Tai súp lơ là một dị tật mắc phải của tai ngoài. Tật này thường do chấn thương tai do vật cùn gây nên. Khi sụn tai bị chấn thương hoặc viêm, máu cung cấp cho sụn tai bị gián đoạn, gây nên một túi máu lớn trong sụn tại, gọi là tụ máu. Khi chấn thương tai được chữa lành, sụn tai thường bị co lại, gấp vào và nhợt nhạt, để lại hình giống hoa súp lơ, vì vậy gọi là tai súp lơ.
Người đấu vật, đấm bốc và biểu diễn võ thuật đặc biệt nhạy cảm với loại chấn thương này, vì vậy, tai súp lơ cũng đôi khi được gọi là tai người đấm bốc hoặc tai người đấu vật.
Năm 2014, tai súp lơ của đấu sĩ UFC Leslie Smith bị "nổ" sau cú đánh trực tiếp từ đấu thủ Jessica Eye, khiến trận đấu dừng lại. Đấu sĩ có tai súp lơ thường được rút dịch trong tai trước khi chiến đấu, nhưng tai vẫn bị tổn thương do các đòn dữ dội, khiến chảy máu đầm đìa.
Tai dễ bị tổn thương với các chấn thương từ vật cùn hoặc khi bị đánh mạnh vào tai và cục máu hình thành dưới da, hoặc khi da mất kết nối với sụn, gây ra tai súp lơ.
Sụn tai không có nguồn cung cấp máu khác ngoài các mạch máu đến từ lớp da bên trên. Khi lớp da bị tách khỏi sụn, hoặc bị ngăn với sụn bởi máu (máu tích tụ từ chấn thương hoặc viêm, nhiễm khuẩn), sụn bị tách ra khỏi nguồn dinh dưỡng quan trọng này. Cuối cùng, tế bào sụn chết làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Nếu không chữa trị, sụn tai kết hợp tạo thành nếp co ngoài tai, được gọi là biến dạng tai súp lơ. Một khi sụn chết và để lại sẹo (xơ hóa), biến dạng sẽ để lại vĩnh viễn. Tai cũng nhợt nhạt hơn do mất nguồn cung cấp máu. Ở một số trường hợp, phẫu thuật thẩm mĩ có thể cải thiện vẻ ngoài của tai.
Sụn hư tổn cũng có thể do xỏ khuyên phía trên tai. Xỏ khuyên có thể dễ dẫn đến nhiễm khuẩn sụn gọi là auricular perichondritis, có thể dẫn đến tai súp lơ. Một nguyên nhân thậm chí hiếm hơn là viêm sụn trong polychondritis tái phát.
Vì biến dạng tai súp lơ thường do sang chấn, các triệu chứng sẽ phụ thuộc vào độ nặng của chấn động đến tai.
Các triệu chứng cấp tính phổ biến của tai súp lơ
Các triệu chứng nặng của tai súp lơ
Nếu tổn thương từ chấn động nặng, cần điều trị y tế ngay lập tính. Sẽ không có triệu chứng khi sụn của tai có vết sẹo và biến dạng.
Mục tiêu của điều trị là ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn đến sụn do chảy máu từ khối máu tụ, điều trị nhiễm khuẩn và giảm viêm để tái lập kết nối từ da đến sụn dưới da. Thuốc kháng sinh sẽ được kê đơn để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Bệnh nhân có thể sẽ được giới thiệu đến bác sĩ tai mũi họng hoặc bác sĩ phẫu thuật thẩm mĩ để điều trị biến dạng và chữa lành thích đáng.
Phục hồi tai súp lơ bao gồm rút máu tích tụ đi (khối máu tụ) qua một vết mổ ở tai và băng ép kẹp da ở hai bên sụn.
Khi điều trị tích cực và kịp thời, bệnh nhân sẽ tránh được biến dạng tai súp lơ. Chậm trễ trong việc chẩn đoán dẫn đến việc kiểm soát vấn đề khó khăn hơn, tăng nguy cơ cung cấp không đủ máu đến sụn tai, và tăng nguy cơ biến dạng.
Đội mũ bảo hiểm và mũ trùm mặt bảo vệ khi tham gia các hoạt động thể thao có thể giúp phòng tránh chấn thương. Mũ bảo hiểm cũng bảo vệ khỏi chấn thương đầu.
Đến gặp bác sĩ (ưu tiên bác sĩ tai mũi họng hoặc bác sĩ phẫu thuật thẩm mĩ) để điều trị dứt điểm càng nhanh càng tốt sau khi chấn thương.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh