Hôi chân ở trẻ em: Nguyên nhân và phương pháp xử trí

Hôi chân là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý khác nhau. Mặc dù thường không nguy hiểm, hôi chân có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tâm lý trẻ nếu không được phát hiện và xử trí phù hợp. Việc hiểu rõ các yếu tố căn nguyên và thực hành biện pháp vệ sinh đúng cách đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát tình trạng này.

Nguyên nhân hôi chân ở trẻ em

Các nguyên nhân thường gặp dẫn đến hôi chân ở trẻ em bao gồm:

• Vệ sinh chân kém hoặc không thay giày tất thường xuyên: Vi khuẩn và nấm có xu hướng phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt và kín như giày dép, đặc biệt khi không được làm sạch hoặc phơi khô đúng cách. Một số chủng vi khuẩn có thể phân hủy mồ hôi và chất sừng trên da, tạo ra mùi khó chịu.

• Lo lắng hoặc căng thẳng: Căng thẳng tâm lý có thể kích hoạt hoạt động hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến tăng tiết mồ hôi, trong đó có mồ hôi bàn chân.

• Tăng tiết mồ hôi nguyên phát (primary hyperhidrosis): Đây là một rối loạn chức năng các tuyến mồ hôi, thường có yếu tố di truyền, khiến trẻ tiết mồ hôi quá mức dù không có các yếu tố môi trường kích thích như nhiệt độ cao.

• Thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn dậy thì: Tăng tiết hormone sinh dục có thể ảnh hưởng đến hoạt động tuyến mồ hôi, làm tăng tiết mồ hôi và nguy cơ hôi chân.

Hướng dẫn xử trí và dự phòng

Trước khi xem xét can thiệp y tế, phụ huynh nên áp dụng một số biện pháp tại nhà giúp cải thiện tình trạng hôi chân ở trẻ:

1. Duy trì vệ sinh chân hằng ngày: Rửa chân cho trẻ bằng nước ấm và xà phòng diệt khuẩn ít nhất một lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi vận động thể lực. Sau khi rửa cần lau khô hoàn toàn, đặc biệt giữa các kẽ ngón chân.

2. Sử dụng tất và giày thích hợp:

   • Chọn tất bằng chất liệu cotton thấm hút tốt, thay tất mỗi ngày hoặc nhiều lần nếu chân ra nhiều mồ hôi.

   • Tránh sử dụng giày dép bó sát hoặc làm từ chất liệu tổng hợp (như nhựa, nylon), vì những loại này giữ ẩm và hạn chế thông thoáng.

3. Luân phiên giày dép: Không nên mang một đôi giày liên tục hai ngày liên tiếp. Nên để giày khô thoáng hoàn toàn sau mỗi lần sử dụng. Có thể tháo rời lót giày để giặt sạch và phơi khô định kỳ.

4. Đi chân trần khi có thể: Cho trẻ đi chân trần ở nơi sạch sẽ, an toàn giúp da chân thông thoáng và hạn chế tình trạng tích tụ độ ẩm.

5. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ không kê đơn:

   • Bột chống mồ hôi hoặc khử mùi.

   • Chất chống tiết mồ hôi (antiperspirants) chứa aluminum chloride.

   • Miếng lót giày khử mùi.

Khi nào cần khám bác sĩ?

Nếu sau khi áp dụng các biện pháp vệ sinh và thay đổi thói quen mà tình trạng hôi chân vẫn không cải thiện, nên đưa trẻ đến bác sĩ nhi khoa hoặc bác sĩ da liễu để được đánh giá và can thiệp:

• Loại trừ các nhiễm trùng nấm (như nấm da chân – tinea pedis) hoặc nhiễm khuẩn.

• Đánh giá rối loạn tăng tiết mồ hôi và chỉ định điều trị thích hợp như thuốc bôi chứa glycopyrronium, iontophoresis hoặc tiêm botulinum toxin A nếu cần thiết.

Kết luận

Hôi chân ở trẻ em chủ yếu do vệ sinh không đúng cách, chất liệu giày dép không phù hợp, hoặc rối loạn điều hòa mồ hôi. Với sự phối hợp giữa chăm sóc tại nhà, thay đổi thói quen sinh hoạt và tư vấn chuyên môn y tế khi cần, tình trạng này có thể được kiểm soát hiệu quả, giúp trẻ tự tin hơn trong sinh hoạt hằng ngày.