✴️ Tháo lồng ruột dưới X quang tăng sáng

ĐẠI CƯƠNG

Lồng ruột là một trong các nguyên nhân phổ biến nhất gây đau bụng cấp ở trẻ nhỏ. Lồng ruột xảy ra khi một phần ống tiêu hóa lồng vào đoạn kế tiếp. Bệnh thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng tới 2 tuổi. Trong nhóm tuổi này, lồng ruột là tự phát trong hầu hết các trường hợp. Phần lớn là lồng hồi tràng-manh tràng.

Hiện nay, tuy có nhiều phương pháp điều trị lồng ruột không phẫu thuật khác nhau nhưng đều dựa trên nguyên tắc đưa áp lực vào đỉnh của khối ruột bị lồng để đẩy nó trở về vị trí bình thường. Dựa vào sử dụng dẫn chất tạo áp lực trong lòng ruột, có 2 nhóm kỹ thuật tháo lồng ruột là tháo lồng bằng hơi và tháo lồng bằng dung dịch (áp lực thủy tĩnh).

CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Chỉ định

Lồng ruột có một trong các yếu tố sau

Tuổi người bệnh < 3 tháng ho c > 5 tuổi

Các triệu chứng đã kéo dài, đặc biệt > 48 giờ

Ỉa máu

Tắc ruột non

Chống chỉ định

Mất nước nặng

Viêm phúc mạc

Sốc

Nhiễm trùng huyết

Khí tự do ổ bụng

Thể trạng suy kiệt

CHUẨN BỊ

Người thực hiện

Bác sỹ chuyên khoa

Bác sỹ phụ trợ 

Kỹ thuật viên điện quang

Điều dưỡng

Bác sỹ, kỹ thuật viên gây mê (nếu người bệnh không thể hợp tác)

Phương tiện

Máy X quang tăng sáng truyền hình

Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh

Bộ áo chì, tạp dề, che chắn tia X

Máy siêu âm mầu có đủ đầu dò phẳng và cong                       

Thuốc

Thuốc gây mê toàn thân (nếu có chỉ định gây mê)

Thuốc đối quang I-ốt  tan trong nước 

Dung dịch nước muối sinh lý: 2000ml.

Dung dịch bôi trơn (paraphin)

Vật tư y tế thông thường

Bơm tiêm 10ml

Nước cất hoặc nước muối sinh lý 

Găng tay, áo, mũ, khẩu trang phẫu thuật

Bộ ống thụt đại tràng (bốc, dây dẫn, cannun)

Máy đo áp lực

Người bệnh

Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp với thầy thuốc.

Cần nhịn ăn, uống trước 6giờ. Có thể uống không quá 50ml nước. 

Tại phòng can thiệp: người bệnh nằm ngửa, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2. Sát trùng da sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ. 

Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: cần cho thuốc an thần…

Phiếu xét nghiệm

Hồ sơ bệnh án điều trị nội trú

Có phiếu chỉ định thực hiện thủ thuật đã được thông qua

Phim ảnh chụp X quang, CLVT, CHT (nếu có).

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

Đặt đường ống vào lòng ruột

Đặt ống thông trực tràng

Kết nối ống thông trực tràng với hệ thống bốc thụt

Thụt nước/khí vào lòng ruột

Từ từ đưa nước/khí vào khung đại tràng dưới áp lực phù hợp.

Thực hiện tháo lồng

Theo dõi khối lồng ruột bằng siêu âm và/hoặc màn huỳnh quang tăng sáng

Kết thúc thủ thuật

Khi khối lồng được tháo hoàn toàn thì kết thúc thủ thuật

Rút ống thông

NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

Khối lồng được tháo hoàn toàn trên hình ảnh siêu âm hoặc X quang tăng sáng.

Không có dấu hiệu thủng tuột

TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

Thủng ruột: gặp khoảng < 1% các trường hợp. Cần được điều trị phẫu thuật cấp cứu

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp