Viêm khớp là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả hơn 100 tình trạng gây đau khớp hoặc tổn thương khớp. Viêm xương khớp (OA) là loại viêm khớp phổ biến, nhưng cũng có một số khác biệt.
Các triệu chứng của PsA thường ảnh hưởng đến: Mắt cá chân, ngón tay, ngón chân, đầu gối, lưng dưới.
Các triệu chứng của viêm khớp khác nhau và phụ thuộc vào phần cơ thể bị ảnh hưởng. Các triệu chứng viêm khớp thường bao gồm:
Viêm khớp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào nhưng thường xảy ra nhất ở: Ngón tay, khớp háng, đầu gối, lưng dưới, cổ, ngón chân
Các triệu chứng chính sau đây có thể giúp phân biệt giữa PsA và OA:
Triệu chứng da: PsA liên quan đến bệnh vẩy nến gây ra phát ban da ngứa, đỏ và có vảy khiến da trở nên dày hơn và đỏ hơn, đồng thời xuất hiện các mảng da trắng bạc. Thay đổi về tính chất, màu sắc da ở bệnh PsA giúp bác sĩ chẩn đoán phân biệt.
Thay đổi về hình dạng móng tay: Bệnh vẩy nến và PsA có thể khiến móng bị rỗ hoặc bị tách rời khỏi giường móng tay. Ít nhất 80% những người có PsA có hiện tượng móng bị đổi màu, rỗ hoặc dày. Những người bị viêm khớp sẽ không xuất hiện tình trạng này.
Cấp tính: Các triệu chứng PsA thường trở nên trầm trọng hơn theo thời gian.
Các triệu chứng viêm khớp cũng có tình trạng cấp tính nhưng thường ổn định hơn, gây tổn thương sụn và dẫn đến biến dạng khớp.
Ngón tay và ngón chân bị sưng: PsA là tình trạng viêm gây ra sưng ngón tay và ngón chân khiến các ngón tay, chân có hình dạng giống với xúc xích.
Sưng không phải là một triệu chứng nổi bật của viêm khớp, mặc dù có tình trạng viêm quanh khớp bị ảnh hưởng.
Biến dạng khớp: Viêm khớp có liên quan đến sự phát triển của các gai xương tại các khớp bị ảnh hưởng làm cho khớp xuất hiện sai lệch hoặc biến dạng. Các khớp cũng có thể gây ra âm thanh rệu rạo khi chúng ma sát do thiếu sụn.
Viêm trong PsA có thể ảnh hưởng đến việc kết nối gân vào xương.
Triệu chứng về mắt: Những người bị PsA có thể bị viêm và kích ứng mắt. Các triệu chứng khác của mắt bao gồm thay đổi thị lực và đau ở vùng mắt.
PsA là một tình trạng viêm do tự miễn. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa biết rõ ràng nguyên nhân tại sao điều này xảy ra tuy nhiên, yếu tố di truyền và môi trường cũng đóng một vai trò trong quá trình bệnh này.
PsA thường ảnh hưởng đến những người mắc bệnh vẩy nến da. Khoảng 30% những người bị bệnh vẩy nến sẽ phát triển thêm PsA. Triệu chứng ở da thường xuất hiện trước các triệu chứng khớp. Triệu chứng viêm khớp xuất hiện đầu tiên chỉ chiếm 15% số trường hợp.
Sụn là một mô linh hoạt, trơn trượt, đệm và bảo vệ các đầu xương, cho phép chúng di chuyển chống lại nhau mà không ma sát. OA gây ra bởi sự mài mòn dần dần của sụn ở đầu xương.
Nếu sụn mòn hoàn toàn, tác động của xương ảnh hương trực tiếp đến đau dẫn đến cứng khớp và giảm phạm vi chuyển động. Tình trạng này cũng gây ra thiệt hại không thể phục hồi cho cả khớp và xương.
Không có cách chữa trị triệt để cho cả PsA hoặc OA, nhưng điều trị có thể làm giảm các triệu chứng và giúp ngăn ngừa tổn thương trở nên trầm trọng hơn.
Điều trị cho PsA: Phương pháp điều trị cho PsA bao gồm:
Thuốc: Phương pháp điều trị đầu tiên cho hầu hết những người có chẩn đoán mới về PsA là liệu pháp sinh học. Những loại thuốc này nhắm đến một phần của hệ thống miễn dịch để điều trị nguyên nhân cơ bản của PsA. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể sử dụng các loại thuốc này, vì chúng có thể có tác dụng phụ.
Các lựa chọn thay thế bao gồm thuốc phân tử đường uống và thuốc chống thấp khớp, cả hai đều là phương pháp điều trị toàn thân hoạt động trên toàn cơ thể để giảm viêm hoặc ức chế hệ thống miễn dịch.
Phương pháp điều trị triệu chứng và tình trạng cấp tính bao gồm:
Phẫu thuật: Có thể thay thế khớp bằng khớp nhân tạo được làm từ nhựa và kim loại nếu cần thiết.
Thay đổi lối sống: Một số phương pháp thay đổi thói quen sinh hoạt có thể giúp cải thiện tình trạng bao gồm:
Điều trị viêm khớp: Các triệu chứng viêm khớp có thể được kiểm soát thông qua các biện pháp như:
Thuốc: Các cơn đau có thể giảm bớt với:
Vật lý trị liệu: Bác sĩ có thể đề nghị vật lý trị liệu cho những người bị viêm khớp để giảm đau, tăng cường sức mạnh cơ bắp và tăng phạm vi chuyển động.
Phẫu thuật: Phẫu thuật có thể cần thiết để thay thế các khớp bị tổn thương nghiêm trọng.
Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống có thể giúp viêm khớp bao gồm:
Không có cách chữa trị triệt để cho cả PsA hay OA, nhưng các triệu chứng có thể được kiểm soát bằng
Những người bị đau, sưng hoặc cứng khớp nên đi khám bác sĩ nếu các triệu chứng kéo dài trong vài tuần.
Xem thêm: Viêm khớp vẩy nến - Hình ảnh học và chẩn đoán
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh