Dù là một loại trái cây nhiệt đới, nhãn vẫn có khá nhiều lợi ích cho người bệnh đái tháo đường, ví dụ như giúp tăng cường miễn dịch, phòng ngừa các biến chứng đái tháo đường nguy hiểm.
Các nhà khoa học chỉ ra rằng, những lợi ích của nhãn cho người bệnh đái tháo đường tới từ các hợp chất hữu cơ tự nhiên (phytochemical) như kaempferol, saponins, stigmasterol, epicatesin, leukocyanidin, malvidin glycosides, procyanidin A2 và procyanidin B2.
Tình trạng đường huyết tăng cao trong khoảng thời gian dài có thể dẫn tới tổn thương thần kinh ở người bệnh đái tháo đường, gây ra các biểu hiện như tê bì tay chân, khô ngứa da, nóng rát da. Một nghiên cứu năm 2012 đã chỉ ra rằng các chất trong hạt nhãn có khả năng bảo vệ thần kinh, giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn tình trạng tổn thương thần kinh do đái tháo đường.
Nhãn có thể giúp phòng ngừa đục thủy tinh thể do đái tháo đường.
Ở người bệnh đái tháo đường, đặc biệt là người trên 50 tuổi, nguy cơ bị đục thủy tinh thể sẽ cao hơn so với người bình thường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, 4 hợp chất như acid dihydroxybensoic, D-mannitol, 39,59-di-O-beta-glucopyranoside và 39-O-beta-glucopyranoside trong nhãn có thể tốt cho mắt và hạn chế nguy cơ đục thủy tinh thể ở người bệnh đái tháo đường.
Đái tháo đường type 2 có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ, suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, với khả năng bảo vệ thần kinh hiệu quả, nhãn có thể giúp cải thiện trí nhớ, khả năng học tập và làm chậm sự tiến triển của các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer.
Đường huyết tăng cao cũng có thể gây rối loạn chức năng của hệ miễn dịch. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh đái tháo đường có xu hướng dễ bị đau ốm hơn người bình thường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các hoạt chất sinh học trong nhãn có thể giúp tăng sản sinh đại thực bào, giúp tăng cường miễn dịch, giúp cơ thể tiêu diệt mầm bệnh tốt hơn.
Chất oligonol trong nhãn không chỉ giúp bảo vệ tuyến tụy mà còn tốt cho gan, giúp cơ thể lưu trữ glucose dưới dạng glycogen để sử dụng sau này. Oligonol còn giúp giảm lượng cholesterol trong máu, giảm tích tụ mỡ thừa tại gan cho người bệnh đái tháo đường.
Nhãn giàu vitamin C và các khoáng chất như kali, sắt, magne. Đây đều là các dưỡng chất giúp duy trì đường huyết ổn định, điều hòa huyết áp, từ đó phòng ngừa các biến chứng tim mạch như đột quỵ, tăng huyết áp ở người bệnh đái tháo đường.
Nhãn có chỉ số chuyển hóa đường huyết (chỉ số GI) là 57 - mức trung bình. Tuy nhiên, do nhãn là loại quả nhỏ, nhiều người có thói quen ăn không kiểm soát và điều này có thể khiến đường huyết tăng cao nhanh chóng.
Do đó, người bệnh đái tháo đường nên chú ý chỉ ăn nhãn ở lượng vừa phải, tránh ăn nhãn ngay sau bữa ăn, đặc biệt là bữa trưa hoặc bữa tối vì có thể khiến lượng đường huyết tăng cao. Tốt hơn hết, bạn nên ăn nhãn cách bữa ăn ít nhất 2 giờ để không làm tăng đường huyết đột ngột.
Một vài nghiên cứu cho thấy nhãn có thể tương tác với một số loại thuốc điều trị đái tháo đường (thuốc tiêm insulin), làm tăng nguy cơ chảy máu khi dùng chung với thuốc chống đông máu, aspirin… Do đó, bạn cũng nên tránh ăn nhãn quá gần giờ uống các loại thuốc này.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh