Trật khớp vai bán phần

Triệu chứng

Trật khớp vai bán phần khó xác định hơn một trật khớp hoàn toàn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khớp vai bị trật một phần có thể nhìn thấy dưới da.

Bệnh nhân có thể cảm thấy phần đầu khớp di chuyển vào và ra khỏi hốc vai, vận động hạn chế và có thể gây đau. Các triệu chứng có thể bao gồm:

Khớp vai bị biến dạng hoặc trật khỏi vị trí ban đầu;
Sưng, đau;
Tê hoặc ngứa ran dọc theo cánh tay;
Khó khăn khi di chuyển khớp.

Ngoài ra có thể nhận thấy tiếng lách cách ở vai khi thực hiện các hoạt động hàng ngày đặc biệt là những hoạt động liên quan đến việc đưa cao tay trên đầu.

trật khớp vai bán phần

Nguyên nhân

Do vai di chuyển theo nhiều hướng nên trật khớp có thể về phía trước, phía sau hoặc xuống dưới. Khi trật khớp bán phần, bao khớp có thể bị kéo căng hoặc rách, điều này gây phức tạp tình trạng trật khớp.

Thông thường, chỉ một cú đánh mạnh hoặc ngã có thể khiến cho khớp vai lệch ra khỏi vị trí. Một khi vai bị trật khớp, khớp có thể trở nên lỏng lẻo và dễ bị trật khớp lại.

Trật khớp vai bán phần thường được gây ra bởi:

Chấn thương sinh hoạt: Tai nạn hoặc chấn thương làm tổn thương khớp hoặc các cấu trúc khác mang lại sự ổn định cho khớp vai.
Một chấn thương thể thao: Các môn thể thao va chạm như bóng đá, bóng rổ thường gây ra trất khớp vai bán phần.
Đột quỵ: Đột quỵ thường gây ra tình trạng yếu liệt gây yếu cơ dẫn đến sự mất ổn định của khớp vai gây ra trật khớp vai bán phần.

Một đánh giá cho thấy 80% những người từng đột quỵ cũng có tình trạng trật khớp vai bán phần. Nam giới trẻ tuổi hơn và các nhóm hoạt động thể chất có nguy cơ trật bán phần khớp vai cao nhất.

Biến chứng

Vai chứa mô liên kết bao gồm cơ bắp và dây chằng phối hợp hoạt động để giữ cho khớp vai nằm gọn trong ổ chảo. Các cấu trúc này có thể bị tổn thương làm phức tạp thêm tình trạng trật khớp. Một số biến chứng của trật khớp vai bao gồm:

Tổn thương mạch máu và dây thần kinh ở vai
Chấn thương vai khác.
Mất khả năng vận động linh hoạt
Mất ổn định vai dẫn đến trật khớp thường xuyên.

Chẩn đoán phân biệt

Trật khớp vai bán phần có một số triệu chứng với chấn thương tương tự có thể bị nhầm lẫn với các tổn thương khác như:

Bắp tay: Do vị trí của gân, tình trạng viêm gân bắp tay là nguyên nhân phổ biến của đau vai.
Chấn thương xương đòn: Gãy xương hoặc chấn thương xương đòn có thể dẫn đến đau ở vai và khó di chuyển khớp.
Chấn thương gân chóp xoay: Chấn thương gân chóp xoay là một trong những nguyên nhân gây đau vai. Chấn thương nhỏ có thể tự lành, trong khi chấn thương nặng cần phải phẫu thuật.
Trật khớp vai: Trật khớp vai xảy ra khi trụ cầu xương cánh tay trật khỏi hốc chứa ở bả vai. Các triệu chứng tương tự như triệu chứng của trật khớp vai bán phần.
Vai bơi lội: Bơi đòi hỏi mức độ linh hoạt cao của vai và phạm vi chuyển động, người bơi thường có khả năng bị rối loạn khớp và tăng nguy cơ chấn thương.

Điều trị

Điều trị nhằm mục đích tái định vị lại khớp vai vào ổ chảo và đảm bảo rằng nó giữ nguyên vị trí. Bác sĩ có thể chẩn đoán trật khớp vai bằng siêu âm. Chẩn đoán chính xác là chìa khóa trong việc lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất.

Điều trị có thể bao gồm:

Nắn kín: Nắn phần khớp vai trật trở lại vị trí. Khi hoàn tất thủ thuật, cơn đau sẽ cải thiện gần như ngay lập tức.
Phẫu thuật: Được khuyến nghị khi trật khớp tái phát. Đây cũng có thể là phương pháp điều trị ưu tiên khi dây thần kinh, mạch máu hoặc dây chằng ở vai bị tổn thương.
Nẹp vai: Nẹp hoặc đai cố định được sử dụng trong vài tuần để ngăn vai di chuyển. Khoảng thời gian sẽ phụ thuộc vào mức độ trật khớp nhiều hay ít.
Thuốc: Sử dụng thuốc giãn cơ và một sô chất chống viêm để giảm đau và sưng.
Phục hồi chức năng: Sau khi phẫu thuật hoặc cố định vai trong thời gian dài, bệnh nhân có thể cần thực hiện một chương trình phục hồi nhằm khôi phục phạm vi chuyển động, sức mạnh và sự ổn định của khớp vai.

Bài tập phục hồi

Các bài tập tăng cường dưới đây có thể giúp tăng sự ổn định của khớp vai. Tuy nhiên, chuyên gia trị liệu vật lý có thể chỉ định một chế độ tập tại nhà phù hợp với nhu cầu của mỗi người:

Gập vai.
Duỗi vai.
Giạng vai

Nói chuyện với một nhà trị liệu vật lý hoặc bác sĩ trước khi thử bất kỳ bài tập nào ở nhà. Các bài tập phù hợp khác nhau, tùy thuộc vào chấn thương. Một số bài tập có thể làm cho một số triệu chứng của mọi người tồi tệ hơn.

Ngoài các bài tập, một nhà trị liệu vật lý có thể đề nghị các liệu pháp bổ sung như sau:

Massage trị liệu
Chườm lạnh
Tránh các phong trào hoặc hoạt động nhất định
Huy động chung

Khi một người bị trật khớp vai mà không có tổn thương thần kinh hoặc mô lớn, sau khi được điều trị, khớp vai sẽ được cải thiện nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu hoạt động khớp vai quá sớm sẽ có khả năng trật khớp tái phát trong tương lai.

Sau khi phẫu thuật cần cố định vai trong vài tuần. Khoảng thời gian sau đó tránh các cử động mạnh của vai để ngăn ngừa biến chứng hoặc tái phát.