I. ĐẠI CƯƠNG
Dị tật dính khớp sọ (hay hẹp hộp sọ) là bất thường bẩm sinh khi các đường khớp sọ đóng sớm, gây biến dạng hộp sọ và hạn chế sự phát triển của não bộ. Mức độ và đặc điểm tuỳ thuộc vào dính ở khớp nào và thời điểm dính. Phẫu thuật sớm (3- 8 tháng tuổi), đúng thời điểm là phương pháp điều trị hiệu quả.
II. CHỈ ĐỊNH
– Hẹp hộp sọ gây tăng áp lực trong sọ, hạn chế sự phát triển của não.
– Hẹp hộp sọ ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
– Hẹp hộp sọ thứ phát sau sinh hay chấn thương sản khoa.
– Hẹp hộp sọ mức độ nhẹ thể dính khớp lamda hoặc khớp trán.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện: 6-7 người gồm phẫu thuật viên thần kinh, gây mê, dụng cụ viên…
2. Phương tiện
– Bộ dụng cụ sọ não cơ bản nhi khoa
– Bộ dụng cụ vi phẫu sọ não
– Kính vi phẫu thuật
– Khoan máy cùng hệ thống mũi khoan cắt sọ.
– Ghim sọ, vít tự tiêu chuyên dùng cho trẻ em.
– Vật liệu cầm máu trong mổ.
– Các sản phẩm tiêu hao khác: kim chỉ, băng gạc,dao mổ …
3. Người bệnh
– Khám chẩn đoán bệnh chính: bao gồm chụp X – Quang, cắt lớp vi tính.
– Khám phát hiện các bệnh lí phối hợp và các yếu tố liên quan.
– Vệ sinh, gội đầu hoặc cạo tóc nếu cần.
– Dự trù máu trước mổ.
4. Hồ sơ bệnh án: Chuẩn bị đầy đủ theo mẫu bệnh án chung.
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ
2. Kiểm tra người bệnh
3. Thực hiện kĩ thuật
– Người bệnh được gây mê nội khí quản
– Đường mổ: Rạch da 2 bên từ thái dương này sang bên kia, lột da đầu bộc lộ toàn bộ khớp dính.
– Khoan xương, cắt bỏ phần khớp dính và phần xương sọ bị ảnh hưởng.
– Tạo hình lại một phần hoặc toàn bộ hộp sọ.
– Trong nhiều trường hợp cần dùng vít, nẹp tự tiêu cố định xương.
– Cầm máu kĩ, dẫn lưu dưới da đầu.
– Khâu da, băng ép, đội mũ bảo hiểm sau mổ.
VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ BIẾN CHỨNG
– Theo dõi các chỉ số sinh tồn
– Kháng sinh dự phòng, giảm đau
– Theo dõi các dấu hiệu thần kinh khu trú, phát hiện biến chứng sớm
– Chảy máu sau mổ: Dựa vào triệu chứng lâm sàng, chụp cắt lớp vi tính. Nếu có chảy máu sau mổ xử trí tuỳ theo mức độ chảy máu.
– Nhiễm trùng, viêm màng não: Dùng kháng sinh thích hợp hoặc theo kháng sinh đồ nếu có.
– Não úng thuỷ: dẫn lưu não thất nếu cần thiết
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
