1. Đại cương :
Hội chứng Guillain- Barré là một cấp cứu thần kinh xảy ra ở mọi lứa tuổi.Cơ thể sinh ra các kháng thể chống lại các nguyên nhân nhiễm trùng, nhưng cũng chính các kháng thể này tấn công làm tổn thương Myelin và hoặc sợi trục của rễ và dây thần kịnh ngoại biên.Biểu hiện lâm sàng chủ yếu là yếu cơ tiến triển nhiều nơi, đặc biệt nặng khi có liệt cơ hô hấp và rối loạn thần kinh tự động.
Có thể có các biểu hiện tình trạng nhiễm virus đường hô hấp hoặc tiêu hóa trước khi có biểu hiện lâm sàng thần kinh khoảng 3 tuần.
2 . Chẩn đoán:
2.1. Lâm sàng:
- Bệnh cảnh xảy ra tương đối nhanh với các dấu hiệu rối loạn cảm giác, sau đó là yếu và liệt chi.
- Liệt vận động:
+ Thường bắt đầu đối xứng ở hai chi dưới, ưu thế gốc chi.
+ Sau vài ngày, liệt xu hướng lan lên các chi trên, có khi liệt cả cơ thân mình, cơ gáy. Nếu cơ gian sườn bị liệt sẽ gây khó thở hoặc liệt hô hấp. Khi tổn thương lan đến vùng thân não thường thấy liệt mặt hai bên, liệt hầu họng, có thể liệt vận nhãn.
+ Giảm trương lực cơ, giảm hoặc mất phản xạ gân xương lan tỏa hai bên.
+ Hiếm gặp teo cơ trừ trường hợp có thoái hóa thần kinh.
- Rối loạn cảm giác nông, sâu.
- Bí đái hiếm gặp và nếu có chỉ kéo dài vài ngày.
- Rối loạn thần kinh thực vật: Mồ hôi nhiều ở mặt hoặc ngọn chi, da tái, mạch nhanh, HA tăng.
2.2.Cận lâm sàng:
- Dịch não tủy: phân ly đạm tế bào: Protein tăng ,< 10 tế bào/mm3.
- Điện cơ:dẫn truyền thần kinh chậm hoặc mất,tổn thương Myelin và hoặc sợi trục.
3. Điều trị:
- Nếu chẩn đoán nghĩ nhiều đến Guillain-Barre : Bắt đầu điều trị không đợi chẩn đoán điện não hay kết quả dịch não tủy.
- Đảm bảo bùđủ dịch, điều chỉnh nước và điện giải.
- Đảm bảo dinh dưỡng.
- Chống loét, chống tắc tĩnh mạch sâu do tì đè, dự phòng loét dạ dày tá tràng .
- Methylpretnisolon 500mg/ngày x 5 ngày, sau đó giảm dần liều.
- Thay huyết tương 4-6 đợt.
- Tiêm Globulin tĩnh mạch: 0,4g / kg / ngày ( dùng trong 5 ngày liên tục ) hoặc 1g / kg / ngày ( trong 2 ngày ).
- Thuốc tăng dẫn truyền thần kinh: Nivalin 2,5mg x l-2 ống/ ngày. tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch.
- Vitamin nhóm B.
- Kết hợp châm cứu, xoa bóp, vật lý trị liệu, tập vận động.
- Dùng thuốc giảm đau.
- Điều trị dự phòng các biến chứng suy hô hấp và các rối loạn của hệ thần kinh thực vật:
+ Tăng huyết áp kịch phát : có thế dùng các thuốc giảm huyết áp tác dụng ngắn.
+ Tụt huyết áp: tăng cường truyền dịch tĩnh mạch có thể nâng được huyết áp, tuy nhiên một số trường hợp phải dùng đến thuốc vận mạch.
+ Trong tất cả các trường hợp, phải tìm và điều trị các yếu tố gây loạn nhịp tim.
- Nếu suy hô hấp: chuyển đơn vị điều trị tích cực.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
