Các rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ em

Rối loạn tiêu hóa là nhóm bệnh lý phổ biến ở trẻ em, ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển thể chất và chất lượng cuộc sống của trẻ. Các biểu hiện thường gặp bao gồm đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, và mất nước. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng nhằm phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là một số rối loạn tiêu hóa nặng thường gặp ở trẻ em và hướng xử trí tương ứng.

1. Rối loạn tiêu hóa tăng bạch cầu ái toan (EGID)

EGID, bao gồm viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan (EoE), là tình trạng tích tụ bất thường của bạch cầu ái toan trong đường tiêu hóa, gây viêm và phù nề niêm mạc. Trẻ có thể biểu hiện đau bụng, nôn ói, nuốt khó, chậm tăng trưởng.

Điều trị: Không có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên sử dụng corticosteroid (tại chỗ hoặc toàn thân) và thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể giảm viêm. Chế độ ăn loại trừ các dị nguyên hoặc dinh dưỡng qua sonde được chỉ định trong các trường hợp nặng.

2. Bệnh Celiac

Đây là bệnh lý tự miễn, trong đó gluten gây tổn thương niêm mạc ruột non, dẫn đến kém hấp thu dinh dưỡng.

Triệu chứng: Đau bụng, tiêu chảy kéo dài, bụng trướng, chậm lớn, thiếu máu.

Điều trị: Loại bỏ hoàn toàn gluten khỏi chế độ ăn giúp phục hồi cấu trúc và chức năng ruột non.

3. Bệnh viêm ruột (Inflammatory Bowel Disease – IBD)

IBD bao gồm hai bệnh chính: viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Đây là bệnh lý mạn tính gây viêm đường tiêu hóa.

Biểu hiện: Đau bụng, tiêu chảy, phân có máu, sốt, mệt mỏi, chậm phát triển thể chất.

Điều trị: Bao gồm thuốc chống viêm, ức chế miễn dịch, sinh học và can thiệp ngoại khoa trong trường hợp nặng. Quản lý lâu dài giúp cải thiện chất lượng sống.

4. Lồng ruột

Lồng ruột là tình trạng một đoạn ruột lồng vào đoạn ruột kế tiếp, gây tắc ruột cấp.

Triệu chứng: Khởi phát đột ngột với đau bụng cơn, nôn, phân nhầy máu, lờ đờ.

Điều trị: Thường sử dụng phương pháp tháo lồng bằng hơi hoặc bơm thuốc cản quang dưới hướng dẫn hình ảnh. Phẫu thuật được chỉ định khi điều trị bảo tồn thất bại.

5. Xoắn ruột

Tình trạng xoắn ruột có thể gây tắc nghẽn đường tiêu hóa và thiếu máu nuôi ruột.

Biểu hiện: Đau bụng dữ dội, nôn, bụng chướng, bí trung đại tiện.

Xử trí: Là cấp cứu ngoại khoa, yêu cầu phẫu thuật tháo xoắn và xử trí tổn thương nếu có.

6. Hội chứng ruột ngắn

Xảy ra khi chiều dài ruột còn lại không đủ đảm bảo hấp thu dinh dưỡng, có thể do bẩm sinh hoặc hậu phẫu.

Triệu chứng: Tiêu chảy mạn tính, suy dinh dưỡng, mất nước, rối loạn điện giải.

Điều trị: Dinh dưỡng đường ruột kết hợp hoặc thay thế bằng nuôi ăn tĩnh mạch, cùng với phẫu thuật tái tạo ruột trong trường hợp cần thiết.

Kết luận

Các rối loạn tiêu hóa ở trẻ em có thể biểu hiện dưới nhiều hình thái lâm sàng, từ nhẹ đến đe dọa tính mạng. Việc nhận diện sớm triệu chứng và điều trị kịp thời là yếu tố quyết định trong tiên lượng bệnh. Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc quan sát, phát hiện bất thường và phối hợp chặt chẽ với nhân viên y tế để đảm bảo hiệu quả điều trị và sự phát triển toàn diện của trẻ.