Truyền máu hồng cầu lắng là gì? Vì sao hay truyền hồng cầu lắng khi vỡ tĩnh mạch giãn thực quản

Hồng cầu là một thành phần quan trọng của máu, có chức năng vận chuyển oxy đến các cơ quan nuôi dưỡng và nhận lại CO2 thông qua protein hemoglobin. Hồng cầu lắng là chế phẩm máu được chế tạo bằng cách tách bỏ huyết tương từ máu toàn phần qua phương pháp quay ly tâm hoặc để lắng. Như vậy, hồng cầu lắng không qua quá trình xử lý máu nào, chỉ loại bỏ huyết tương nên nồng độ hồng cầu trong dịch này rất cao.

Hồng cầu lắng sau khi được điều chế đúng quy trình sẽ được bảo quản trong môi trường thích hợp, yêu cầu về nhiệt độ là phải duy trì ổn định từ 2 - 6  độ C. Trong điều kiện bảo quản này, hạn sử dụng của hồng cầu lắng là không quá 21 - 35 ngày tùy theo dung dịch chống đông được sử dụng. 

Hai dung dịch chống đông được dùng phổ biến để bảo quản hồng cầu lắng hiện nay là Citrate-Phosphate-Dextrose (bảo quản được hồng cầu lắng trong 21 ngày) và Citrate-Phosphate-Dextrose-Adenine (bảo quản được hồng cầu lắng trong 35 ngày).

Từ nguồn máu toàn phần được bào chế, hồng cầu lắng cũng được phân chia theo nhóm máu thuộc hệ ABO và Rhesus để truyền cho từng đối tượng, tránh trường hợp xung đột nhóm máu gây nguy hiểm. Quy trình sử dụng là lấy hồng cầu lắng đông lạnh được bảo quản, đem đi rã đông và truyền nhanh trong vòng 30 phút. 

Tùy từng đối tượng bệnh nhân cần truyền hồng cầu lắng (theo độ tuổi, cân nặng, lượng máu trong cơ thể,...) mà đơn vị máu cần truyền là khác nhau. Thông thường, thể tích hồng cầu lắng cần truyền đạt từ 10 - 20 ml/kg cân nặng. Tuy nhiên với bệnh nhân bị thiếu máu mạn tính, lượng hồng cầu lắng có thể truyền sẽ ít hơn (thường dưới 5ml/kg cân nặng) và kéo dài thời gian truyền đến 4 giờ để tránh gây sốc.

Trong y học hiện nay, hồng cầu lắng vẫn là chế phẩm máu được sử dụng rộng rãi nhất trong nhiều trường hợp thiếu máu, mất máu từ nhẹ đến nghiêm trọng.

Xuất huyết tiêu hóa do vỡ tĩnh mạch thực quản dãn là một bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Trong trường hợp này, vỡ tĩnh mạch thực quản bị dãn nở và không thể truyền máu toàn phần qua mạch máu. Do đó, khi cần truyền máu, người ta thường sử dụng phương pháp truyền hồng cầu lắng.

 Lý do là vì hồng cầu lắng có thể được truyền thông qua các tế bào máu nhỏ hơn và với tốc độ chậm hơn. Điều này giúp giảm nguy cơ tắc nghẽn tế bào máu lớn hơn, gây ra tình trạng đục máu và làm tăng áp lực trong mạch máu, gây hại cho bệnh nhân.

Ngoài ra, khi bệnh nhân mất máu nhiều, cơ thể cần hồng cầu để mang oxy đến các tế bào và cơ quan quan trọng. Truyền hồng cầu lắng giúp tăng lượng hồng cầu có sẵn trong cơ thể, giúp cải thiện tình trạng thiếu máu và bổ sung năng lượng cho các tế bào trong cơ thể.

Tuy nhiên, truyền hồng cầu lắng không phải là giải pháp tối ưu và đôi khi có thể gây ra các tác dụng phụ như dị ứng, nhiễm trùng và các vấn đề khác liên quan đến hệ thống tuần hoàn. Do đó, việc truyền hồng cầu lắng trong trường hợp này thường được xem là phương pháp tạm thời, cần kết hợp với các liệu pháp khác như điều trị nguyên nhân gốc rễ của bệnh.