Những thay đổi về da trong khi mang thai xảy ra với rất nhiều người. Nguyên nhân là do thay đổi hormone. Các vấn đề về da thường gặp khi mang thai bao gồm:
Những người vốn đã có các bệnh về da như eczema, vẩy nến... cũng sẽ nhận thấy những thay đổi trong việc biểu hiện các triệu chứng của họ (có thể theo chiều hướng tốt lên hoặc xấu đi)
Retinol
Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng để có làn da đẹp, hệ miễn dịch, hệ sinh sản khoẻ mạnh và một đôi mắt sáng. Khi được hấp thụ qua da, vitamin A sẽ được chuyển hoá thành retinol.
Một số sản phẩm chăm sóc da chống lão hoá sử dụng một loại retinol tên là retinoid, giúp giảm mụn và giảm các vết chân chim trên mặt. Retinoid sẽ làm cho các tế bào trên bề mặt da chết đi nhanh hơn và kích thích sản xuất collagen để tái tạo làn da.
Các sản phẩm mĩ phẩm không kê đơn sẽ có hàm lượng retinoid thấp trong khi các sản phẩm kê đơn sẽ có hàm lượng cao hơn. Lượng retinoid hấp thu thông qua các sản phẩm sử dụng ngoài da là tương đối thấp nhưng nếu với liều cao có thể gây ra dị tật bẩm sinh. Do vậy, tất cả các loại retinoid được khuyến cáo tránh sử dụng trong quá trình mang thai.
Nếu bạn đang buộc phải sử dụng retinol liều cao để điều trị các vấn đề về da liễu, bạn nên:
Acid salicylic liều cao
Acid salicylic là một thành phần phổ biến được sử dụng để điều trị mụn trứng cá do có tính chất chống viêm, tương tự như aspirin. Nhưng một nghiên cứu năm 2013 kết luận rằng các sản phẩm có chứa acid salicylic liều cao, như các sản phẩm dùng để tẩy da chết hoặc thuốc sử dụng đường uống nên tránh sử dụng trong khi mang thai.
Hydroquinone
Hydroquinone là một sản phẩm kê đơn được sử dụng để làm sáng da hoặc làm giảm tình trạng đổi màu da trong khi mang thai. Hiện chưa có bằng chứng về những dị tật bẩm sinh nặng hoặc phản ứng phụ khi sử dụng hydroquinone. Nhưng do chất này có thể hấp thu qua da tốt hơn so với các chất khác (25-35%) nên tốt nhất, bạn nên hạn chế sử dụng trong quá trình mang thai
Phthalate
Phthalate là một chất hoá học có thể gây ảnh hưởng đến nội tiết nhưng lại có mặt trong nhiều sản phẩm làm đẹp. Nghiên cứu trên động vật cho thấy phơi nhiễm với phthalate có thể làm rối loạn hormone và rối loạn nghiêm trọng hệ thống sinh sản.
Có rất ít nghiên cứu trên người ủng hộ kết quả trên nhưng việc gây rối loạn nội tiết là đề tài đang được FDA và các tổ chức y học chuyên nghiệp như Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ quan tâm. Mĩ phẩm là sản phẩm phơi nhiễm với phthalate nhiều nhất và loại phthalate phổ biến trong các loại mĩ phảm là diethylphthalate (DEP).
Formaldehyde
Hiện nay, formaldehyde ít khi được sử dụng như một chất bảo quản hoặc chất chống nhiễm khuẩn trong các sản phẩm làm đẹp nữa bởi nó đã được khẳng định là một trong số các chất có khả năng gây ung thư. Theo CDC, formaldehyde có thể làm tăng nguy cơ vô sinh và sảy thai.
Nhưng vẫn có những chất hoá học có thể giải phóng ra formaldehyde được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm mĩ phẩm và có thể gây ra các tác dụng phụ tương tự, bao gồm:
Kem chống nắng hoá học
Oxybenzone và các dẫn xuất của hợp chất này được sử dụng rất phổ biến trong các loại kem chống nắng. Nó có tác dụng hiệu quả trong việc bảo vệ da nhưng các phản ứng phụ có thể xảy ra với sức khoẻ cũng như môi trường khiến oxybenzone không được khuyến khích sử dụng.
Vì oxybenzone được biết đến là một chất hoá học có thể làm ảnh hưởng đến hệ nôi tiết nên việc sử dụng hợp chất này trong khi mang thai dấy lên mối lo ngại về việc nó có thể gây ảnh hưởng đến hormone của cả mẹ và bé.
Nghiên cứu năm 2018 trên động vật đưa ra kết luận rằng phơi nhiễm với oxybenzoen trong khi mang thai với hàm lượng người thường sử dụng có thể gây ra những thay đổi vĩnh viễn với tuyến vú và việc cho con bú của động vật. Các nghiên cứu khác trên động vật cũng chứng minh oxybenzone có thể gây tổn thương đến bào thai, có thể liên quan đến các khuyết tật về thần kinh như Alzheimer.
Dưới đây là một số thành phần an toàn hơn có thể được sử dụng thay thế;
Với tình trạng mụn và đổi màu da
Một trong số những thành phần chống mụn hiệu quả nhất là acid glycolic. Acid glycolic với lượng lớn không được khuyến nghị sử dụng khi mang thai nhưng lại tương đối an toàn khi sử dụng với lượng nhỏ, như trong các sản phẩm làm đẹp. Acid glycolic và các loại acid tương tự, như acid azelaic có thể giúp làm giảm vết chân chim, làm sáng da và giảm tình trạng da dậm màu.
Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ khẳng định acid glycolic và acid azelaic là an toàn để điều trị mụn trong quá trình mang thai, bên cạnh benzoyl peroxide và acid salicylic bôi ngoài da.
Chống lão hoá/chống nếp nhăn
Các chất chống oxy hoá như vitamin C có thể giúp cải thiện tình trạng da của bạn bằng cách bảo vệ da khỏi những tổn thương và duy trì lượng collagen.
Các chất chống oxy hoá khác cũng an toàn trong khi mang thai bao gồm:
Khô ra và rạn da
Nước là thành phần an toàn, vừa giúp cung cấp nước cho cả bạn và em bé, vừa giúp làm giảm tình trạng khô da. Do vậy, uống nhiều nước trong khi mang thai và điều vô cùng quan trọng. Ngoài ra, các sản phẩm dưỡng ẩm có chứa dầu dưa, bơ ca cao, các peptide và acid hyaluronic cũng có thể giúp dưỡng ẩm cho da.
Về vấn đề rạn da, cách tốt nhất là thường xuyên dưỡng ẩm tại các khu vực dễ bị rạn da.
Chống nắng
Vấn đề chống nắng an toàn khi mang thai vẫn còn rất nhiều tranh cãi. Do vậy, nếu được bạn nên sử dụng các sản phẩm chống nắng có chứa các chất khoáng như kẽm oxid hoặc titan dioxide. Ngoài ra, đừng quên đội mũ rộng vành khi ra ngoài.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh