U nang hoạt dịch cột sống là gì?

Những khối u nang này là bất thường và trong rất nhiều trường hợp sẽ không gây ra triệu chứng gì. Những khối u nang này không gây tử vong hoặc ung thư, tuy nhiên, có thể sẽ gây ra các vấn đề với cột sống, ví dụ như hẹp cột sống. Áp lực có thể sẽ chèn ép vào cột sống hoặc các dây thần kinh bên trong cột sống. Triệu chứng bệnh sẽ tăng dần theo mức tăng áp lực lên cột sống. Triệu chứng của hẹp cột sống bao gồm đau và co thắt ở vùng lưng và chân. Cảm giác khó chịu thường sẽ diễn biến nặng hơn nếu bạn phải đứng trong một thời gian dài.

U nang hoạt dịch cột sống phát triển như thế nào?

Khi các khớp cột sống vỡ ra, chúng sẽ sản xuất ra nhiều dịch hơn các khớp cột sống thông thường. Lượng dịch này sẽ khiến các khớp bị tổn thương. Dịch sẽ làm tăng độ trơn và làm giảm hoạt động của các khớp, nhưng sẽ khiến các khối u nang hình thành để đáp ứng lại với lượng dịch thừa. Khi lượng dịch hình thành, nó có thể tích tụ lại trong màng hoạt dịch của khớp và có thể dẫn đến việc hình thành khối u nang. Dịch ở trong khối u nang không nguy hiển và sẽ không gây ra bất cứ vấn đề nào cho đến khi lượng dịch này chèn ép vào cột sống. Thậm chí kể cả những khối u nang rất lớn cũng hiếm khi gây ra vấn đề gì nếu không chèn ép vào cột sống.

Yếu tố nguy cơ của u nang hoạt dịch cột sống

U nang hoạt dịch cột sống thường phổ biến ở những người cao tuổi vì đó là hậu quả của việc thoái hóa cột sống. Rất hiếm khi những người dưới 50 tuổi phát triển các khối u nang hoạt dịch cột sống.

Triệu chứng

Khối u nang hoạt dịch cột sống rất hiếm khi gây ra những triệu chứng dễ nhận thấy, trừ khi chúng phát triển đủ lớn để chèn ép vào cột sống. Khi đó, khối u nang sẽ bắt đầu gây ra các triệu chứng hẹp cột sống. Các triệu chứng bao gồm:

Đau ở vùng thắt lưng
Đau ở một hoặc hai chân
Đau lan xuống vùng bụng chân và bàn chân
Chuột rút ở bụng chân
Tê bì hoặc ngứa râm ran ở một hoặc hai chân
Tăng cảm giác đau hoặc tăng các triệu chứng khi đứng và sẽ giảm đi khi ngồi.
Chẩn đoán u nang hoạt dịch cột sống

U nang hoạt dịch sẽ được nhìn thấy rõ nhất thông qua việc chụp cộng hưởng từ MRI. Kỹ thuật này sẽ giúp các bác sỹ nhìn thấy ở phần bên trong cột sống và có thể tìm ra các khối u nang hoặc các nguyên nhân khác giải thích cho các triệu chứng của bạn. Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh khác, ví dụ như chụp X quang hoặc siêu âm cũng có thể có khả năng phát hiện ra khối u.

Nếu bác sỹ tìm thấy khối u nang, thì bạn có thể sẽ cần phải tiến hành thêm một số xét nghiệm để kiểm tra mức độ tổn thương của cột sống và các đốt sống. Bác sỹ cũng có thể sẽ tìm ra thêm các vấn đề bất ổn khác của cột sống, và dựa vào đó để đưa ra quyết định về việc phẫu thuật cắt bỏ khối u nang.

Điều trị u nang hoạt dịch cột sống

Các lựa chọn điều trị không phẫu thuật cho tình trạng u nang hoạt dịch cột sống sẽ được thống kê ở phía dưới.

Các biện pháp giảm đau không cần kê đơn

Chườm nóng và chườm lạnh là một trong số những cách rất phổ biến để làm giảm cảm giác khó chịu và đau do các khối u nang gây ra. Các bài tập giãn cơ, khớp ở mức độ nhẹ cũng có thể sẽ giúp ích cho bạn, miễn là bạn phải được sự đồng ý của bác sỹ.

Thuốc giảm đau

Các loại thuốc giảm đau nhẹ như paracetamol và ibuprofen có thể làm giảm các cơn đau gây ra bởi khối u nang. Bác sỹ có thể kê một loại thuốc giảm đau mạnh hơn nếu cơn đau của bạn khiến bạn rất khó chịu.

Theo dõi

Bác sỹ cũng có thể sẽ khuyên bạn cứ để khối u nang đó nếu nó không gây ra vấn đề gì, bởi khối u có thể không phát triển đủ lớn để gây ra các triệu chứng. Nếu khối u phát triển, bạn có thể đi khám lại để điều trị.

Điều chỉnh các hoạt động

Nếu các triệu chứng của bạn chỉ xuất hiện khi bạn thực hiện một số hoạt động nhất định, như luyện tập thể thao hoặc công việc, bác sỹ có thể sẽ giúp bạn điều chỉnh lại các hoạt động này để làm giảm các triệu chứng.

Tiêm

Có hai loại tiêm được sử dụng để điều trị viêm cột sống dính khớp. Tiêm khớp cột sống có thể làm thoát dịch từ khối u nang ra khỏi khớp cột sống. Sau đó, bạn sẽ được tiêm steroid để làm giảm sưng và viêm. Một loại tiêm khác là tiêm steroid ngoài màng cứng, có thể được sử dụng để điều trị các cơn đau gây ra bởi khối u nang hoạt dịch cột sống. Phương pháp này không làm giảm kích thước khối u nang hoặc loại bỏ khối u nang. Nhưng thay vào đó, việc tiêm sẽ làm giảm cảm giác đau do khối u gây ra. Việc giảm đau này chỉ là tạm thời và bạn sẽ cần điều trị thêm để duy trì hiệu quả giảm đau này.

Nếu các lựa chọn điều trị không phẫu thuật ở trên không thích hợp với bạn, bác sỹ có thể khuyên bạn nên phẫu thuật cắt bỏ khối u. Đây là loại phẫu thuật không quá khó nhưng sẽ cần có một khoảng thời gian hồi phục nhất định. Các kỹ thuật phẫu thuật mới hiện này có thể hạn chế được kích thước vế mổ, do đó, làm giảm đau và giảm thời gian phục hồi.

U nang hoạt dịch cột sống có nguy hiểm không?

U nang hoạt dịch cột sống rất hiếm khi gây nguy hiểm. Trong một số trường hợp, chứng đuôi ngựa (equina syndrome) có thể sẽ phát triển do hậu quả của khối u nang hoạt dịch cột sống. Đây là hội chứng rất nguy hiểm và cần được chăm sóc cấp cứu.

Hội chứng này ảnh hưởng đến các rễ thần kinh ở cột sống thắt lưng. Bạn sẽ bị mất cảm giác và khả năng di chuyển nếu các rễ thần kinh này bị chèn ép. Hội chứng này cũng có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh khác, như những dây thần kinh nối ruột và bàng quang. Nếu không được điều trị kịp thời, tổn thương này có thể là vĩnh viễn. Việc hồi phục trở lại như lúc ban đầu là rất khó, nhưng có thể thực hiện được.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP