Ai có nguy cơ bị hội chứng ống cổ tay?

Dây thần kinh giữa là dây thần kinh kiểm soát cảm giác và chuyển động của ngón cái và 3 ngón đầu của bàn tay, chạy từ ống cổ tay theo các gân đến các ngón tay và ngón cái. Khi dây thần kinh này bị chèn ép hoặc bị căng, hậu quả là bàn tay sẽ bị tê bì, ngứa râm ran, yếu hoặc đau. Tình trạng này được gọi là hội chứng ống cổ tay

Triệu chứng

Đau và ngứa râm ran: Hội chứng ống cổ tay thường phát triển rất chậm. Đầu tiên, bạn sẽ nhận thấy những cảm giác này vào buổi tối hoặc khi thức dậy vào buổi sáng. Cảm giác này cũng giống như cảm giác bị kim châm. Trong cả ngày, bạn sẽ thấy mình bị đau hoặc ngứa râm ran khi cầm nắm đồ vật, ví dụ như khi cầm điện thoại hoặc cầm một cuốn sách hoặc khi lái xe. Lắc, vẩy tay và di chuyển các ngón tay sẽ làm dịu các cảm giác này.

Yếu tay: Khi hội chứng ống cổ tay phát triển, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa bị yếu đi. Bạn sẽ cảm thấy khó khăn hơn khi nắm tay vào hoặc cầm nắm đồ vật. Bạn cũng sẽ hay làm rơi đồ vật hơn và gặp khó khăn trong việc cài nút áo sơ mi.

Các vấn đề về cảm giác: Hội chứng ống cổ tay có thể gây ra cảm giác tê bì ở bàn tay. Một số người cảm thấy như các ngón tay của họ sưng lên, mặc dù thực sự thì các ngón tay không bị sưng hoặc họ có thể gặp khó khăn trong việc phân biệt cảm giác nóng và lạnh.

Nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay

Không có một nguyên nhân chính xác nào gây ra hội chứng ống cổ tay. Bởi vì ống cổ tay thường rất hẹp và cứng, nên bất cứ khi nào vùng này bị sưng hoặc viêm, dây thần kinh giữa cũng có thể sẽ bị chèn ép và gây ra đau đớn. Triệu chứng có thể gặp ở một hoặc cả hai bàn tay nhưng thường sẽ phát triển ở bên tay thuận trước.

Ai có nguy cơ bị hội chứng ống cổ tay?

Phụ nữ có nguy cơ mắc hội chứng này cao gấp 3 lần nam giới. Một số bệnh cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay như:

Tiểu đường, gout, suy giáp và viêm khớp dạng thấp
Mang thai
Bong gân hoặc gãy xương cổ tay

Công việc có phải là nguyên nhân không?

Nhiều người cho rằng việc đánh máy thường xuyên có thể gây ra hội chứng ống cổ tay. Nhưng trên thực tế, hội chứng này thường gặp ở các công nhân dây chuyền lắp ráp cao hơn gấp 3 lần so với những người làm công việc đánh máy tài liệu. Thường xuyên sử dụng các dụng cụ rung cầm tay cũng có thể làm tăng nguy cơ. Ngược lại, một nghiên cứu lại cho thấy kể cả việc làm việc rất nhiều với máy tính (7ngày trong tuần) cũng không làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu không điều trị?

Đầu tiên, các triệu chứng của hội chứng ống cổ tay sẽ đến rồi đi nhưng khi bệnh nặng hơn, các triệu chứng sẽ thường gặp hơn. Cơn đau có thể sẽ di chuyển lên cánh tay và vai.

Theo thời gian, nếu không được điều trị, hội chứng ống cổ tay có thể gây teo cơ ở ngón cái. Kể cả khi đã điều trị, sức mạnh và cảm giác của bàn tay cũng không bao giờ hồi phục được hoàn toàn như lúc đầu.

Phân biệt với các bệnh khác

Một số bệnh cũng có các triệu chứng tương tự như hội chứng ống cổ tay, bao gồm:
Tổn thương cơ, dây chằng hoặc gân
Viêm khớp ngón cái hoặc khớp cổ tay

Các vấn đề về thần kinh như bệnh thần kinh do tiểu đường. Bác sỹ sẽ kiểm tra để loại bỏ các nguyên nhân khác không phải hội chứng ống cổ tay.

Chẩn đoán

Có rất nhiều xét nghiệm mà các bác sỹ sẽ tiến hành để chẩn đoán xem liệu bạn có bị hội chứng ống cổ tay hay không.

Test Tinel là test mà bác sỹ sẽ gõ vào dây thần kinh giữa xem liệu có gây ra cảm giác ngứa râm ran ở các ngón tay hay không. Trong test Phalen, bác sỹ sẽ yêu cầu bạn úp 2 mu bàn tay vào nhau trong khoảng 1 phút để xem xem bạn có bị tê bì hoặc ngứa râm ran hay không.

Xét nghiệm điện cơ:

Để chẩn đoán xác định, bác sỹ sẽ yêu cầu bạn làm một xét nghiệm về dây thần kinh. Trong xét nghiệm này, các điện cực sẽ được đặt lên bàn tay và cổ tay và một dòng điện cường độ nhỏ sẽ được đưa và để kiểm tra thời gian mà dây thần kinh giữa truyền tín hiệu đến các ngón tay.

Một loại kiểm tra khác, bác sỹ sẽ dùng kim tiêm đưa vào cơ để đo hoạt động của điện thế ở đó và đánh giá mức độ tộn thương dây thần kinh giữa.

Điều trị

Nghỉ ngơi và bất động: Các nguyên nhân tiềm ẩn như tiểu đường và viêm khớp cần được trị khỏi. Sau đó bác sỹ sẽ khuyên bạn nên để bàn tay và cổ tay nghỉ ngơi bằng cách đeo một bao tay để hạn chế vận động. Sử dụng bao tay này vào ban đêm là rất cần thiết để ngăn chặn việc cổ tay gập lại trong khi ngủ - việc này sẽ làm các triệu chứng bùng phát. Các thuốc chống viêm không chứa steroid như ibuprofen và naproxen cùng với việc chườm lạnh cũng có tác dụng giảm đau.

Dùng thuốc: Khi hội chứng ống cổ tay nặng hơn, bác sỹ sẽ khuyên bạn nên tiêm corticosteroid hoặc dùng đường uống. Steroid có thể làm giảm viêm tạm thời quanh dây thần kinh giữa và làm giảm các triệu chứng. Tiêm thuốc tại chỗ như lidocaine cũng có thể làm giảm các triệu chứng. Các loại thuốc lợi tiểu và vitamin B6 cũng có thể làm giảm sưng.

Phẫu thuật: Nếu bạn cần phải phẫu thuật, phẫu thuật sẽ diễn ra bằng việc gây tê cục bộ, nghĩa là bạn sẽ tỉnh táo trong suốt quá trình phẫu thuật. Dây chằng nằm đè lên phần trên của ống cổ tay sẽ được cắt ra để làm giảm áp lực. Đôi khi quá trình này sẽ được thực hiện bằng phương pháp nội soi.

Sau phẫu thuật: Ngay sau phẫu thuật, bạn có thể sẽ cảm thấy sưng và cứng, nhưng các triệu chứng này sẽ giảm đi bằng việc nâng tay cao hơn tim và thường duyên chuyển động ngón tay. Bạn cũng cần phải đeo bảo vệ cổ tay trong vài tuần, nhưng vẫn sẽ sử dụng bàn tay như bình thường. Đau và yếu bàn tay sẽ biến mất trong vòng 2 tháng sau phẫu thuật, nhưng có thể bạn sẽ mất từ 6 tháng đến 1 năm để hồi phục hoàn toàn.

Các bài tập sức mạnh: Khi hội chứng ống cổ tay thuyên giảm, một chuyên gia vật lý trị liệu sẽ dạy bạn những bài tập kéo dãn và các bài tập sức mạnh để ngănn chặn đau, yếu và tê bì tay quay trở lại. Một chuyên gia vật lý trị liệu hoặc trị liệu nghề nghiệp cũng có thể chỉ cho bạn cách đúng để thực hiện các công việc để dây thần kinh giữa không bị viêm trở lại và các triệu chứng không quay lại.

Điều trị bổ sung: Một số nghiên cứu cho rằng nắn khớp xương cổ tay và các khớp đốt sống dưới có thể cải thiện hội chứng ống cổ tay. Có một số bằng chứng cho rằng châm cứu cũng có thể giúp phục hồi chức năng thần kinh và giảm các triệu chứng. Trao đổi với bác sỹ trước khi tiến hành bất cứ phương pháp trị liệu bổ sung nào.

Yoga có làm giảm hội chứng ống cổ tay không?

Có những bằng chứng rất mạnh chứng minh rằng yoga có thể làm giảm đau và tăng cường sức mạnh của ngón tay khi cầm nắm. Trong một nghiên cứu nhỏ, những người tham gia luyện tập các tư thế yoga có tác dụng tăng sức mạnh, kéo dãn và giữ thăng bằng các khớp ở nửa trên cơ thể trong 8 tuần có kết quả điều trị tốt hơn những người đeo bảo vệ cổ tay và những người không nhận bất cứ phương pháp điều trị nào.

Hội chứng ống cổ tay có dự phòng được không?

Mặc dù chưa có cách nào chứng minh được rằng hội chứng ống cổ tay có thể dự phòng được nhưng những cách dưới đây có thể có ích:

Giữ tư thế đúng
Sử dụng công cụ làm việc phù hợp
Kéo giãn tay và cổ tay thường xuyên
Trong ngày làm việc, thường xuyên thư giãn bằng cách lắc cánh tay, chân, lưng và thay đổi tư thế.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP