Ngày nay, những tiến bộ về chẩn đoán hình ảnh như CT và MRI giúp ích rất nhiều cho việc phát hiện sớm các bệnh lý u não. Mặc dù nhiều trường hợp u não có những đặc điểm hình ảnh riêng trên CT và MRI, có nhiều trường hợp thông tin đó là không đủ để đưa ra quyết định về điều trị.
– U não ở nông gần vỏ não
– U não ở gần các cấu trúc mạch máu lớn, xâm lấn xoang TM
– U não ở gần các vùng chức năng như thân não, bao trong, các hạch nền,…
– U não có nguy cơ chảy máu cao metastatic renal cell carcinoma, choriocarcinoma, hoặc metastatic melanoma.
1. Người thực hiện
– 2 bác sỹ: 1 phẫu thuật viên chính và 1 phẫu thuật viên phụ
– 2 điều dưỡng: 1 người phụ dụng cụ trong mổ và 1 người chạy dụng cụ bên ngoài
– Kíp gây mê: bác sỹ gây mê, kỹ thuật viên phụ gây mê
2. Phương tiện
– 01 bộ dụng cụ mở sọ thông thường, gồm: dao mổ, khoan sọ, panh, kéo, kẹp phẫu tích có và không răng, valve vén hay farabeuf, kìm kẹp kim, maleate, panh gắp u, máy hút, dao điện, bipolar,…
– Vật tư tiêu hao: gạc con 50 chiếc, bông sọ não 30 cái, chỉ vicryl 2/0 2-3 sợi, prolene 4/0 1-2 sợi, dafilon 3/0 1-2 sợi
– Vật liệu cầm máu: surgicel, spongel …
3. Người bệnh
– Được vệ sinh, gội đầu, tắm rửa sạch. Tóc có thể cạo hoặc không.
– Nhịn ăn uống trước mổ ít nhất 6h.
4. Hồ sơ bệnh án
– Đầy đủ thông tin hành chính, bệnh sử, tiền sử, diễn biến, các xét nghiệm chẩn đoán và các xét nghiệm máu liên quan để phẫu thuật như: đông máu, nhóm máu, xét nghiệm HIV, HbsAg…
– Gia đình người bệnh và người bệnh phải ký cam đoan mổ.
1. Kiểm tra hồ sơ: Đúng người bệnh, đúng chẩn đoán và đúng chỉ định, đủ xét nghiệm để phẫu thuật.
– Kiểm tra đúng tên, tuổi giữa hồ sơ và giấy đeo tay của người bệnh.
– Người bệnh đã được chuẩn bị mổ đầy đủ.
3.1.Tư thế:
Tuỳ theo vị trí của u mà quyết định đường mổ, trong phần lớn trường hợp, người bệnh nằm tư thế ngửa, đầu cố định trên khung Mayfield.
3.2. Sát khuẩn:
Sau khi xác định đường mổ, sát khuẩn quanh đường mổ từ 15-20cm.
Trải toan bao phủ quanh trường mổ
Gây tê da đầu đường mổ
3.3.Đường mổ:
Rạch da theo đường mổ
Khoan mở nắp sọ, độ rộng của mảnh xương sọ tuỳ thuộc vào kích thước và vị trí của
u trên nhu mô não.
Khâu treo màng cứng chỉ prolene 4/0
Mở màng cứng vòng cung
3.4. Thắt xoang TM.
3.5. Lấy u:
Xác định vị trí u,
Cầm máu vỏ não, mở vỏ não vào tổ chức u
Tiến hành lấy u từng phần hay cả khối tùy theo tính chất u.
3.6. Đóng vết mổ
Chờ kết quả tức thì khoảng 15-20 phút.
Nếu là u lành tính thì lấy cố gắng lấy hết u, tuỳ theo khả năng của phẫu thuật viên.
Nếu là u ác tính thì ko cần lấy hết u.
Cầm máu diện lấy u bằng bipolar, surgicel
Đóng màng cứng hoặc vá tạo hình màng cứng nếu cần
Đặt lại xương cố định bằng ghim sọ
Đặt 1 dẫn lưu dưới da đầu
Đóng da theo các lớp giải phẫu bằng chỉ vicryl 2/0 và chỉ dafilon 3/0
– Tình trạng toàn thân: mạch, huyết áp, hô hấp
– Tình trạng nhiễm trùng: sốt
– Tình trạng thần kinh: tri giác, dấu hiệu thần kinh khư trú, co giật, đồng tử,…
– Tình trạng vết mổ: có chảy máu, nhiễm trùng, chảy dịch não tuỷ không, dẫn lưu ra dịch như thế nào – Dẫn lưu dưới da đầu thường rút sau mổ 24-48h, không để lâu hơn do nguy cơ nhiễm trùng.
– Chảy máu: mổ lại cầm máu hoặc điều trị nội khoa
– Phù não ít, người bệnh tỉnh táo thì điều trị nội khoa, giảm phù nề
– Phù não nhiều sau mổ thì mổ lại giải toả não rộng và thuốc giảm phù nề.
– Nhiễm khuẩn: điều trị nội khoa
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh