Các bệnh làm mất tính chun giãn phổi và mất cân bằng giữa phân giải Elastaza và kháng Elastaza là nguyên nhân gây ra giãn phế nang.
Những bệnh nào gây ra giãn phế nang?
Có nhiều bệnh gây ra tổn thương giãn phế nang, trong đó phải kể đến một vài bệnh điển hình như:
Viêm phế quản mãn tính. Viêm phế quản lan đến các tiểu phế quản tận và phá hủy cũng như làm giãn phế nang, khiến chúng không hồi phục được.
Hen phế quản lâu năm: Khi bị bệnh, các phế nang thường xuyên bị giãn căng và khó hồi phục. Cuối cùng, những phế nang này bị phá hủy và không thể hồi phục như tình trạng ban đầu.
Lao phổi: Bệnh lý này làm tổn thương xơ và làm căng giãn phế nang.
Bệnh bụi phổi vô cơ: Khi bị bệnh này, thành phế quản tận hoặc phế nang bị thâm nhiễm, xơ và giãn.
Lão suy: Ở người già, phổi hoạt động lâu năm dẫn đến bị xơ hoá gây giãn phế nang. Ngoài ra còn do một số bệnh nghề nghiệp như: thổi kèn, thổi thủy tinh làm tăng áp lực bên trong các phế nang, gây căng giãn phế nang. Bệnh Saccoidose: gây viêm nội mạc động mạch kèm giãn phế nang…
Dấu hiệu bệnh giãn phế nang
Khí phế thũng trung tâm tiểu thùy: có triệu chứng của viêm phế quản mạn tính, với những đợt bội nhiễm phế quản. Người bệnh sẽ cảm thấy thấy khó thở khi gắng sức, kèm theo tình trạng môi thâm tím, giãn lồng ngực. Gõ vang là triệu chứng của khí phế thũng.
Phù gan, to gan, tĩnh mạch cổ nổi là biến chứng nguy hiểm của tâm phế mạn. Trog đợt bùng phát bệnh, khi nghe phổi trong sẽ thấy ran ẩm, ran ngáy, ran rít và sự rì rào phế nang giảm.
Bệnh giãn phế nang dễ gây biến chứng suy hô hấp cấp trong đợt nhiễm khuẩn phế quản, tắc nghẽn động mạch phổi hay tràn khí màng phổi do vỡ bóng khí. Kể từ khi thấy khó thở do bị bệnh, người bệnh có thể tử vong sau đó khoảng 10 – 20 năm. Bệnh giãn phế nang có nhiều triệu chứng dễ nhầm lẫn với bệnh hen phế quản, kén khí phổi, tràn kí màng phổi nên cần đi khám để được chẩn đoán chính xác.
Lưu ý khi điều trị giãn phế quản
Việc điều trị bệnh giãn phế nang chủ yếu là lưu thông đường thở, cho bệnh nhân thở ôxy. Đặc biệt cần chú ý điều trị các biến chứng và điều trị từng đợt bùng phát của bệnh viêm phế quản mãn tính.
Bệnh nhân cần được dùng kháng sinh để dự phòng bội nhiễm, tránh lạnh, chống bụi. Ngoài ra, cần thường xuyên nâng cao thể trạng bằng việc sử dụng các vitamin A, C, E và nhóm B. Hướng dẫn người bệnh tập thể dục, khí công, tập thở bụng.
Phòng bệnh tốt nhất là phòng tránh và điều trị tích cức các bệnh là nguyên nhân gây giãn phế nang như đã nói ở trên. Không hút thuốc là hoặc nếu đang hút phải bỏ hút thuốc lá ngay để phòng và làm giảm tiến triển giãn phế nang.
Chống ô nhiễm không khí như: phun nước chống bụi trên đường giao thông đô thị; không đốt nilông, nhựa, cao su, bếp than trong các khu dân cư…
Bệnh nhân cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để làm giảm thiểu số lần lên cơn hen; ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc, tập thể dục hằng ngày để giữ gìn sức khỏe và tăng sức đề kháng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh