bà tôi nấu bằng bếp củi – mùi khói ấy đến giờ vẫn khiến tôi nghẹn ngào.”

Dành thời gian tự phản tư. Viết nhật ký, thiền, hoặc chỉ đơn giản là ngồi yên để lắng nghe dòng chảy cảm xúc. Viktor Frankl, nhà tâm lý học người Áo, từng khẳng định: “Khi con người không còn có thể thay đổi hoàn cảnh, họ được mời gọi để thay đổi chính mình.”

Dũng cảm chia sẻ những điều mong manh. Trong mối quan hệ, thay vì chỉ nói: “Anh ổn mà”, hãy thử thú nhận: “Thực ra anh đang lo lắng rằng em sẽ không cần anh nữa”. Chính sự mong manh ấy lại khiến bạn trở nên sống động và gần gũi hơn.

Con người trở nên thú vị không phải vì họ sở hữu những câu chuyện kỳ vĩ, mà vì họ biết cách cho phép thế giới nhìn thấy những rung động chân thật trong lòng mình. Khi ta sống với sự chân thành, ta không chỉ làm phong phú thế giới nội tâm, mà còn gieo hạt đồng cảm vào trái tim người khác.

Không có ai nhạt cả, chỉ có những người chưa tìm ra cách để kể lại câu chuyện đời mình bằng ngôn ngữ của trái tim. Và một khi ta dám kể, bằng sự can đảm và trung thực, ta sẽ nhận ra: chính những gì ta từng nghĩ là “tầm thường” mới là điều chạm đến trái tim người khác sâu sắc nhất.