Những biểu hiện này không phải chỉ đặc hiệu cho bệnh thận - nhưng có thể thường gặp bệnh bệnh thận, nhất là suy thận mạn tính
1. Khó ngủ
Khi thận hoạt động không hiệu quả có nghĩa độc tố không thể được thải lọc ra khỏi cơ thể qua nước tiểu và tồn tại ở trong máu. Mức độ độc tố tăng lên khiến cơ thể khó đi vào giấc ngủ. Đó là lý do tại sao thời gian ngủ ít hơn, khó ngủ hơn và tăng nguy cơ suy giảm chức năng thận.
Cảnh báo: Những người mắc bệnh thận mãn tính thường có hội chứng ngưng thở khi ngủ. Ngưng thở khi ngủ là một rối loạn gây ra một hoặc nhiều lần tạm dừng hơi thở khi ngủ. Những lần ngừng thở có thể kéo dài từ vài giây đến một phút. Sau mỗi lần tạm dừng, hơi thở bình thường trở lại với tiếng khịt mũi lớn. Ngáy lớn và kéo dài liên tục báo hiệu rằng có một số vấn đề về sức khỏe cần đi khám bác sĩ.
2. Nhức đầu, mệt mỏi và suy nhược cơ thể
Thận khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả sẽ chuyển đổi Vitamin D trong cơ thể để duy trì xương chắc khỏe và sản xuất hormone Erythropoietin (EPO) có vai trò quan trọng trong việc sản xuất các tế bào hồng cầu.
Khi thận hoạt động không hiệu quả, chúng tạo ra ít EPO gây giảm sản xuất các tế bào hồng cầu làm thiếu hụt lượng oxi dẫn đến cơ thể mệt mỏi, thường xuyên mỏi cơ, hoạt động não kém hiệu quả.
Cảnh báo: Thông thường, những người mắc bệnh thận mãn tính bị thiếu máu. Thiếu máu có thể bắt đầu xảy ra khi hiệu suất làm việc của thận từ 20-50%. Nếu cơ thể mặc dù được nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc nhưng tiếp tục trải qua cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng, nên đến các cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe.
3. Da khô kèm theo ngứa ngáy
Thận khỏe mạnh thực hiện các công việc là loại bỏ chất thải và một số chất dư thừa từ máu, giúp tạo ra các tế bào hồng cầu và duy trì lượng khoáng chất thích hợp trong cơ thể. Da ngứa và khô báo hiệu thận hoạt động chưa thực sự tốt để duy trì sự cân bằng các khoáng chất và chất dinh dưỡng, điều này có thể dẫn đến bệnh xương và thận.
Cảnh báo: Nếu da khô và ngứa, hãy cố gắng uống nước nhiều hơn. Hãy nhớ rằng, trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào để điều trị ngứa, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Một số loại thuốc chứa thành phần có khả năng làm tình trạng suy thận trở nên trầm trọng hơn.
4. Mùi hôi miệng và có vị kim loại
Khi chất thải tích tụ trong máu làm thay đổi mùi vị thức ăn đồng thời để lại mùi vị kim loại trong miệng. Hôi miệng là một dấu hiệu khác của việc có quá nhiều độc tố trong máu. Hơn nữa, cảm giác không muốn ăn thịt và mất cảm giác ngon miệng nói chung, điều này có thể dẫn đến tụt cân do thiếu dinh dưỡng.
Cảnh báo: Có nhiều lý do khiến thực phẩm có thể có vị kim loại (từ dị ứng đến sức khỏe răng miệng kém). Thông thường, vị kim loại trong miệng sẽ biến mất nếu nguyên nhân giả định đã được điều trị. Nếu mùi vị tiếp tục xuất hiện, cần tư vấn bác sĩ để có thêm lời khuyên.
5. Khó thở
Mối liên quan giữa bệnh thận và khó thở, đặc biệt sau vận động gắng sức liên quan đến hai cơ chế.
Đầu tiên, cơ thể ứ dịch (vì thận lọc không hiệu quả) và làm kém hoạt động của phổi (ứ dịch phế nang). Thứ hai, thiếu hồng cầu làm giảm sự vận chuyển lượng oxy của cơ thể và điều này dẫn đến khó thở.
Cảnh báo: Có nhiều lý do gây khó thở vì nhiều nguyên nhân như suy thận, hen suyễn, ung thư phổi hoặc suy tim. Nếu nhận thấy rằng cơ thể liên tục hết hơi sau khi vận động thể chất, nên liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
6. Sưng ở mắt cá chân, bàn chân và bàn tay
Chức năng thận kém sẽ không loại bỏ được hết lượng chất thải ra khỏi cơ thể. Điều này dẫn đến việc natri bị giữ lại trong cơ thể khiến ứ dịch và gây sưng ở mắt cá chân, bàn chân và bàn tay. Phù nề các chi dưới cũng có thể báo hiệu bệnh tim và gan hoặc các vấn đề về tĩnh mạch chân.
Cảnh báo: Đôi khi dùng thuốc, giảm lượng muối và lọc máu có thể giúp thuyên giảm tình trạng trên.
7. Đau lưng
Suy thận có thể dẫn đến đau lưng thường xuyên ngay phía dưới khung xương sườn, có thể được cảm giác đau lan ra phía trước vùng chậu hoặc vùng hông.
Lưu ý: Đau lưng do suy thận đi kèm với cảm giác ốm yếu, nôn mửa, sốt và đi tiểu thường xuyên. Đau lưng cơ năng bình thường không có mối tương quan với thận, cơn đau khu trú và xảy ra đột ngột, không kèm theo sốt. Nếu bạn tiếp tục bị đau lưng, sử dụng thuốc giảm đau không hiệu quả, cần đi khám bác sĩ sớm nhất có thể.
8. Bọng mắt
Dấu hiệu sớm cho thấy thận bị tổn thương là sự xuất hiện của protein trong nước tiểu. Bọng mắt xung quanh mắt có thể được giải thích do thận thải một lượng lớn protein vào nước tiểu thay vì giữ lại trong máu và phân phối khắp cơ thể. Mất protein làm giảm áp lực keo của máu và gây ra phù.
Lưu ý: Nếu chắc chắn rằng cơ thể đang nhận đủ chất béo và protein, nhưng nếu bọng mắt quanh mắt không thuyên giảm, hãy nhớ sắp xếp cuộc gặp với bác sĩ.
9. Huyết áp cao
Hệ thống tuần hoàn và thận phụ thuộc và có mối liên hệ mật thiết với nhau. Thận có nephron (đơn vị thận) nhỏ lọc chất thải từ máu. Nếu các mạch máu bị tổn thương, các nephron lọc máu sẽ không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng. Đó là lý do tại sao huyết áp cao là nguyên nhân hàng thứ hai của suy thận.
Lưu ý: Kiểm soát huyết áp cao để tránh suy thận. Bổ sung thực phẩm giàu axit folic – chất tham gia vào việc sản xuất các tế bào hồng cầu và có thể giúp ngăn ngừa thiếu máu.
10. Có những thay đổi khi đi tiểu
Thận có nhiệm vụ sản xuất nước tiểu và loại bỏ chất thải qua đường tiểu. Vì vậy, không nên bỏ qua những thay đổi về tần suất đi tiểu, mùi, màu sắc và các thay đổi khác của nước tiểu như:
- Tăng số lần đi tiểu, đặc biệt là vào ban đêm. Số lần giao động từ 4 đến 10 lần một ngày được coi là bình thường.
- Thấy máu trong nước tiểu. Thận khỏe mạnh lọc chất thải từ máu để tạo ra nước tiểu, nhưng suy thận, các tế bào máu có xuất hiện ở nước tiểu.
- Nước tiểu có bọt: bọt khó tan cho thấy có sự hiện diện của protein trong nước tiểu.
Xem thêm: Làm sao để bảo vệ chức năng thận
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
