1. Đại cương :
Viêm tủy leo cấp có đặc điểm lâm sàng là khởi phát giống viêm tủy ngang cấp, nhưng tiến triển nhanh chóng ( hàng ngày, hàng giờ), lan dần từ thấp lên cao và có thể tổn thương lên hành não gây tử vong nhanh do suy hô hấp và trụy tim mạch, tiên lượng dè dặt và tỷ lệ tử vong cao.
2. Chẩn đoán:
- Khởi phát: thường từ tủy lưng liệt mềm 2 chi dưới, trong một ngày liệt lan lên 2 chi trên. Bệnh nhân trở thành liệt mềm tứ chi.
- Mất cảm giác cũng lan dần từ chân lên bụng, ngực, hai tay, cổ.
- Có thể thấy phản xạ bó tháp ở 2 chi dưới.
- Rối loạn cơ tròn kiểu trung ương: Lúc đầu thường bí đái, sau đái dầm ngắt quãng.
- Đôi khi liệt không đồng đều: Bên này liệt nặng hơn bên kia hoặc sớm hơn bên kia gây hội chứng Brown-Sequard. Sau đó tiếp tục tiến triển, bệnh nhân đau cổ, gáy rồi liệt các cơ cổ, liệt dây thần kinh hoành, liệt nhân dây IX, X, XI, XII.
Biểu hiện: nói khó, nghẹn, sặc, mất phản xạ họng hầu, liệt vận động lưỡi. Cuối cùng rối loạn nhịp tim và bệnh nhân tử vong vì trụy tim mạch.
- Mức độ liệt và rối loạn cảm giác lúc đầu càng nặng thì tiến triển càng nhanh và tiên lượng càng xấu, bệng nhân có thể tử vong trong vài ngày đầu.
3 . Điều trị:
- Kháng sinh phổ rộng hoặc theo kháng sinh đồ.
- Corticoid: đường tiêm dùng ngay khi có triệu chứng khởi phát, dùng liều cao ( Methylpretnizolon) 1000 mg truyền tĩnh mạch từ 3-5 ngày đầu, sau đó tùy thuộc tổn thương trên phim chụp cộng hưởng từ và lâm sàng mà điều chỉnh liều.
- Thuốc tăng dẫn truyền thần kinh: Nivalin 2,5mg x 1- 2 ống/ ngày,tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch.
- Vitamin nhóm B tổng hợp liều cao.
- Nuôi dưỡng: Chú ý tăng đạm.
- Chống loét: nằm đệm chống loét, lau sạch da, trở mình 1- 2 giờ một lần.
- Chống nhiễm trùng đường niệu: Nếu bí đái đặt Sonde dẫn lưu, 2- 3 ngày rút Sonde cho bệnh nhân tập đi tiểu.
- Tập vận động, châm cứu, xoa bóp, điều trị vật lý trị liệu.
Chuyển đơn vị điều trị tích cực khi bệnh nhân có biểu hiện khó thở.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
