Một nghiên cứu mới có bước tiến đáng kể trong liệu pháp miễn dịch chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T. Nghiên cứu này tiết lộ một cách mới để theo dõi các tế bào T hiếm để có thể chọn những tế bào phù hợp để điều trị trong hệ thống miễn dịch của bệnh nhân.
Nghiên cứu - được công bố trên tạp chí Khoa học Miễn dịch Khoa học - là công trình của một nhóm do các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson (Fred Hutch) ở Seattle, WA.
Liệu pháp miễn dịch là một lĩnh vực mới trong cuộc chiến chống ung thư sử dụng các tế bào từ hệ thống miễn dịch của chính bệnh nhân để điều trị căn bệnh này. Tuy nhiên, tương tự như tất cả các liệu pháp y học mới, liệu pháp miễn dịch cũng phải đối mặt với những thách thức to lớn.
Từ quan điểm lý thuyết, ý tưởng sử dụng tế bào T để chống ung thư đã được quan tâm từ lâu. Các tế bào T là một phần của hệ thống miễn dịch thích nghi, sở hữu một số tính năng giúp chúng có thể điều trị ung thư.
Ví dụ, các tế bào T phản ứng đặc biệt với các mối đe dọa, sao chép nhanh chóng và di chuyển đến các hạch bạch huyết gần mục tiêu. Các tế bào này có khả năng ghi nhớ lâu, điều này có thể giúp cho việc duy trì hiệu quả điều trị trong nhiều năm sau khi điều trị ban đầu.
Tuy nhiên, trong khi ý tưởng sử dụng tế bào T có vẻ đầy hứa hẹn trên lý thuyết, các nhà khoa học hiện phải đối mặt với một số trở ngại trước khi biến nó thành thực tiễn. Với một thách thức như vậy thì trọng tâm của nghiên cứu mới là làm thế nào để xác định một nhóm tế bào T đặc hiệu khối u.
Hiệu quả lâm sàng dựa trên các tế bào T 'cực kỳ hiếm'
Lộ trình của liệu pháp chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T là lấy tế bào T từ máu của chính bệnh nhân, thiết lập cho chúng có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư, nhân bản trong phòng thí nghiệm, sau đó được đưa trở lại cơ thể bệnh nhân.
Trong một số trường hợp cụ thể, các tế bào T có được lấy từ một người khỏe mạnh, sau khi được thiết lập và nhân bản được đưa vào cơ thể của người bệnh.
Tuy nhiên, cơ thể có hàng ngàn loại tế bào T - mỗi loại có tác dụng và mức độ tiêu diệt ung thư nhất định và hiện vẫn chưa rõ loại nào là hiệu quả nhất để chống lại các tế bào ung thư. Hơn nữa, thách thức còn nhiều hơn bởi thực tế là tác dụng chống ung thư của các tế bào thay đổi khi chúng nhân lên trong phòng thí nghiệm do các tế bào vô tính có sự khác biệt nhất định với các tế bào bố mẹ chúng.
Tác giả chính Tiến sĩ Aude Chapuis là một nhà nghiên cứu liệu pháp miễn dịch tại Fred Hutch và một chuyên gia về chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T cho biết: "Nhận thấy rằng các tế bào trong mỗi hệ thống miễn dịch của bệnh nhân cuối cùng sẽ có hiệu quả lâm sàng là cực kỳ hiếm."
Phương pháp 'Mã vạch' theo dõi các tế bào T thông qua thụ thể
Việc cố gắng xác định các tế bào nào đang có khả năng tấn công các tế bào ung thư mạnh nhất là vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một phương pháp dựa trên giải trình tự thụ thể tế bào T thông lượng cao có khả năng hỗ trợ giải quyết vấn đề trên.
Các loại tế bào T khác nhau có phương thức tương đối khác nhau để tiêu diệt các tế bào ung thư và những phương thức này có thể được phân biệt dựa vào loại thụ thể được gắn trên tế bào T.
Công nghệ sinh học thích ứng Corp - một phân nhánh của Fred Hutch - đã phát triển một cách cung cấp cho mỗi loại thụ thể tế bào T một "mã vạch" duy nhất để các nhà nghiên cứu có thể đọc và theo dõi tất cả các loại thụ thể trong một quần thể tế bào T của một bệnh nhân .
Bác sĩ Chapuis nói rằng với phương pháp theo dõi mới, cuối cùng họ cũng có thể theo dõi chi tiết những gì đang xảy ra trong quá trình chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T trên bệnh nhân.
Phương pháp này cho phép họ "phân biệt các tế bào và tìm ra nơi chúng đến, nơi nào phát triển trong môi trường nuôi cấy và tế bào nào tồn tại sau khi được đưa vào cơ thể bệnh nhân".
Trong nghiên cứu của họ, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp mã vạch để theo dõi hàng ngàn tế bào miễn dịch sau khi đưa vào bệnh nhân.
Các tế bào T non và hiếm có khả năng chống ung thư mạnh nhất
Nhóm nghiên cứu đã đánh giá 10 bệnh nhân bị u ác tính di căn đã đáp ứng với liệu pháp chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T bằng cách sử dụng các loại tế bào T khác nhau.
Hai trong số các bệnh nhân có biểu hiện thuyên giảm hoàn toàn. Khi kiểm tra thêm, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng trong những trường hợp đó, các tế bào T dẫn đầu cuộc chiến chống lại căn bệnh ung thư di căn là loại cực kỳ hiếm gặp trong cơ thể bệnh nhân lúc đầu.
Các nhà nghiên cứu cũng sử dụng phương pháp theo dõi mới để theo dõi trực tiếp các tế bào T trong cơ thể. Họ phát hiện ra rằng các tế bào T mang lại tác dụng chống ung thư mạnh nhất có xu hướng non hơn, cho thấy hiệu quả đến từ thực tế là các tế bào non có khả năng tái tạo và tồn tại nhiều hơn - tính năng rất quan trọng để duy trì các tác động lâu dài.
Bác sĩ Aude Chapuis chia sẻ: "Hiểu được những gì chúng tôi đã phát hiện, giờ đây có thể tinh chỉnh việc lựa chọn các tế bào được sử dụng để chuyển nạp nuôi dưỡng tế bào T để các tế bào tồn tại và kiểm soát trạng thái của các khối tốt hơn."
Nhóm nghiên cứu hiện đang tiến hành hai thử nghiệm lâm sàng, một thử nghiệm đang áp dụng trên bệnh nhân ung thư phổi, và thử nghiệm khác được áp dụng cho bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu tủy cấp tính để kiểm tra cách chiết xuất tốt hơn các tế bào T hiếm, mạnh mẽ và nhân bản trước khi đưa trở lại cơ thể bệnh nhân.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
