Lợi ích sức khỏe của tắm khoáng nóng

Tắm khoáng nóng là hình thức thủy liệu pháp được thực hiện thông qua việc ngâm mình trong các nguồn nước tự nhiên giàu khoáng chất, bao gồm suối nước nóng, bùn khoáng, bồn ngâm nước nóng tại spa hoặc tại nhà. Nguồn nước này thường giàu các vi khoáng như canxi, magiê, kali và lưu huỳnh—những chất được hình thành trong quá trình nước di chuyển qua các tầng địa chất dưới lòng đất.

Mặc dù nhiều người tìm đến tắm khoáng nóng như một hình thức thư giãn, một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra các lợi ích tiềm năng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần. Tuy nhiên, những lợi ích này nên được xem là biện pháp hỗ trợ thay vì thay thế các phương pháp điều trị y tế tiêu chuẩn.

1. Hỗ trợ giảm đau cơ xương khớp

Tắm khoáng nóng có thể làm giảm triệu chứng đau do tác dụng giãn cơ và tăng tuần hoàn cục bộ nhờ nhiệt độ nước. Một nghiên cứu đăng trên Inquiry (2021) với gần 1.300 người mắc viêm khớp và đau cơ xương cho thấy 83% số người tham gia ghi nhận sự cải thiện triệu chứng sau khi ngâm suối khoáng nóng.

Tuy nhiên, tác dụng này có tính tạm thời, không thay thế cho điều trị bằng thuốc và can thiệp y học chuyên sâu. Người bệnh cần tiếp tục tuân thủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên khoa.

2. Cải thiện một số bệnh lý da liễu

Các khoáng chất như lưu huỳnh và magiê có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn, có thể góp phần cải thiện triệu chứng ở một số bệnh da như:

• Vảy nến

• Chàm (eczema)

• Viêm da tiết bã

• Mụn trứng cá và ngứa da không đặc hiệu

Theo tổng quan đăng trên Journal of Clinical Medicine (2020), thủy liệu pháp giàu khoáng chất cho thấy hiệu quả giảm ngứa và bong tróc da ở một số nhóm người bệnh, mặc dù mức độ bằng chứng vẫn còn hạn chế và cần nghiên cứu sâu hơn.

3. Giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tâm thần

Ngâm mình trong nước nóng được chứng minh giúp giảm hoạt hóa hệ thần kinh giao cảm, hỗ trợ thư giãn tinh thần và cải thiện giấc ngủ. Yếu tố cảnh quan tự nhiên xung quanh khu vực suối khoáng cũng đóng vai trò tăng cường cảm giác thư thái và cải thiện khí sắc (mood).

Các nghiên cứu cho thấy thư giãn thường xuyên có thể hỗ trợ điều hòa trục HPA (hypothalamic-pituitary-adrenal) và giảm phản ứng căng thẳng, từ đó hỗ trợ sức khỏe tâm thần tổng thể.

4. Hỗ trợ chuyển hóa và kiểm soát cân nặng

Mặc dù không phải là một phương pháp giảm cân độc lập, tắm khoáng nóng có thể góp phần tăng chi tiêu năng lượng và cải thiện chuyển hóa thông qua các cơ chế sau:

• Tăng tiêu hao năng lượng khi nghỉ ngơi: Theo nghiên cứu đăng trên Temperature (2017), ngâm mình trong nước ấm giúp tăng chi tiêu năng lượng thêm 61 kcal/giờ so với điều kiện nghỉ ngơi thông thường.

• Giảm phản ứng viêm và cải thiện độ nhạy insulin: Một nghiên cứu khác trên Journal of Applied Physiology (2018) cho thấy liệu pháp tắm nước nóng kéo dài 2 tuần giúp cải thiện các chỉ số đường huyết lúc đói, insulin và marker viêm hệ thống.

Mặc dù vậy, tắm khoáng nóng chỉ nên xem là biện pháp hỗ trợ trong kế hoạch kiểm soát cân nặng, không thể thay thế cho chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể lực đều đặn.

5. Tác động tích cực đến hệ tim mạch

Tác dụng giãn mạch từ nước nóng có thể cải thiện lưu thông máu và huyết áp, nhờ vào việc:

• Tăng cung cấp oxy và dưỡng chất đến mô

• Giảm độ cứng thành mạch và cải thiện chức năng nội mô

Một nghiên cứu công bố trên The Journal of Physiology (2016) cho thấy tắm nước nóng có thể mang lại lợi ích tương tự tập thể dục mức nhẹ đối với sức khỏe mạch máu.

Tuy nhiên, bệnh nhân tim mạch cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng liệu pháp ngâm nước nóng, đặc biệt trong các trường hợp bệnh mạch vành không ổn định, suy tim, hoặc tăng huyết áp không kiểm soát.

Khuyến nghị thực hành

• Thời gian ngâm lý tưởng: 10–20 phút mỗi lần, tránh ngâm quá lâu hoặc nước quá nóng (>40°C).

• Không ngâm khi đang sốt, mất nước, tụt huyết áp hoặc có vết thương hở lớn.

• Người cao tuổi hoặc có bệnh lý mạn tính nên có người đi kèm và ngâm dưới sự giám sát y tế nếu cần.

Kết luận

Tắm khoáng nóng mang lại một số lợi ích sức khỏe đã được ghi nhận, đặc biệt về hỗ trợ giảm đau, thư giãn tinh thần, cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ chuyển hóa. Tuy nhiên, đây không phải là liệu pháp điều trị chính thống, và không thể thay thế cho các phương pháp y học bằng chứng khác. Cần tham vấn bác sĩ nếu muốn tích hợp tắm khoáng nóng vào kế hoạch chăm sóc sức khỏe cá nhân, đặc biệt trong các trường hợp có bệnh lý nền phức tạp.