1. Tiền mê :
- Cần sử dụng với liều lớn hơn bình thường, chuẩn bị tốt các phương tiện theo dõi.
- Thuốc dùng:
+ Benzodiazepin (Seduxen).
+ Midazolam (Hypnovel).
+ Atropin: chỉ nên dùng trong trường hợp điều trị tăng HA trước đó dùng thuốc ức chế Beta.
+ Các thuốc dòng họ Morphin như Fentanyl, Dorlagan.
- Chuẩn bị các phương tiện theo dõi:
+ Máy đo huyết áp bằng tay.
+ Mornitoring: đo SpO2, EtCO2, ECG, nhiệt độ, nước tiểu/giờ.
2. Khởi mê:
- Dùng thuốc :
- Thứ tự nên dùng: Etomidate 0,3 mg/kg ; Profofol 1,5 – 2 mg/kg; Thiopental 3 – 5 mg/kg
- Không nên dùng ketamin.
- Tất cả các thuốc dòng họ Morphin đều có tác dụng tốt.
+ Nên dùng thuốc giãn cơ dài: Norcuron, Pavulon, Arduan, Esmeron, .. không nên dùng giãn cơ ngắn.
+ Các thuốc mê bốc hơi Isoflurane :chú ý cẩn thận , có nguy cơ tụt HA rất cao.
3. Duy trì mê:
- Isoflurane 1-3% hoặc Sevoflurane 1- 2%.
- Fentanyl liều bolus 0,05 – 0,1 mg/30 phút.
- Tiêm tĩnh mạch Pavulon hoặc Arduan, liều 0,04 – 0,08 mg/kg hoặc Esmeron 0,5 mg/kg.
- Đảm bảo và giãn cơ tốt.
- Đảm bảo đủ khối lượng tuần hoàn bằng dịch và máu.
- Nên phối hợp các thuốc dòng họ Morphin liều cao với thuốc mê bốc hơi nồng độ trung bình ( 0.8 – 1%).
4. Xử trí các nguy cơ trong mổ:
4.1. Tụt huyết áp:
- Nguyên nhân:
- Gây mê sâu.
- hiếu khối lượng tuần hoàn.
- Xử trí:
- Không nên để HA trung bình < 80 mmHg.
- Dùng thuốc nâng HA : dùng sau khi đã xử trí các nguyên nhân khác không có kết quả.
- Các thuốc nâng HA có thể dùng: Ephedrin, Dopamin, Dobutamin, Adrenalin.
4.2. Tăng HA:
- Nguyên nhân:
- Mê nông.
- Kích thích ngoại khoa mạnh.
- Xử trí:
- Tăng độ sâu của gây mê.
- Đảm bảo giãn cơ , giảm đau tốt.
- Loại trừ thiếu oxy, nhược thán hoặc ưu thán
- Thuốc dùng:
- Nifedipin đặt dưới lưỡi hoặc qua mũi từ 1 – 2 viên nang bọc.
- Nicardipin ( IV) tiêm 1 lần 0,5 – 2 mg tiêm trong 5 phút hoặc liều duy trì 2 – 5 mg/ giờ.
5. Thoát mê:
- Các yếu tố gây biến loạn huyết động đột ngột:
- Quá tỉnh.
- Đau sau phẫu thuật.
- Hạ nhiệt độ .
- Giảm thông khí.
- Cách phòng tránh:
- Để bệnh nhân thoát mê một cách tự nhiên.
- Không nên dùng các thuốc giải giãn cơ.
- Không nên dùng thuốc đối kháng dòng họ Morphin.
- Duy trì tốt thông khí.
- Đảm bảo nhiệt độ phòng tốt.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh