Xử trí sơ cứu sau ngã
Gọi cấp cứu 115 và không được di chuyển tư thế của trẻ nếu:
Nếu trẻ không nôn và không có bất kì biểu hiện nào ở trên:
Đi khám ngay nếu:
Ngã cụng đầu có chụp CT não ngay?
Ngã đụng đầu thường làm bố mẹ lo lắng nhiều. Nhiều bố mẹ đến phòng cấp cứu và xin bác sĩ cho đi chụp CT sọ não. Một lần chụp CT scan là nhiều lát chụp Xquang và được ghép lại để dựng thành một hình ảnh tổng thể của sọ - não. Nhưng nhiều trường hợp, bác sĩ không chỉ định chiều theo ý bố mẹ, mà yêu cầu theo dõi thêm. Vì sao vậy?
1. Trong nhiều ca bệnh thì chụp CT là không thực sự cần cho chẩn đoán và điều trị
Ở Mỹ, cứ 10 ca ngã đập đầu đến phòng cấp cứu thì 5 ca chụp CT sọ não. Nhưng 1/3 trong số phim chụp đó là không có giá trị. Trước khi chỉ định chụp phim, bác sĩ sẽ cần hỏi về cơ chế chấn thương, diễn biến và triệu chứng sau chấn thương và khám hiện tại - từ đó đưa ra quyết định.
Trong nhiều tình huống chấn động não nhẹ, phim CT sọ não sớm ít khi có ý nghĩa, bác sĩ sẽ chưa yêu cầu chụp. Trong nhiều ca tai nạn nhẹ, chỉ cần chụp XQ sọ thẳng và nghiêng để đánh giá sơ bộ phần xương, xoang, nền sọ mà thôi.
Nhiều trẻ nhập viện ngay sau tai nạn trong tình trạng khá ổn, thì phim CT chụp ngay lúc này cũng chưa chắc đã có hình ảnh tổn thương (Vd: Chưa rõ tổn thương xuất huyết). Bác sĩ sẽ trực tiếp đánh giá khám xét, theo dõi và chỉ định khi cần thiết.
Chụp CT sẽ có ý nghĩa khi tổn thương là nghi ngờ tổn thương xương sọ và chảy máu (xuất huyết).
Bố mẹ cần hiểu rằng:
Nếu cần chụp để chẩn đoán và xử trí: bố mẹ không cho chụp, bác sĩ cũng sẽ cố giải thích để bố mẹ hiểu mục đích và đồng ý chụp. (Bác sĩ biết mình có vũ khí gì trong tay mà!).
2. Chụp CT cũng có nguy cơ nhiễm tia xạ
Vì tương đương với nhiều lát chụp Xquang, chụp CT sẽ kèm theo nguy cơ (nhỏ) nhiễm tia X. Với não bộ còn đang phát triển của trẻ, chỉ khi nào cần thiết để chẩn đoán thì mới phải chịu nguy cơ này.
3. Chụp CT không hề rẻ
Nhất là khi không được bảo hiểm thanh toán (trái tuyến, bệnh viện tư nhân) thì giá cả của một lần chụp cũng là tiền triệu. Phải cân nhắc. Cần mới làm. Chưa cần thì chưa phí tiền.
Vậy nếu phải chụp CT?
Nếu bác sĩ chỉ định chụp, hãy hiểu rằng:
Xem thêm: Sốt co giật ở trẻ nhỏ
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh