I. ĐẠI CƯƠNG
– U trung thất lớn đặc biệt là u trung thất trước thường kèm theo các dấu hiệu của chèn ép tĩnh mạch chủ trên (do u chèn ép hoặc xâm lấn vào).
– Dấu hiệu đặc trưng của chèn ép hệ tĩnh mạch chủ trên là “dấu hiệu phù áo khoác” (phù nửa thân người trên).
– Trong phẫu thuật cắt U trung thất lớn có kèm theo xâm lấn tình mạch chủ thường kèm theo phải phục hồi lưu thông mạch máu hay gặp là tĩnh mạch vô danh.
II. CHỈ ĐỊNH
U trung thất lớn gây chèn ép hoặc xâm lấn tĩnh mạch chủ trên
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Chống chỉ định đối với các trường hợp u trung thất ác tính đã xâm lấn rộng hoặc di căn xa không còn khả năng điều trị triệt căn bằng phẫu thuật
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện: Kíp mổ: Phẫu thuật viên (PTV) chuyên khoa phẫu thuật mạch máu, lồng ngực Hai phụ phẫu thuật + dụng cụ viên
2. Người bệnh:
3. Phương tiện: – Trang thiết bị tiêu chuẩn phòng mổ tim mạch lồng ngực. – Mạch nhân tạo số 8.
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Tư thế: Người bệnh nằm ngửa, khép hai tay, có độn gối dưới vai
2. Vô cảm:
– Gây mê toàn thân nội khí quản
– Theo dõi huyết áp động mạch xâm lấn
– Đặt đường truyền lớn ở tĩnh mạch đùi
3. Kỹ thuật:
– Mở đường giữa xương ức
– Thăm dò đánh giá khả năng cắt u
– Cắt lấy u tối đa. Đôi khi kèm theo phải cắt cả một phần phổi, màng phổi hoặc màng tim bị u xâm lấn.
– Phẫu tích bộc lộ hệ tĩnh mạch chủ trên: tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch vô danh
– Kiểm soát hai đầu mạch bị u xâm lấn
– Tùy từng trường hợp: Cắt phần U xâm lấn mạch máu kèm theo vá bằng mạch nhân tạo hoặc thay đoạn tĩnh mạch bằng mạch nhân tạo Dacron số 8.
– Đặt dẫn lưu màng phổi (trường hợp u xâm lấn vào phổi có cắt phổi kèm theo), mở cửa sổ màng tim (nếu kèm theo cắt màng tim), dẫn lưu sau xương ức.
VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
1. Theo dõi
– Toàn trạng: các dấu hiện sinh tồn.
– Tình trạng chảy máu sau mổ.
2. Xử trí tai biến:
– Chảy máu: chảy máu qua dẫn lưu, số lượng ít truyền máu, truyền plasma theo dõi, chảy máu nhiều cần mổ lại kiểm tra, cầm máu
– Tổn thương thần kinh hoành: khá thường gặp nhưng thường không gây hậu quả nghiêm trọng (đối với người lớn), đối với trẻ em có thể phải cần khâu gấp nếp cơ hoành để tăng dung tích phổi.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
