NGUYÊN NHÂN GÂY ĐA U TỦY XƯƠNG
Đa u tủy xương xuất phát từ tương bào là thành phần của bạch cầu trong máu. Khi có một tương bào bất thường ban đầu sẽ phát triển và nhân lên nhiều tế bào bất thường khác. Các tế nào này sẽ tiết ra kháng thể đặc biệt có tên gọi protein M chính là cơ sở cho chẩn đoán và tiên lượng bệnh đa u tủy xương.
Đa u tủy xương là bệnh là bệnh lý ác tính nguy hiểm có khả năng tử vong cao.
Nguyên nhân gây đa u tủy xương vẫn chưa được tìm ra, bệnh không có khả năng lây nhiễm nhưng có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
– Tuổi tác: Bệnh có xu hướng xảy ra nhiều hơn ở người cao tuổi khoảng trên 65. Ít gặp bệnh ở những người dưới 40 tuổi.
– Một vài bệnh lý lành tính khi có bất thường ở tương bào gây tiết protein M cũng làm tăng nguy cơ mắc đa u tủy xương.
– Thuốc sâu, chất phóng xạ, người béo phì, nhiễm phải một số virus
– Di truyền:Khả năng di truyền hay yếu tố gia đình rất hiếm gặp.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT ĐA U TỦY XƯƠNG
Khi mắc phải đa u tủy xương, người bệnh sẽ có các triệu chứng như:
- Tổn thương xương khiến xương đau. Những vị trí tổn thương thường gặp là xương đòn, xương ức, xương sọ, xẹp đốt sống.
- Lượng canxi trong máu tăng cao do tiêu xương.
- Mắc phải các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, viêm đường tiết niệu do hệ miễn dịch bị suy giảm
- Suy thận khi canxi máu tăng hoặc có nhiều protein trong ống thận
- Thiếu máu do tế bào u và tủy ức chế chất tại huyết, hồng cầu to, bạch cầu hạt giảm, tiểu cầu giảm…
- Ít gặp triệu chứng thần kinh như mệt mỏi, rối loạn thị giác, bệnh võng mạc
- Chảy máu nếu chức năng tiểu cầu bị rối loạn hay tổn thương nội mạch
- Gan to, hạch to, lách to
Đa u tủy xương xuất phát từ tương bào là thành phần của bạch cầu trong máu.
KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ ĐA U TỦY XƯƠNG
Chẩn đoán
- Bác sĩ thăm khám lâm sàng, hỏi triệu chứng bệnh
- Xét nghiệm máu kiểm tra tình trạng thiếu máu, số lượng tiểu cầu, bạch cầu, tốc độ máu lắng…
- Tủy xương: Ở người bị u đã tủy, tương bào tăng trên 15% với hình thái không điển hình, dạng non và nhiều nhân
- Sinh hóa: Canxi máu, acid uric tăng, giảm albumin, tăng ure máu..
- Điện di huyết thanh
- Chụp X quang phát hiện tổn tương tủy xương, gãy xương, loãng xương tại xương sọ, xương sườn, cột sống.
Điều trị
Bệnh nhân cần được điều trị hệ thống hóa chất nhằm kiểm soát khối u, điều trị triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Cần kết hợp các phương pháp điều trị như:
- Điều trị bằng thuốc
- Chiếu xạ với thể khu trú, u ngoài tủy xương
- Phẫu thuật giải phóng chèn ép hay với u đơn độc
- Phối hợp với truyền máu, kháng sinh, lọc máu, calcitonin, lợi tiểu.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
