Tia cực tím có thể phá hủy DNA của các tế bào da, gây ra các tổn thương về gen. Những tổn thương này sẽ làm cho các tế bào da phá triển bất thường và nhân lên một cách nhanh chóng, từ đó phát triển thành các khối u ác tính.
Một số yếu tố có thể làm cho tình trạng này dễ xảy ra hơn, ví dụ như người có da sáng màu, người châu Âu da trắng sẽ có nguy cơ bị ung thư da cao hơn. Ngoài ra, những người này có khả năng cao hơn là sẽ phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, và do vậy, sẽ khó điều trị khỏi.
Dưới đây là các yếu tố nguy cơ gây ung thư da.
Tiếp xúc với tia cực tím trong thời gian dài hoặc tiếp xúc trong thời gian ngắn với cường độ cao đều có thể gây cháy nắng và làm tăng nguy cơ ung thư da. Thông thường, nguy cơ ung thư hắc tố sẽ tăng lên gấp đôi nếu người đó có nhiều hơn 5 lần bị cháy nắng.
Do vậy, bạn hãy thực hiện các biện pháp bảo vệ khỏi tia UV đặc biệt là nếu bạn:
Nguy cơ ung thư da của bạn sẽ tăng dần theo tuổi, có thể bởi vì sự tích tụ ảnh hưởng của tia cực tím trong nhiều năm. Nhưng do tỷ lệ bị ung thư da đang ngày càng cao trong vòng nhiều thập kỷ qua, nên độ tuổi trung bình mắc bệnh đang ngày càng giảm đi, ngày càng nhiều người bị ung thư da ở độ tuổi 20, 30 hơn. Ngoài ra, việc nhuộm da nâu cũng đang ngày càng phổ biến hơn, cũng góp phần làm tăng tỷ lệ ung thư da. Nhuộm da là nguyên nhân dẫn đễn hơn 419.000 ca ung thư da tại Mỹ mỗi năm. Do vậy, hãy cân nhắc đến việc nhuộm da nếu bạn đã lớn tuổi.
Mặc dù nữ giới, đặc biệt là nữ giới trẻ có tỷ lệ bị ung thư da đang tăng lên trong những thập kỷ vừa qua, nhưng nam giới vẫn có nguy cơ bị ung thư da cao hơn. Nhìn chung, nam giới sẽ có nguy cơ bị ung thư da cao hơn nữ giới. Trước 50 tuổi, nguy cơ bị ung thư da ở nữ giới là cao hơn, sau 50 tuổi, nguy cơ ung thư da ở nam giới là cao hơn. Ở tuổi 80, nguy cơ ung thư da ở nam cao hơn gấp 3 lần so với nữ giới cùng tuổi. Nguyên nhân có thể là vì nam giới ít quan tâm về ung thư da hơn nữ giới, và do vậy ít áp dụng các biện pháp bảo vệ da hơn. Một nguyên nhân khác có thể là do da của nam dày hơn, nhưng lại ít lớp mỡ ở dưới da hơn, nhiều collagen và elastin hơn do vậy sẽ nhạy cảm với tia cực tím hơn.
Phơi nhiễm với một lượng lớn asen, ví dụ như trong nước giếng đào tại một số vùng hoặc một lượng lớn thuốc trừ sâu sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tế bào vảy và ung thư tế bào đáy.
Những người xạ trị để điều trị ung thư hoặc trị liệu bằng tia cực tím để điều trị bệnh vẩy nến sẽ có nguy cơ ung thư da cao hơn. Những bệnh nhân đã từng ghép tạng và sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch cũng sẽ có nguy cơ bị ung thư da cao hơn.
Các nhà nghiên cứu đã khám phá ra mối liên quan giữa tình trạng ung thư da và sẹo do cháy nắng, mảng da đổi màu do nhiễm trùng và các loại tổn thương da khác liên quan đến tình trạng viêm da.
Virus HIV có thể dẫn đến tình trạng ung thư da tế bào đáy và tế bào vảy do làm suy giảm hệ miễn dịch.
Một số type của virus HPV, đặc biệt là các typ ảnh hưởng đến vùng sinh dục, hậu môn hoặc xung quanh móng tay có thể gây ung thư da ở những khu vực này.
Các nhà nghiên cứu đã tìm ra mối liên quan giữa hút thuốc lá và ung thư tế bào vảy, đặc biệt là ở môi.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh