Tổng quan
Cháy nắng không thể chữa khỏi mà chỉ có thể làm giảm bớt các triệu chứng của nó trước khi cơ thể tự phục hồi. Cháy nắng ở mức độ thấp nhất biểu hiện bằng đỏ da và cấp độ cao hơn thường tạo ra mụn nước.
Hãy cùng xem những phương pháp nào có thể giúp các triệu chứng cháy nắng, những triệu chứng có thể là dấu hiệu cảnh báo của tình trạng nghiêm trọng hơn, và làm thế nào để đảm bảo rằng thời gian tiếp theo bạn dành thời gian dưới ánh mặt trời, bạn sẽ không bị cháy nắng.
Cách điều trị cháy nắng
Có một số biện pháp khắc phục có thể giúp giảm sự khó chịu của cháy nắng. Bao gồm:
- Tắm nước mát sau khi bị cháy nắng hoặc đặt khăn ướt, lạnh vào vết bỏng trong 10 đến 15 phút, vài lần mỗi ngày. Bạn có thể trộn baking soda trong nước để giúp giảm đau. Lưu ý: Trẻ nhỏ có thể dễ bị lạnh, vì vậy hãy pha nước ấm hơn (bằng nhiệt độ phòng.)
- Nếu da của bạn không phồng rộp, bạn có thể sử dụng kem dưỡng ẩm có thể dùng để làm giảm sự khó chịu, nhưng thường chỉ nên được sử dụng khi vết bỏng bắt đầu lành lại và bắt đầu đến giai đoạn ngứa. Gel lô hội là một loại gel thần thánh làm dịu mọi tình trạng của da kể cả cháy nắng vì có chứa các hợp chất hoạt động giúp ngăn chặn cơn đau và viêm. Nếu bị bỏng nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc theo toa, Silvadene, được sử dụng cho bệnh nhân bỏng.
- Không bôi sáp dầu, benzocaine, lidocaine hoặc bơ vào vết cháy nắng. Những thứ này chỉ làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn và có thể ngăn ngừa sự lành bệnh. Những loại thuốc này cũng có thể gây phát ban dị ứng, làm trầm trọng thêm vấn đề. Điều này có nghĩa là có biện pháp khắc phục có sẵn được quảng cáo cho cháy nắng có chứa các thành phần này, vì vậy điều quan trọng là phải đọc nhãn.
- Nếu có mụn nước, băng khô có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Không làm vỡ mụn nước vì có thể làm chậm quá trình lành và cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bạn có thể áp dụng kem kháng sinh cho làn da phồng rộp.
- Các loại thuốc không bán theo đơn, như ibuprofen, có thể giúp giảm đau do bị cháy nắng. (Hãy nhớ, KHÔNG cho trẻ em dùng aspirin vì nguy cơ bị hội chứng Reye.)
- Không rửa da bị cháy với xà phòng.
- Uống nhiều nước. Rất dễ bị mất nước khi bị cháy nắng nặng.
- Mặc quần áo chất liệu tự nhiên, chẳng hạn như bông hoặc lụa.
- Theo dõi bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào, chẳng hạn như tăng tấy đỏ (ghi nhớ rằng vết bỏng của bạn sẽ tiếp tục đỏ trong vài giờ sau khi rời khỏi mặt trời), sốt, tăng đau hoặc chảy mủ.
Dấu hiệu cảnh báo về sự kiệt sức do nhiệt
Các triệu chứng bạn gặp phải khi bị cháy nắng thực sự có thể là do các điều kiện liên quan khác. Gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn có dấu hiệu bị chuột rút do nhiệt, kiệt sức do nóng, đột quỵ do nhiệt hoặc mất nước. Những dấu hiệu này bao gồm:
- Cảm thấy yếu mệt hoặc chóng mặt
- Mạch nhanh hoặc thở nhanh
- Khát quá mức, không có nước tiểu hoặc mắt bị trũng
- Da nhợt nhạt, dễ bị tổn thương hoặc da
- Buồn nôn, sốt, ớn lạnh hoặc phát ban
- Mắt bạn bị tổn thương và nhạy cảm với ánh sáng
- Vết thương nặng, đau đớn
.png)
Ung thư và Lão hóa Da
Vì cháy nắng chỉ ra tổn thương cơ bản cho DNA trong tế bào da, nên tránh nếu có thể. Tiếp xúc nhiều quá mức với ánh nắng mặt trời có liên quan đến ung thư da tế bào đáy và các tế bào vảy. Một người có tiền sử với ba hoặc nhiều vết bỏng nắng phồng rộp trước tuổi 20 cũng làm tăng đáng kể nguy cơ bị u ác tính, dạng ung thư da gây chết người. Quá nhiều ánh nắng mặt trời cũng gây ra nếp nhăn, lão hóa sớm, các đốm đồi mồi và đục thủy tinh thể. Đừng quên đeo kính râm.
Phòng ngừa cháy nắng
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Ngoài kem chống nắng có rất nhiều phương pháp chống nắng có thể làm để giảm nguy cơ cháy nắng.
- Bảo vệ làn da của bạn bằng quần áo - quần áo rộng rãi may bằng vải thoáng khí là tốt nhất
- Sử dụng ô
- Tránh ánh nắng mặt trời trong giờ cao điểm, từ khoảng 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều
- Chọn quần áo với vải SPF
- Đội mũ rộng vành để bảo vệ khuôn mặt của bạn
Những điều cần biết về kem chống nắng
Những gì mọi người thực sự cần biết là lấy bất kỳ loại kem chống nắng phổ rộng nào trên kệ ở hiệu thuốc của bạn có thể không đủ. Có rất nhiều sai lầm về kem chống nắng nhưng một trong những lưu ý đặc biệt là hiểu nhầm rằng tia UVA không có hại.
Nhiều loại kem chống nắng bảo vệ da giúp chống lại tia UVB, nhưng ít bảo vệ khỏi tia UVA. Để tìm kem chống nắng giúp bảo vệ bạn khỏi tia UVA, bạn sẽ cần phải làm quen với các thành phần cung cấp bảo vệ UVA, và nếu có, bảo vệ kéo dài bao lâu.
Mặt trời và Vitamin D
Một điều lưu ý đó là việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ giúp bạn tổng hợp được nhiều vitamin cho cơ thể hơn vì trên thực tế khẩu phần ăn hàng ngày chưa chắc đã đủ vitamin D. Trong khi phơi nắng có thể làm tăng nguy cơ ung thư da, thiếu vitamin D cũng là một yếu tố nguy cơ đối với hàng chục bệnh ung thư cũng như các bệnh tật khác. Do vậy việc phơi nắng hợp lý sẽ giúp bạn vừa phòng chống thiếu hụt vitamin D vừa giúp giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư da.
Tất cả các phương pháp trên giúp bạn chỉ đối phó với sự khó chịu của vết cháy nắng, nhưng không chữa lành vết cháy nắng. Quan trọng là việc bạn nên có những biện pháp khác giúp cho bạn bảo vệ được làn da của mình trong ngày hè.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
