Thông thường bạn cho rằng da có nếp nhăn là lẽ thường tình khi da mất đi sự đàn hồi theo năm tháng là một phần không thể tránh khỏi khi có tuổi. Nhưng vẫn có cách làm chậm lại quá trình này và thậm chí giảm được lượng nếp nhăn được hình thành. Hóa ra bạn có thể xóa đi những nếp nhăn này bằng những thực phẩm chúng ta ăn và có thể ngăn ngừa một số nếp nhăn hình thành, có làn da trẻ trung hơn thông qua chế độ ăn uống.
Sự lựa chọn thực phẩm và lối sống ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh của sức khỏe trong đó có sức khỏe của làn da. Chế độ ăn uống bao gồm các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu vitamin, khoáng chất và các hợp chất có lợi khác mà có thể làn da của bạn cần để ít nếp nhăn hơn và trông trẻ trung hơn dù bạn ở độ tuổi nào. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ những thực phẩm giúp bạn trẻ hơn đến vài tuổi.
Gốc tự do được cho là nguyên nhân chính gây ra lão hóa tế bào
Thuyết về các gốc tự do gây ra lão hóa là sự tích lũy phá hủy tế bào tạo ra những dấu hiệu rõ ràng khi bạn có tuổi, chẳng hạn như nếp nhăn (cũng như các dấu hiệu nội sinh). Phá hủy tế bào xảy ra khi phản ứng oxy hóa xảy ra rất nhiều do quá trình oxi hóa chuyển hóa.
Cơ thể chúng ra trải qua nhiều quá quá trình sinh học mà ở đó chất chống oxy hóa được sử dụng để làm trung hòa sự phá hủy của các gốc tự do. Khi quá trình này mất cân bằng có nghĩa là chúng ta không đủ nhanh để trung hòa gốc tự do, phá hủy do oxy hóa xảy ra - có thể dẫn đến một số bệnh mạn tính nghiêm trong như bệnh tiểu đường typ 2, bệnh tim mạch và tự miễn.
Có rất nhiều yếu tố gây ra sự phá hủy oxi hóa, trong đó có việc tiêu thụ rất nhiều dầu ăn công nghiệp, thiếu chất chống oxy hóa và một số yếu thuộc về lối sống như stress nặng, ngủ không ngon giấc, hút thuốc lá và nhiều yếu tố khác. Đó là lý do tại sao bạn cần phải nạp đủ chất chống oxy hóa từ chế độ ăn và cũng loại bỏ những thực phẩm gây ra viêm.
Không, bạn hoàn toàn không thể xóa đi nếp nhăn sau khi chúng đã hình thành trên da cũng như không thể không có nếp nhăn khi đã có tuổi. Tuy nhiên nếp nhăn vẫn có thể là phẳng sau khi chúng hình thành nếu bạn cải thiện được vẻ ngoài của làn da thông qua các chế độ ăn. Áp dụng một chế độ ăn lành mạnh cho da có thể giúp da đàn hồi, căng tràn và giảm độ thô ráp và khô da.
Da bạn cần nhiều loại dưỡng chất và muối khoáng khác nhau để duy trì độ căng, mượt và sự khỏe mạnh, bao gồm:
Acid béo omega 3
Omega 3 là một chất chống viêm tự nhiên, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa viêm hệ thống. Chúng đã được chỉ ra là có khả năng chống viêm da do tia UV và thậm chí là còn làm giảm được nguy cơ bị ung thư da. Nếu nạp đủ lượng omega 3 cần thiết, dan bạn sẽ mềm mại, tươi trẻ hơn và còn giúp cải thiện tình trạng viêm da do mụn trứng cá hoặc vẩy nến gây ra. Một điều nữa cần phải chú ý đó làm bạn nên cân bằng được lượng omega 3 và omega 6 trong chế độ ăn để giúp đạt hiệu quả tối ưu.
Vitamin B5
Vitamin B5 hay acid pantothenic, là một vitamin tan trong nước, trong thực phẩm vitamin B5 tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau. B5 giúp lành các thương tổn và thúc đẩy sự phát triển và biệt hóa tế bào sừng của da (là loại tế bào bảo vệ da), tăng lượng glutathione trong tế bào giúp chống oxi hóa tốt hơn.
Như đã đề cập ở trên chất chống oxy hóa găn ngừa sự phá hủy của oxy hóa. Tăng lượng glutathione ở màng tế bào da, sẽ giúp giảm được tác hại của mặt trời, chất ô nhiễm và nhiều chất gây hại khác. Việc này sẽ giúp giảm được các dấu hiệu lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn và thậm chí bảo vệ da khỏi ung thư.
Selen
Selen là một vi chất và là một thành phần của glutathione peroxidase là một enzyme cần cho chức năng chống oxi hóa của glutathione. Glutathione là một chất chống oxy hóa chính của cơ thể giúp chống lại sự phá hủy màng tế bào khỏi gốc tự do gây ra viêm và lão hóa, Điều đó có nghĩa là da bạn nhận được đầy đủ tác dụng của glutathione nếu bạn nạp đủ lượng selen cần thiết
Selen cũng có vai trò bổ trợ cùng với vitamin E trong việc tăng cường hoạt động của glutathione và giảm stress oxy hóa nói chung đối với cơ thể.
Silic
Silic là một chất khoáng quan trọng khác. Đối với động vật, thiếu hụt silic có thể dẫn đến việc giảm hình thành các mô liên kết trong đó có collagen và đối với con người silic cũng tương tự như vậy.
Collagen giữ cho cấu trúc da ổn định và mạnh hơn. Thực ra, khi collagen bị phá hủy bởi tuổi tác hoặc do không nạp đủ từ chế độ ăn, nếp nhăn và chảy sệ sẽ diễn ra. Silic cũng giúp hình thành glycosaminoglycans mà chúng ta thường nghe đến acid hyaluronic, một chất giúp kéo dài sự sống của tế bào, giữ ẩm cho da. Thiếu hụt silic có thể giảm sự đàn hồi của da do giảm sự hình thành collagen và glycosaminoglycans.
Sulfur
Giống như silic, sulfur là một chất khoáng khách cần thiết cho việc tổng hợp collagen. Nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn của động vật thiếu sulfur sẽ làm giảm sản xuất collagen hơn bình thường, mà giảm sản xuất collagen chính là nguyên nhân gây ra nếp nhăn. Nếu nạp đủ lượng sulfur trong chế độ ăn giúp duy trì sản xuất collagen và giúp da mượt mà hơn.
Sulfur cũng cần cho sự tổng hợp glutathione và nồng độ glutathione trong cơ thể có ảnh hưởng rất lớn bởi việc có nạp đủ slufur trong chế độ ăn.
Vitamin C
Vitamin C cũng đóng vai trò quan trong việc điều hòa collagen, trên thực tế, các nghiên cứu quan sát chỉ ra rằng chế độ ăn giàu vitamin C liên quan đến sự cải thiện vẻ ngoài của làn da và giảm nếp nhắn. Vitamin C hoạt động giống chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa và chữa trị các vấn đề của da do tia UV gây ra.
Vitamin E
Vitamin E được tiết ra trên bề mặt da thông qua lớp dầu trên mặt là một yếu tố bảo vệ làn da. Vitamin E là một chất chống viêm tiềm năng, bảo vệ da khỏi các gốc tự do và những phản ứng oxy hóa gây ra những thương tổn cho da. Chất này có thể đóng vai trò hiệp đồng với selen trong việc cải thiện mức glutathione trong cơ thể. Nồng độ vitamin E ở da đủ cao cũng sẽ giúp ngăn ngừa sự phá hủy của mặt trời đến da, giúp giảm lão hóa và ung thư da do tiếp xúc quá nhiều với tia UV.
Vitamin K2
Vitamin K2 có rất nhiều lợi ích với sức khỏe và cũng như có tác dụng trong việc ngăn ngừa nếp nhăn và lão hóa sớm. Đó là bởi vì vitamin K2 ngăn ngừa sự canxi hóa elastin của da- một protein giúp da có khả năng phục hồi, làm mờ nếp nhăn. Thực ra, người ta cũng thấy những người không thể chuyển hóa vitamin K sẽ gây ra nếp nhăn khi còn trẻ.
Để có làn da đẹp, khỏe mạnh và hạn chế tác động của lão hóa, thì trước hết bạn phải có lối sống lành mạnh và đi cùng với đó là một chế độ ăn lành mạnh. Một số gợi ý dưới đây về cách lựa chọn thực phẩm sẽ giúp bạn có một chế độ ăn lành mạnh:
Rau và hoa quả có màu
Thêm nhiều các loại hoa quả và rau có màu sắc vào chế độ ăn là một điều cần thiết để ngăn ngừa nếp nhăn. Rất nhiều những loại thực phẩm này là nguồn cung cấp các dưỡng chất và muối khoáng tuyệt vời mà bạn cần:
Để nhận được nhiều vitamin C hơn bạn nên ăn quả ổi, kiwi, họ cam chanh, và một số thảo mộc như rau mùi tây, rau mùi ta, rau húng….
Tỏi, hành, măng tây cũng là những nguồn chứa sulfur, trong khi tỏi tây đậu xanh, dưa chuột, xoài, cần tây, măng tây lại cung cấp nhiều silic.
Thịt động vật ăn cỏ, chế phẩm sữa và lòng đỏ trứng gà
Lòng đỏ trứng gà là một nguồn cung cấp tuyệt vời các chất selen, glutathione và vitamin E. Protein đến từ động vật cũng đóng vai trò quan trong việc duy trì lượng cơ cần thiết và điều này cực kỳ quan trọng khi chúng ta có tuổi.
Chế phẩm sữa có chứa nhiều chất béo như bơ và phô mai từ động vật ăn cỏ là nguồn cung cấp vitamin K2. Lòng đỏ trứng cũng là một nguồn tuyệt vời cung cấp sulfur, vitamin K2 và acid pantothenic.
Nước hầm xương
Nước hầm xương là thực phẩm quen thuộc và lành mạnh. Nước hầm xương là nguồn cung cấp collagen, gelatin và GAG, là những thành phần quan trọng cho làn da khỏe mạnh. Nước hầm xương càng lâu càng thu được nhiều chất dinh dưỡng quý giá.
Thực phẩm lên men
Những thực phẩm lên men rất giàu sulfur, và quá trình lên men có thể tạo ra acid amin sulfur có tác dụng sinh học. Các thực phẩm này khá giàu vitamin K2 một vitamin có nhiều tác dụng với sức khỏe.
Các loại hạt
Hạt hướng dương và hạnh nhân cung cấp nhiều vitamin E (dầu oliu cung cấp một lượng cũng tương đương với các loại hạt này). Do vitamin E là vitamin tan trong dầu, nên ăn những thực phẩm này sẽ giúp bạn hấp thu được nhiều vitamin hơn.
Gan
Gan là một “siêu thực phẩm” bởi nhiều lý do. Gan có chứa vitamin C, vitamin E, vitamin K2, acid pantothenic, selen.
Hải sản
Cá béo nước lạnh là một nguồn tuyệt vòi cung cấp omega 3. Cá cũng là nguồn cung cấp sulfur, selen, và vitamin B5. Hãy cố gắng ăn khoảng nửa lạng các loại cá sau mỗi tuần: cá hồi, cá mòi, cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích, cá thịt trắng, cá tầm.
Như đã nói ở trên lối sống lành mạnh có ảnh hưởng rất lớn đến điện mạo của làn da. Bạn cũng có thể ngăn ngừa được nếp nhăn nếu bạn:
Kiểm soát được stress: stress sẽ khiến làn da của bạn gặp nhiều vấn đề tồi tệ hơn, không chỉ thế stress còn gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cơ thể. Hãy cố gắng kiểm soát được stress và thử tập yoga, kỹ thuật thở và thiền vô định để giúp bạn vượt qua được stress.
Ngủ đủ giấc: thiếu ngủ có ảnh hưởng không tốt đến làn da cũng như sức khỏe của cả cơ thể. Để có giấc ngủ tốt hơn bạn nên có lịch trình ngủ đúng giờ, hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh nhân tạo, phòng để tối và hơi lạnh một chút.
Tập thể dục đúng liều lượng: tập quá ít hay quá nhiều đều có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và làn da của bạn. Hãy phối hợp nhiều loại hình tập giữa cardio và củng cố cơ bắp từ 3-5 lần trong tuần.
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời một cách khoa học
Quá nhiều tia UV sẽ khiến da bạn bị tổn thương nhưng trốn mình sau lớp kem chống nắng hoặc ở trong nhà quá nhiều không phải là một hành vi tốt cho sức khỏe vì sẽ gây ra tình trạng thiếu vitamin D. Thay vào đó bạn hãy dành ra tối thiểu 15 phút cho đến 1 giờ ở ngoài trời tùy thuộc vào tông da của bạn và nếu phải đi ngoài nắng nhiều giờ hơn thì cần mặc quần áo chống nắng và kem chống nắng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh