Xét nghiệm sau khi tiêm vaccine Covid-19

✴️ Hỏi và Đáp về xét nghiệm sau khi tiêm vaccine Covid-19

Hỏi: Sau khi tiêm vaccine, vaccine có làm cho tôi mắc Covid?

Đáp: Câu trả lời ngắn là 'Không', vì tất cả vaccine được phê chuẩn cho tiêm chủng đều không có con virus sống nào cả.

Hỏi: Tiêm vaccine có làm cho xét nghiệm có kết quả dương tính?

Đáp: Không. Vaccine không ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm chẩn đoán covid. Phương pháp xét nghiệm PCR (được xem là chuẩn vàng) tìm mRNA của con coronavirus, chớ không tìm kháng thể. Vaccine mRNA (như Pfizer và Moderna) có chứa mRNA nhưng chỉ là một phần nhỏ và chúng không thể tự nhân bản được, và do đó PCR sẽ không phát hiện.

Hỏi: Vậy còn xét nghiệm kháng thể thì sao?

Đáp: Xét nghiệm này (serology test) có mục đích phát hiện nhiễm trong quá khứ qua phát hiện kháng thể đặc hiệu cho con virus nCov. Một kết quả dương tính qua xét nghiệm kháng thể là tín hiệu cho thấy người đó đã bị nhiễm nCov nhiều tuần trước. Nhưng sau khi tiêm vaccine, thì hệ miễn dịch chúng ta cũng sản sinh ra kháng thể chống nCov, do đó có thể người đó sẽ có kết quả dương tính nhưng không phải bị nhiễm.

Hỏi: Nếu tôi đã được tiêm vaccine nhưng sau đó có triệu chứng, tôi có cần đi làm xét nghiệm PCR?

Đáp: Cần. Lí do là sau khi tiêm vaccine, một số nhỏ (dưới 0.1 đến 0.2%) vẫn có thể bị nhiễm nCov. Do đó, nếu bạn có triệu chứng (sốt, ho khô, mệt mỏi, đau cổ họng, mất vị giác, khó thở, v.v.) thì nên đi xét nghiệm.

Hỏi: Người đã tiêm vaccine có cần làm xét nghiệm kháng thể?

Nhiều người nghi ngờ là sau khi tiêm vaccine, chưa chắc nó có hiệu quả, nên đòi đi xét nghiệm kháng thể. Nhưng có lẽ đây là việc không nên làm. Lí do là các phương pháp xét nghiệm này cho chúng ta biết một người đã bị phơi nhiễm virus trong quá khứ, chúng không phải là thước đo tin cậy về sự miễn dịch chống virus.

Tại sao xét nghiệm kháng thể không phải là thước đo đáng tin cậy? Tại vì các phương pháp xét nghiệm này chỉ cho chúng ta biết kháng thể chống nCov là hiện diện hay không hiện diện, nhưng chúng ta không định lượng, không cho biết bao nhiêu kháng thể trong cơ thể. Điều này có nghĩa là một người có thể có kết quả dương tính, nhưng lượng kháng thể có thể không đủ để bảo vệ chống lại virus. Mặt khác, nếu kết quả xét nghiệm là âm tính, thì nó cũng không có nghĩa là người đó không có miễn dịch, bởi vì các thành phần khác của hệ miễn dịch (như tế bào T) có thể đóng vai trò quan trọng trong việc chống virus.

Vì những lí do trên, các giới chức y tế không khuyến cáo làm xét nghiệm cho những người đã tiêm vaccine [1].

[1] https://www.fda.gov/medical-devices/safety-communications/antibody-testing-not-currently-recommended-assess-immunity-after-covid-19-vaccination-fda-safety