I. ĐẠI CƯƠNG
U nhú hậu môn là dạng quá sản biểu mô niêm mạc ống hậu môn tại đường lược do quá trình viêm tăng sinh, đôi khi có cuống dài và sa ra ngoài khi đại tiện. Condylome ống hậu môn hay sùi mào gà hậu môn là những tổn thương dạng mụn sùi vùng hậu môn do virus gây u nhú ở người HPV (Human Pappilloma Virus), rất dễ lây lan. U nhú, condylome to gây tăng tiết dịch ống hậu môn, đau, chảy máu khi đại tiện, cảm giác ngứa và vướng ở hậu môn và mùi khó chịu. U nhú hậu môn và cách chữa cơ bản là điều trị nội khoa, tỉ lệ tái phát dao động từ 20-70%. Chỉ định phẫu thuật cắt u nhú hậu môn dựa vào kết quả mô bệnh học.
II. CHỈ ĐỊNH
U nhú ống hậu môn lớn gây vướng, khó chịu do ngứa, viêm nhiễm, ỉa máu và đau hậu môn.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Chống chỉ định chung của can thiệp ngoại khoa.
IV. CHUẨN BỊ
(xem bài nguyên tắc chung phẫu thuật vùng hậu môn – trực tràng).
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Tư thế: (xem bài Nguyên tắc chung phẫu thuật vùng hậu môn – trực tràng).
2. Vô cảm: (xem bài Nguyên tắc chung phẫu thuật vùng hậu môn – trực tràng). Có thể thực hiện dưới gây tê tủy sống hoặc dưới gây tê tại chỗ.
3. Kĩ thuật: Thời gian mổ dự kiến 30 phút
– Nguyên tắc kỹ thuật:
Cụ thể:
– Đánh giá thương tổn:
– Cắt u nhú bằng dao điện, lấy hết tổn thương, tránh thủng trực tràng. Khâu cầm máu diện cắt nếu cần. Lấy bệnh phẩm gửi xét nghiệm mô bệnh học.
– Kiểm tra lại vết mổ: Cầm máu. Băng bétadine.
VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN (xem bài Nguyên tắc chung phẫu thuật vùng hậu môn – trực tràng).
1. Theo dõi:
– Thường cho kháng sinh, thuốc giảm đau 3 – 5 ngày. Uống thêm thuốc nhuận tràng, tránh táo bón đọng phân trong trực tràng gây kích thích đại tiện, gây đau kéo dài. Bắt đầu ăn trở lại sau mổ 6 giờ.
– Trường hợp mụn sùi condylome nhiều, lấy rộng, nhịn ăn vài ngày, dùng thuốc gây táo bón tránh phân đi qua vết mổ.
– Săn sóc tại chỗ: giữ sạch vết mổ (sau đại tiện rửa sach hậu môn, thấm khô). Thay băng hàng ngày. Thường không cần đặt viên đạn điều trị trĩ (Proctolog) vào hậu môn. Bôi thuốc chữa sùi mào gà theo chỉ định chuyên khoa da liễu.
2. Xử trí tai biến (xem bài Nguyên tắc chung phẫu thuật vùng hậu môn – trực tràng).
– Chảy máu: Nếu mức độ chảy máu nhiều, không tự cầm cần kiểm tra lại vết mổ để cầm máu bằng đốt điện hay khâu.
– Đau nhiều: dùng thuốc giảm đau.
– Bí đái: thường gặp sau gây tê tủy sống, hoặc do người bệnh đau nhiều cũng gây khó tiểu tiện. Nếu cần thiết phải đặt ống thông bàng quang.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh