✴️ Viêm phế quản ở trẻ em: cần phát hiện sớm để tránh biến chứng nặng
Triệu chứng viêm phế quản ở trẻ em
Trẻ sơ sinh bị viêm phế quản rất phổ biến nhưng lại không có triệu chứng nào rõ ràng. Các bậc phụ huynh cần để ý các dấu hiệu khởi phát là trẻ bú ít, bỏ bú, khóc vì khó thở, chán ăn, nôn trớ, đau ngực…
Ho nhiều và khó thở sẽ xảy ra nhiều khi trẻ bị viêm phế quản bởi bệnh này khiến đường thở bị viêm và tiết dịch nhầy.
Nếu thấy trẻ xuất hiện sốt kèm ho kéo dài tới tuần thứ 2 thì chắc chắn trẻ đã bị viêm phế quản.
Trẻ sẽ bị đau rát cổ họng kèm đờm có màu xanh, xám hoặc xanh hơi vàng khi ho kéo dài từ 2 – 3 tuần. Cùng với đó, các dấu hiệu khác như đau ngực, mệt mỏi, sốt nhẹ cũng xảy ra ở trẻ.
– Giai đoạn khởi phát: trẻ bị sốt nhẹ, ho khan, sổ mũi, hắt hơi hoặc ngạt mũi, các triệu chứng viêm long đường hô hấp trên.
– Giai đoạn phát bệnh: sốt cao hơn, triệu chứng thở khò khè, thở bằng miệng xuất hiện, da dẻ tím tái, xanh xao, rối loạn tiêu hóa mức độ nhẹ.
– Giai đoạn nguy hiểm: triệu chứng viêm phế quản ở trẻ em ở giai đoạn này rất nghiêm trọng. Trẻ tiếp tục sốt cao trên 39 độ C, chân tay bủn rủn, mềm, môi và da khô, mệt mỏi, chảy mồ hôi, bỏ ăn, chán ăn, khó thở. Cơn ho kéo dài (tương tự ho gà, ho lao), có thể kèm theo đờm. Trẻ thở khò khè hoặc thở bằng miệng, lồng ngực đập mạnh. Môi và đầu ngón tay chân tím tái, da xanh xao. Nặng hơn nữa trẻ sẽ bị nôn, tiêu chảy, ngủ li bì, hôn mê, co giật, mạch yếu nhưng tim đập nhanh.
Trẻ sốt cao trên 39 độ C báo hiệu viêm phế quản trở nặng
Nguyên nhân viêm phế quản
Virus được coi là nguyên nhân trẻ bị viêm phế quản, dẫn đến tình trạng bội nhiễm vi khuẩn. Phổ biến nhất bao gồm các loại vi khuẩn như phế cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn…
Những vi khuẩn này sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn ở mũi, họng khi có điều kiện thuận lợi như sức đề kháng cơ thể thuyên giảm, sống trong môi trường ô nhiễm, thời tiết đột ngột trở lạnh, sau khi trẻ mắc các chứng bệnh viêm hệ tai mũi họng như ho, cảm lạnh, sổ mũi, viêm xoang… và gây ra bệnh.
Virus sẽ có thể ảnh hưởng tới cuống phổi của trẻ nếu cha mẹ cho trẻ sử dụng kháng sinh tùy ý, hoặc sức khỏe của trẻ yếu, làm khả năng đề kháng của trẻ bị ảnh hưởng. Lúc này, khí quản của trẻ sẽ bị sưng phồng, có màu đỏ, có dịch nhầy trong phổi. Trẻ sẽ ho nhiều và khó thở vì đường thở bị viêm và có dịch nhầy như vậy.
Nếu trẻ thường xuyên hít phải bụi bẩn, khói xăng xe, thuốc lá hay một số hơi độc, tắm quá lâu, tắm nước quá lạnh, ngồi điều hòa hoặc đứng trước máy lạnh sai cách cũng sẽ làm tăng nguy cơ bé bị viêm phế quản.
Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh
Khi nào cần đưa trẻ đi khám viêm phế quản
Viêm phế quản phổi ở trẻ em tuy phổ biến nhưng các bậc phụ huynh cũng không nên chủ quan, thiếu quan tâm đến trẻ. Nên đưa trẻ đến bác sĩ ngay nếu bạn phát hiện thấy trẻ có các biểu hiện: sốt cao, cánh mũi thở phập phồng, trẻ thở mạnh khiến bụng thóp lại, nhịp thở nhanh… Dấu hiệu nguy kịch là trẻ bị tím tái môi hoặc đầu ngón tay. Nếu để lâu, viêm phế quản ở trẻ sẽ để lại những biến chứng nguy hiểm như gây suy hô hấp.
Điều trị viêm phế quản ở trẻ em bằng cách nào?
Để bệnh viêm phế quản ở trẻ em đứt điểm hoàn toàn, các gia đình không nên tự ý điều trị cho trẻ tại nhà mà cần đưa trẻ tới khám bác sĩ chuyên khoa để được chỉ định điều trị thích hợp nhất:
– Nếu bệnh nhẹ, bác sĩ khuyến cáo không nên dùng kháng sinh cho trẻ. Phương pháp chữa trị chủ yếu là làm long đờm, ăn uống đầy đủ.
– Nếu được chăm sóc tốt, nhiều trẻ sẽ tự khỏi sau đó vài ba ngày. Giai đoạn này, bạn nên tăng cường cho trẻ bú mẹ. Nếu trẻ đã bước vào tuổi ăn dặm, bạn nên cho trẻ ăn nhiều bữa hơn.
– Giữ ấm cho bé trong những ngày trời lạnh ăn loãng hơn thường ngày. Nên bổ sung lượng nước theo nhu cầu hàng ngày của trẻ. Nước đun sôi để nguội, nước hoa quả hoặc nước cháo… cũng rất tốt cho trẻ trong trường hợp này.
– Nên cho trẻ ăn những loại thức ăn dễ tiêu, ít chất béo, ít chất ngọt và chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Trước bữa ăn, bạn nên nhỏ mũi cho trẻ (dùng nước muối sinh lý hoặc thuốc nhỏ mũi dành cho trẻ) để làm thông mũi trẻ.
– Nhỏ mỗi lần 3 – 4 giọt, mỗi ngày 2 – 3 lần (hoặc tham khảo hướng dẫn sử dụng ghi trên bao bì thuốc nhỏ mũi). Sau đó, bạn có thể dùng khăn mềm lau khô (hoặc dùng miệng hút sạch nước mũi trẻ).
– Trường hợp trẻ bị sốt, bạn không nên ủ ấm trẻ quá kỹ. Mặc cho trẻ những loại quần áo rộng rãi, thoáng mát, có thể dùng nước mát chườm nhẹ vùng nách, cổ, bẹn.
– Nếu trẻ sốt cao, bạn có thể dùng paracetamol để hạ sốt nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng và cách thức sử dụng.
Điều trị viêm phế quản ở trẻ sơ sinh cần theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ
Cách phòng tránh viêm phế quản ở trẻ em
Bên cạnh phác đồ điều trị của bác sĩ, cha mẹ cùng cần biết cách chăm sóc và phòng ngừa để trẻ không bị tái phát viêm phế quản:
– Cha mẹ nên vệ sinh cơ thể, đặc biệt là khu vực tai, mũi, họng cho trẻ hàng ngày.
– Tránh các tác nhân gây dị ứng và cách ly trẻ với môi trường khói thuốc, hóa chất hoặc không nên để trẻ tiếp xúc với chó, mèo.
– Thậm chí, nhiều trẻ có tiền sử dị ứng với lông chó, mèo cũng có nguy cơ mắc chứng viêm phế quản khi chơi với thú nhồi bông.
– Bạn nên vệ sinh tay sạch sẽ khi bế hoặc cho trẻ bú.
– Phòng ngủ của trẻ cần được đặc biệt thông thoáng, trong lành. Không nên trải thảm trong phòng trẻ. Nên thường xuyên giặt chăn, gối dành cho trẻ, sau đó phơi nắng thật khô.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
