Các triệu chứng của bệnh viêm da dị ứng ở trẻ em

Viêm da dị ứng thường xuất hiện ở trẻ giai đoạn từ 3 đến 6 tháng và ảnh hưởng đến khoảng 15% đến 20% trẻ em. Viêm da dị ứng hay bệnh chàm thường biến mất khi trẻ lớn lên. Nhưng một số trẻ có thể bị nặng hơn và có thể kéo dài hơn.

Nguyên nhân gây viêm da dị ứng ở trẻ em?

Các chuyên gia không chắc chắn nguyên nhân gây ra bệnh chàm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nhưng có một số yếu tố nguy cơ phổ biến liên quan đến bệnh chàm ở trẻ em như:

Tiền sử gia đình: Các gen có thể đóng một vai trò là nguyên nhân gây viêm da dị ứng ở trẻ, đặc biệt nếu một hoặc cả hai cha mẹ đều bị viêm da dị ứng.
Hệ miễn dịch: Nếu hệ thống miễn dịch của trẻ chưa được hình thành đầy đủ sẽ khiến làn da của trẻ nhạy cảm hơn.
Yếu tố môi trường: Khi trẻ tiếp xúc với thời tiết lạnh, tắm trong nước nóng, tiếp xúc với hóa chất trong xà phòng hoặc các sản phẩm khác có thể gây bùng phát bệnh chàm.

Một số trẻ có thể có làn da nhạy cảm hơn và dễ phản ứng hoặc dễ bị kích ứng nếu tiếp xúc với:

Mồ hôi
Quần áo thô ráp gây ma sát
Nhiệt
Hóa chất tổng hợp trong các sản phẩm chăm sóc da hoặc làm sạch
Chất gây dị ứng

Tuy nhiên, việc tìm hiểu xem trẻ bị dị ứng với chất gì có thể không giúp làm dịu bệnh chàm của trẻ.

Các triệu chứng của bệnh viêm da dị ứng hay bệnh chàm ở trẻ em là gì?

Các dấu hiệu của bệnh chàm ở trẻ hay gặp bao gồm:

Ngứa
Đỏ
Phát ban
Da rất khô hoặc bong tróc
Da đóng vảy có thể rỉ dịch

Các triệu chứng bệnh chàm ở trẻ có thể đến và đi mà không cần điều trị. Khi tình trạng viêm da dị ứng trở nên nặng hơn, các bác sĩ gọi đây là “cơn bùng phát”. Phát ban khô cũng dễ nhận thấy hơn vào ban đêm ở một số trẻ. Vị trí và triệu chứng bệnh chàm có thể khác nhau tùy theo độ tuổi của trẻ và cũng khác nhau ở mỗi trẻ. Ở trẻ dưới 1 tuổi, phát ban và nổi mụn có xu hướng xuất hiện trên má, trán hoặc da đầu của trẻ. Nốt phát ban có thể lan đến đầu gối, khuỷu tay hoặc các nếp gấp ở bụng.

Ở trẻ em và thanh thiếu niên, bệnh chàm có thể xuất hiện ở các nếp gấp da ở đầu gối, khuỷu tay, cổ, bên trong cổ tay và mắt cá chân. Da cũng có thể xuất hiện vảy hoặc trở nên khô hơn. Ngứa khiến trẻ gãi nhiều và theo thời gian có thể khiến da của trẻ sẫm màu hơn, dày hơn và để lại sẹo. Điều này được gọi là lichen hóa.

Viêm da dị ứng ở trẻ em được chẩn đoán như thế nào?

Không có xét nghiệm cụ thể nào để chẩn đoán xác định bệnh chàm ở trẻ em. Nhưng nếu bạn nhận thấy các triệu chứng giống bệnh chàm hãy đưa trẻ đi khám để bác sĩ có thể thăm khám lâm sàng kết hợp với khai thác tiền sử để đưa ra những tư vấn cho trẻ. Bác sĩ có thể hỏi những câu hỏi quan trọng liên quan đến tiền sử gia đình như:

Có thành viên nào trong gia đình bị viêm da dị ứng không?
Có ai có tiền sử hen suyễn không?
Có thành viên nào trong gia đình dễ bị viêm mũi dị ứng không?

Bác sĩ cũng có thể thực hiện một số xét nghiệm nhất định để xác nhận các dấu hiệu viêm da dị ứng như:

Xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ globulin miễn dịch E (IgE), một chất mà hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn giải phóng. Trẻ bị dị ứng thường có nồng độ IgE cao.
Xét nghiệm da để kiểm tra dị ứng hoặc các tình trạng da khác.

Điều trị viêm da dị ứng

Không có phương pháp điều trị triệt để tình trạng viêm da dị ứng ở trẻ em hoặc người lớn. Nhưng có một số lựa chọn điều trị như dùng thuốc và thay đổi lối sống để giúp giảm các triệu chứng và giữ cho bệnh không trở nên tồi tệ hơn khi bùng phát. Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, triệu chứng cũng như tiền sử bệnh và sức khỏe nói chung của trẻ. Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị viêm da dị ứng hay bệnh chàm ở trẻ bao gồm các giải pháp không kê đơn (OTC) cũng như thuốc theo toa. Các loại thuốc điều trị không kê đơn bao gồm:

Kem dưỡng ẩm
Hồ nước
Thuốc kháng histamine - một loại thuốc giúp giảm bớt mọi phản ứng dị ứng như sưng, đỏ và viêm
Thuốc giảm đau giúp giảm đau và viêm

Thuốc điều trị theo đơn bao gồm:

Kem corticoid giúp làm dịu cơn ngứa nhanh chóng. Bạn hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ một cách cẩn thận vì sử dụng lâu dài sản phẩm này có thể có tác dụng phụ.
Kem ức chế calcineurin làm giảm ngứa và sưng tấy trên da.
Chất ức chế JAK là thuốc ức chế miễn dịch và giảm viêm ở vùng bị ảnh hưởng.
Thuốc ức chế Phosphodiesterase 4 (PDE4) tại chỗ là một loại enzyme bạn bôi lên vùng da bị ảnh hưởng.
Quang trị liệu (liệu pháp ánh sáng). Phương pháp điều trị này khiến da của trẻ tiếp xúc với tia cực tím B. Liệu pháp này được sử dụng điều trị cho những trường hợp bệnh chàm nặng.
Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng da do bội nhiễm.
Thuốc ức chế miễn dịch: Những loại thuốc này có tác dụng ức chế hệ thống miễn dịch và ngăn chặn bệnh chàm bùng phát. Bác sĩ sẽ chỉ khuyên dùng phương pháp này nếu trẻ mắc bệnh chàm nặng và các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Thuốc sinh học: Nếu trẻ mắc bệnh chàm nặng, trẻ có thể cần một loại thuốc biến đổi gen mới, chẳng hạn như dupilumab, để kiểm soát các triệu chứng.

Ngoài thuốc và kem, để làm dịu cơn ngứa, bạn hãy thử các biện pháp sau:

Liệu pháp quấn ướt. Che vùng da bị chàm bằng khăn ướt, mát để cấp nước và làm dịu vùng da bị kích ứng. Bạn cũng có thể dùng màng bọc thực phẩm bọc bên ngoài lớp da sau khi đã bôi các loại thuốc bôi để giúp thuốc ngấm vào da.
Thêm một số chất tẩy rửa vào nước tắm cho trẻ. Nếu con bạn mắc bệnh chàm nặng kèm theo nhiễm trùng da, các bác sĩ có thể khuyên bạn nên thêm một lượng nhỏ thuốc tẩy vào bồn tắm với nồng độ phải tương tự như nước bể bơi được khử trùng bằng clo. Bạn nên để trẻ ngâm mình tối đa từ 5 đến 10 phút. Điều này có thể giúp giảm viêm và ngăn ngừa viêm nhiễm. Nếu việc tắm bằng thuốc tẩy gây kích ứng da hoặc làm cho bệnh chàm nặng hơn, hãy báo cho bác sĩ về điều đó.

Cha mẹ có thể giúp quản lý bệnh viêm da dị ứng ở trẻ em bằng cách nào?

Chăm sóc da và vệ sinh tốt cùng với những thay đổi lối sống nhất định là chìa khóa để kiểm soát các đợt bùng phát viêm da dị ứng của trẻ. Bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

Cho trẻ tắm trong bồn nước ấm trong tối đa 5 đến 10 phút.
Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ nhàng không mùi và tránh chà xát.
Ngay sau khi tắm để da khô thoáng không nên bôi bất kỳ loại kem hoặc thuốc mỡ bôi nào lên vùng bị ảnh hưởng.
Trong vòng 3 phút, thoa đều kem dưỡng ẩm lên khắp cơ thể để tránh khô da.
Sử dụng kem dưỡng ẩm khi cần thiết để tránh khô da.
Mặc quần áo cho con bạn bằng chất liệu thoáng khí như cotton; tránh sợi len hoặc polyester.
Cắt ngắn móng tay của trẻ để giảm bớt việc trẻ gãi ngứa
Cho trẻ uống đủ nước để giúp giữ ẩm cho da.
Không để trẻ bị quá nóng
Loại bỏ mọi chất gây dị ứng đã biết trong nhà có thể gây ra bệnh chàm.
Căng thẳng có thể làm bệnh chàm nặng hơn; giúp con bạn thực hiện các bài tập xoa dịu như thiền hoặc thở sâu.

Khi nào bạn cho trẻ đi khám?

Điều quan trọng là phải tuân thủ chặt chẽ kế hoạch điều trị của bác sĩ và cho trẻ hẹn tái khám để quản lý bệnh chàm của con bạn đúng cách. Nếu trẻ không đáp ứng tốt với việc điều trị, hãy cho bác sĩ biết. Trẻ bị viêm da dị ứng rất dễ bị nhiễm trùng da. Hãy để ý những dấu hiệu ban đầu như:

Sốt
Vùng da bị chàm đỏ và nóng
Các vết sưng đầy mủ
Mụn nước sốt hoặc vết loét lạnh

Nếu bạn nhận thấy những triệu chứng này, hãy gọi bác sĩ ngay. Nếu trẻ bị dị ứng với thuốc điều trị viêm da dị ứng bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất để được chăm sóc y tế.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP