ĐẠI CƯƠNG
Xạ hình vú với MIBI là kỹ thuật sử dụng dược chất phóng xạ để chụp hình nhằm phát hiện khối u vú trong các trường hợp nghi ngờ, sờ thấy hoặc không sờ thấy khối u, hoặc các phương pháp khác không đánh giá được. Là phương pháp có độ nhậy và độ chính xác cao, an toàn, không can thiệp và đặc biệt có thể thực hiện trong các trường hợp có dị ứng với các thuốc cản quang.
99mTc-MDP được vận chuyển khuếch tán qua màng tế bào thông qua lực hút tĩnh điện giữa các phân tử ưa mỡ mang điện tích dương này với điện tích âm của các ty lạp thể. Tập trung cao tại tổ chức ác tính so với u lành và tổ chức xung quanh do được tăng tưới máu, tăng mật độ tế bào, tốc độ chuyển hóa và số lượng ty lạp thể trong tế bào.
DƯỢC CHẤT PHÓNG XẠ
Đồng vị phóng xạ: 99mTc với T1/2 là 6giờ; Bức xạ gamma 140KeV.
Hợp chất găn MIBI. Chuẩn bị MIBI theo hướng dẫn của nhà sản xuất Kit.
Kiểm tra chất lượng: Tỉ lệ đánh dấu phải đạt >95 .
Liều dùng: 20-30 mCi.
Đường dùng: Tiêm tĩnh mạch, ví trí thường chọn là mu bàn chân nếu không thì có thể tiêm tĩnh mạch tay bên đối diện tổn thương.
CHỈ ĐỊNH
Nghi ngờ khối u tuyến vú trên lâm sàng.
Đánh giá tình trạng hạch di căn ung thư vú .
Đánh giá dự báo đáp ứng điều trị.
Đánh giá ung thư vú tái phát sau điều trị.
Đánh giá khối u vú trên các vú đã được phẫu thuật tạo hình.
Đánh giá khối u vú trên các vú có t trong cao, rắn chắc.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Không có chống chỉ định tuyệt đối.
Người bệnh có thai, cho con bú cần theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Người bệnh mới chụp Xquang có cản quang trong vòng 24 giờ, hoặc mới làm xét nghiệm y học hạt nhân khác.
CHUẨN BỊ NGƯỜI BỆNH
Giải thích rõ quy trình xét nghiệm.
Yêu cầu người bệnh cởi bỏ toàn bộ áo.
Chất lượng hình ảnh phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt, tốt nhất xét nghiệm được thực hiện vào giữa chu kỳ kinh (thời gian trứng rụng).
THIẾT BỊ
Gamma camera
Collimator năng lương thấp, phân giải cao LEHR, hoặc LEGP.
Chế độ ghi hình (Computer setup):
Chụp static.
Thời gian 10 phút hoặc theo số đếm 500Kcouts - 1000Kcouts.
Matrix 128x 128.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Tiêm tĩnh mạch 25-30mCi 99mTc-MDP. Đợi 5-10 phút.
Đặt người bệnh nằm xấp trên bàn chụp vú (thiết bị chuyên dụng).
Thu nhận hình ảnh bên tổn thương trước. Nếu người bệnh có u cả 2 vú, Bác sỹ sẽ quyết định chụp bên nào trước.
Đặt Detector sát người bệnh đến mức có thể; sử dụng chế độ Zoom 1,5-1,75 -Thu nhận 10 phút Static trên mỗi hình chụp chếch trái, chếch phải, thẳng trức (LLAT, RLAT, ANT). Trước khi thu nhận file Static chính cần thu nhân mỗi file tương ứng 2 phút có đánh dấu núm vú (bằng nguồn phóng xạ rời)
Chụp SPECT nếu có chỉ định.
Khi có chỉ định, 2 giờ sau khi tiêm chụp lại (thực hiện theo các bước trên).
PHÂN TÍCH KẾT QUẢ
Phân tích hình ảnh theo thời gian bằng mắt.
Tuyến vú bình thường: hình ảnh tập trung phóng xạ mức độ thấp, lan toả
Cả 2 vú tăng nhẹ tập trung phóng xạ lan toả nếu chụp hình vào tuần thứ 4 của chu kỳ kinh.
Tập trung phóng xạ thành ổ thường là tổn thương ác tính tuy nhiên cũng có thể gặp trong trường hợp u tăng sản lành tính (epithelia hyperplasia).
BIẾN CHỨNG
Không có biến chứng do liều phóng xạ đưa vào cơ thể rất thấp
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
