Gàu là gì?

Bất cứ ai bị gàu đều biết, sẽ rất xấu hổ khi mặc áo đen và hai bờ vai bị phủ trắng bởi những vảy gàu khó coi. May mắn thay, có rất nhiều cách điều trị gàu hiệu quả

Gàu là gì?

Gàu là một dạng viêm da tiết bã. Viêm da tiết bã là một loại bệnh da liễu mãn tính phổ biến, ảnh hưởng đến các vùng cơ thể có nhiều tuyến bã nhờn như da đầu, mặt, ngực và các nếp gấp cơ thể.

Tuyến bã nhờn tiết ra chất bã nhờn, một loại chất sáp làm trơn tóc và da. Viêm da tiết bã nhẹ ảnh hưởng đến da đầu được gọi là gàu và kết quả là xuất hiện các vảy gàu rất đặc trưng. Lưu ý, ở trẻ sơ sinh, viêm da tiết bã nhờn nhẹ dẫn đến tình trạng mà dân gian gọi là "cứt trâu".

Gàu có thể bắt đầu trong thời thơ ấu và sẽ phát triển dần dần. Gàu ở trẻ sơ sinh và vị thành niên và viêm da tiết bã có thể giảm đi khi lớn lên hoặc tiếp tục phát triển qua tuổi trưởng thành.

Gàu và viêm da tiết bã ảnh hưởng đến khoảng 2 đến 5% dân số nói chung và có khả năng ảnh hưởng đến nam giới nhiều hơn. Một số người phàn nàn rằng gàu sẽ nặng hơn trong mùa thu và mùa đông hoặc trong môi trường khô. Hơn nữa, ánh sáng mặt trời có ảnh hưởng khác nhau đối với gàu; một số người nghĩ rằng ánh sáng mặt trời cải thiện tình trạng gàu của họ, và những người khác nghĩ rằng ánh sáng mặt trời làm cho tình trạng gàu của họ nặng hơn.

Tình trạng tróc vảy điển hình của gàu thường ảnh hưởng đến toàn bộ da đầu và cũng có thể ảnh hưởng đến lông mày và lông mi. Các vảy gàu thường có màu xám hoặc màu da cam-đỏ và tróc ra khỏi các tổn thương phẳng (các mảng vảy hoặc mảng bám) hoặc các vết thương.

Nguyên nhân gây Gàu là gì?

Một số chuyên gia cho rằng, gàu và tình trạng viêm da tiết bã nói chung có nguyên nhân là do di truyền và được gọi là trạng thái tiết bã.Trạng thái tiết ra này cũng có thể liên quan tới tình trạng "tiền vảy nến". Trong thực tế, nhiều người bị gàu cũng bị bệnh vẩy nến trên cơ thể của họ. Sự xuất hiện đồng thời của viêm da tiết bã và bệnh vẩy nến là rất phổ biến.

Ngoài di truyền học, nấm Malassezia furfur có thể đóng một vai trò trong sự phát triển cả ứ đọng và bệnh vẩy nến.

Gàu và viêm da tiết bã thường xuất hiện cùng các vấn đề sau:

bệnh Parkinson
các bệnh bị suy giảm miễn dịch như HIV và AIDS và ghép tim
thiếu kẽm, niacin, và pyridoxine

Lưu ý, tình trạng liệt mặt thứ phát do bệnh Parkinson hoặc do các bệnh khác có thể đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của gàu.

Làm thế nào để điều trị gàu?

Như bạn có thể biết, dầu gội đầu thường được sử dụng để điều trị gàu. Các loại dầu gội theo toa như Nizoral, chứa 2% ketoconazole, cũng có hiệu quả tốt.

Khi sử dụng dầu gội để điều trị gàu, trước tiên bạn nên làm ướt tóc trước khi dùng và sau đó xả kỹ tóc. Đừng để dầu gội lưu lại trong tóc của bạn sau khi tắm. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng gel, dung dịch glucocorticoid (steroid) sau khi sử dụng dầu gội hoặc dầu gội ketoconazole để giúp làm giảm các triệu chứng như ngứa. Các loại kem khác bao gồm tacrolimus, pimecrolimus và hydrocortisone cũng có thể giúp làm giảm sự khó chịu của gàu.

Với các trường hợp gàu và viêm da tiết bã nặng, acid 13-cis-retinoic hoặc acid retinoic đường uống thường được sử dụng và có hiệu quả cao.

Retinoic acid hoặc retinol là dẫn xuất của vitamin A và thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá. Phụ nữ mang thai hoặc dự định mang thai không nên dùng acid retinoic vì thuốc này gây quái thai và sẽ làm tổn thương thai nhi. Nếu bạn quyết định sử dụng axit retinoic cho gàu và viêm da tiết bã, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước và đảm bảo sử dụng biện pháp tránh thai.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP