Omicron nhân lên nhanh hơn trong đường thở, chậm hơn trong phổi
Các nhà nghiên cứu cho biết sự khác biệt lớn về mức độ hiệu quả của Omicron và các biến thể khác của coronavirus nhân lên có thể giúp dự đoán tác động của Omicron.
So với biến thể Delta trước đó, họ phát hiện Omicron tự nhân lên nhanh hơn 70 lần trong các mô đệm đường thở, điều này có thể tạo điều kiện lây lan từ người sang người. Tuy nhiên, trong các mô phổi, Omicron sao chép chậm hơn 10 lần so với phiên bản gốc của coronavirus, điều này có thể góp phần lý giải lý do bệnh gây ra bởi biến thể Omicron nghiêm trọng hơn.
Một báo cáo chính thức về những phát hiện đang được bình duyệt để xuất bản và chưa được công bố bởi nhóm nghiên cứu. Trong một bản tin do Đại học Hồng Kông phát hành, trưởng nhóm nghiên cứu - Tiến sĩ Michael Chan Chi-wa cho biết, "Điều quan trọng cần lưu ý là mức độ nghiêm trọng của bệnh ở người không chỉ được xác định bởi sự nhân lên của virus" mà còn bởi phản ứng miễn dịch của mỗi người đối với kháng nguyên, đôi khi tiến triển thành phản ứng viêm đe dọa tính mạng.
Chan nói thêm, "Bằng cách lây nhiễm cho nhiều người hơn, một loại virus rất dễ lây nhiễm có thể gây ra bệnh nặng hơn và tử vong mặc dù bản thân virus có thể ít gây bệnh hơn. Do đó, kết hợp với các nghiên cứu gần đây của chúng tôi cho thấy rằng biến thể Omicron có thể thoát khỏi một phần khả năng miễn dịch từ vắc-xin và tiền sử đã bị lây nhiễm, mối đe dọa tổng thể từ biến thể Omicron có thể là rất đáng kể.”
Omicron gắn chặt vào các tế bào hơn, chịu được một số kháng thể
Theo các nhà nghiên cứu, một mô hình cấu trúc về cách biến thể Omicron gắn vào tế bào và kháng thể làm sáng tỏ hành vi của chúng và sẽ giúp thiết kế các kháng thể trung hòa.
Sử dụng các mô hình máy tính của protein S trên bề mặt Omicron, họ đã phân tích các tương tác phân tử xảy ra khi gai bám vào một protein trên bề mặt tế bào có tên là ACE2 - cửa ngõ để virus xâm nhập vào tế bào.
Nói một cách ẩn dụ, virus ban đầu có sự bắt tay với ACE2, nhưng cách gắn của Omicron "trông giống như một cặp đôi đang nắm tay nhau với các ngón tay đan vào nhau", Joseph Lubin của Đại học Rutgers ở New Jersey cho biết. "Giải phẫu phân tử" của chiếc kẹp có thể giúp giải thích cách các đột biến của Omicron hợp tác để giúp nó lây nhiễm các tế bào, Lubin nói thêm.
Nhóm nghiên cứu cũng mô hình hóa các đột biến với các lớp kháng thể khác nhau đang cố gắng tấn công nó. Lubin cho biết, các kháng thể tấn công từ các góc độ khác nhau, "giống như hàng thủ của đội bóng đá có thể cản phá một người vận chuyển bóng", với một người tóm lấy từ phía sau, một người khác từ phía trước. Một số kháng thể "có vẻ như bị loại bỏ" trong khi những kháng thể khác có khả năng vẫn còn hiệu quả. Lubin cho biết, vắc-xin tăng cường làm tăng mức độ kháng thể, dẫn đến "nhiều người bảo vệ hơn", điều này có thể bù đắp cho "sự bám chặt của một kháng thể riêng lẻ yếu hơn".
Các phát hiện này được đăng vào thứ Hai trên trang web bioRxiv trước khi bình duyệt và cần được xác minh, "đặc biệt là với các mẫu thực tế từ con người" Lubin nói. "Mặc dù những dự đoán về cấu trúc phân tử của chúng tôi hoàn toàn không phải là lời kết luận đối với Omicron, nhưng (chúng tôi hy vọng) chúng cho phép phản ứng nhanh hơn và hiệu quả hơn từ cộng đồng toàn cầu."
Cứ 10 người bị nhiễm thì có 4 người có thể vô tình lây lan virus
Theo một nghiên cứu được công bố trực tuyến hôm thứ Ba trên tạp chí JAMA, những người bị nhiễm bệnh không có triệu chứng có thể góp phần đáng kể vào việc lây truyền SARS-CoV-2 vì chúng chiếm 40,5% các ca nhiễm được xác nhận trên toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu đã tổng hợp dữ liệu từ 77 nghiên cứu trước đó liên quan đến tổng số 19.884 người bị nhiễm SARS-CoV-2 đã được xác nhận. Họ phát hiện ra rằng trong số những người bị nhiễm bệnh trong cộng đồng nói chung, khoảng 40% không có triệu chứng, trong đó 54% là phụ nữ mang thai, 53% là khách du lịch hàng không hoặc du lịch biển, 48% là cư dân hoặc nhân viên viện dưỡng lão và 30% là nhân viên y tế hoặc bệnh nhân nằm viện bị nhiễm.
Tỷ lệ tổng hợp các ca nhiễm không có triệu chứng là khoảng 46% ở Bắc Mỹ, 44% ở châu Âu và 28% ở châu Á.
Min Liu và các đồng nghiệp tại Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc viết: “Tỷ lệ cao các trường hợp nhiễm bệnh không triệu chứng làm nổi bật nguy cơ lây lan tiềm ẩn trong cộng đồng. Các quan chức nên sàng lọc các trường hợp nhiễm bệnh không có triệu chứng, và những người được xác định "phải được quản lý tương tự như đối với các trường hợp nhiễm trùng đã được xác nhận, bao gồm cách ly và theo dõi tiếp xúc."
.png)
Biến thể OMICRON sinh sôi nhanh hơn 70 lần so với DELTA
So với biến thể Delta, virus chủng Omicron có thể tự nhân lên (sinh sôi) nhanh hơn gấp 70 lần trong các mô bề mặt đường thở. Điều này tạo điều kiện để virus lây lan nhanh từ người sang người.
Trong báo cáo (chưa được đánh giá ngang hàng) công bố hôm 15/12, nhóm chuyên gia Đại học Hồng Kông (Trung Quốc) cho biết việc nghiên cứu về tốc độ nhân lên của virus chủng Omicron ở các bộ phận khác nhau của cơ thể có thể giúp giới khoa học dự đoán về tác động của biến thể này đối với con người.
Cụ thể, so với biến thể Delta, virus chủng Omicron có thể tự nhân lên nhanh hơn gấp 70 lần trong các mô bề mặt đường thở. Điều này tạo điều kiện để virus lây lan nhanh hơn từ người sang người.
Ở mô phổi, virus chủng Omicron tự nhân lên chậm hơn 10 lần so với phiên bản gốc, nên về lý thuyết bệnh nhân ít có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn.
Tuy nhiên theo trưởng nhóm nghiên cứu - bác sĩ Chan Chi-wai, “điều quan trọng mà chúng ta cần lưu ý là mức độ nghiêm trọng của bệnh không chỉ phụ thuộc vào tốc độ nhân lên của virus, mà còn liên quan đến phản ứng miễn dịch của mỗi người, đôi khi chúng có thể tiến triển thành viêm, đe doạ tính mạng”.
“Bằng cách lây lan nhanh hơn, một loại virus vẫn có thể gây bệnh nặng hơn và tử vong mặc dù bản thân virus đã giảm độc tính. Kết hợp với các nghiên cứu gần đây của chúng tôi rằng biến thể Omicron có thể phần nào thoát khỏi khả năng miễn dịch từ vắc xin và từ lần nhiễm bệnh trước đó, chúng ta sẽ thấy mối đe doạ tổng thể từ biến thể Omicron là rất đáng kể”, bác sĩ Chan nói.
Omicron bám chặt hơn vào tế bào cơ thể người
Để hiểu rõ hơn về hành vi của biến thể mới, các nhà khoa học đã dựng mô hình máy tính của protein gai trên bề mặt virus chủng Omicron, từ đó phân tích các tương tác phân tử xảy ra khi protein gai của virus bám vào protein trên bề mặt tế bào là ACE2.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
