Điều trị viêm khớp bằng tế bào gốc

Ở tuổi 55, Geogre Chung ở Los Angeles vẫn theo đuổi trượt  tuyết chuyên nghiệp như những vận động viên trẻ tuổi. Không  ai biết trước đây người đàn ông này đã từng bị viêm xương khớp nặng. Các bác sỹ đã đề nghị ông phẫu thuật nhưng ông Chung lại chọn phương pháp điều trị tiêm tế bào gốc. Chỉ hai tháng sau khi điều trị đầu tiên, ông Chung đã hết các cơn đau. Và giờ đây sau 3 năm điều trị với 9 liệu trình,ông Chung đã có thể quay lại với môn trượt  tuyết yêu thích của mình. Năm ngoái ông còn tham gia vào một cuộc thi đạp xe đường dài và đã dành được giải.

Tế bào gốc là tế bào vạn năng có thể phát triển và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau. Điều trị tế bào gốc là một thành tựu  khoa học vĩ đại của nhân loại và trở thành một trong những phương pháp điều trị các bệnh nan y, mạn tính đầy tiềm năng. Hiện nay điều trị bằng tế bào gốc đang bùng nổ ở rất nhiều các quốc gia trên thế giới và được áp dụng với rất nhiều bệnh từ những bệnh tự kỷ cho đến chứng đa xơ cứng, rối loạn cương dương. Nhưng các bằng chứng khoa học để hỗ trợ chứng minh cho phương pháp điều trị này hiệu quả như thế nào thì vẫn chưa rõ ràng. Bởi chúng ta không thể kiểm soát được mọi vấn đề của tế bào gốc, còn có quá nhiều cơ chế mà chúng ta không thể nắm bắt, cũng như độ tương tác của tế bào gốc với cơ thể người điều trị.

Điều trị viêm khớp gối  rất phổ biến, đây là bệnh mạn tính gây rất nhiều đau đớn cho người mắc. Chi phí điều trị một ca viêm khớp gối rơi vào khoảng 2000 $ ở Mỹ và thường không được bảo hiểm chi trả. Nhiều nhà nghiên cứu và các bác sỹ xem công nghệ tế bào gốc để điều trị là sự hứa hẹn đây tiềm năng. Nhưng trong lúc công nghệ tế bào gốc đang trên đà phát triển thì có nhiều tổ chức lại bắt đầu xem xét đến độ an toàn của công nghệ. Gần đây cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ bắt đầu các chiến dịch thắt chặt  quy định về điều trị tế bào gốc do có những trường hợp  người điều trị gặp phải tác dụng không mong muốn. Sản phẩm từ tế bào gốc duy nhất mà cơ quan này chấp nhận đó dùng máu cuống rốn cho các bệnh nhân bị ung thư máu và các rối loạn về máu khác.

Trong một bài báo đăng trên tạp chí y khoa  New England, FDA đã cảnh báo việc thiếu bằng chứng về các phương pháp điều trị bằng tế bào gốc  rất đáng lo ngại. Các chuyên gia của cơ quan này cũng trích dẫn những tác dụng không mong muốn nguy hiểm trong đó có việc bị mù cả hai mắt khi điều trị thoái hóa điểm vàng bằng tế bào gốc.

Trong một trường hợp khác, một bệnh nhân tiêm tế bào gốc sau khi đột quỵ đã bị liệt và phải điều trị xạ trị. FDA cũng lưu ý rằng phương pháp tế bào gốc luôn cần phải đặt độ an toàn lên hàng đầu, chẳng hạn như gây ra khối u ở những bệnh nhân nhận điều trị điều trị tế bào gốc mà không phải từ một nghiên cứu nào sẽ khó có thể kiểm soát được biến chứng điều trị.

 Nhiều bác sỹ cho rằng điều trị khớp gối sẽ ít biến chứng hơn bởi đó là một phương pháp được nghiên cứu nhiều nhất. Nhưng một số khác lại cho rằng vẫn nên được nghiên cứu nhiều hơn. Tính riêng tại Mỹ, trong vòng 5 năm qua đã có hơn 500 bệnh nhân được điều trị bằng phương  pháp tế bào gốc cho bệnh viêm khớp gối. Nhưng vẫn không có nhiều nghiên cứu thử  nghiệm lâm sàng cho vấn đề này. Biến chứng hay gặp nhất của điều trị khớp gối bằng tế bào gốc đó là cốt hóa sụn, sưng đau tại chỗ tiêm.

Các bác sỹ thường đưa tế bào gốc từ tủy xương của bệnh nhân, mô mỡ hoặc máu vào khớp gối của bệnh nhân. Tuy nhiên việc lấy tế bào gốc  từ tủy xương là một quá trình nhanh chóng và đơn giản nhất. Những bệnh nhân điều trị sẽ được chụp X-quang trước và sau khi điều trị để xem sự tăng sinh sụn diễn ra như thế nào. Rõ ràng là có hiệu quả điều trị nhưng người ta vẫn không biết làm thế nào mà tế bào gốc lại có thể khiến các bệnh nhân giảm đau và nếu như tế bào gốc có tiết ra những chất chống viêm, giảm đau thì liệu nó có ảnh hưởng đến các tế bào xung quanh hay không? Liệu phương pháp tế bào gốc có thể điều trị với những người bị mòn sụn khớp hay không? Chúng ta vẫn chưa đủ bằng chứng để kết luận xem điều trị hàng ngày bằng tế bào gốc có làm giảm viêm khớp hay không.

 Với những lo ngại như vậy nên người ta khuyến cáo là bệnh nhân bị viêm khớp gối nặng nên điều trị thay khớp gối hoàn toàn. Hoặc có một htur nghiệm điều trị khác an toàn hơn đó là tiêm huyết tương được làm giàu tiểu cầu, axit hyaluronic và steroid.

Với những người quyết định thử nghiệm phương pháp điều trị tế bào gốc nên tìm hiểu kỹ về kỹ thuật, cách thức tiến hành. Đặc biệt là lựa chọn cơ sở y tế uy tín để điều trị.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp