Đạo đức trong công bố Nghiên cứu khoa học y học

Đằng sau mỗi công trình nghiên cứu khoa học được công bố thành công là thời gian, tâm huyết, và sự hợp tác làm việc miệt mài của các nghiên cứu viên, hành trình thực hiện cho mỗi đề tài thường kéo dài khoảng 2-3 năm, bắt đầu từ đặt câu hỏi nghiên cứu, viết đề cương, tiến hành nghiên cứu, bàn luận và công bố kết quả. Sau thời gian lên ý tưởng, thu thập dữ liệu, xử lý thông tin, nhà nghiên cứu bắt đầu tiến hành bàn luận, viết bản thảo và “ chọn mặt gửi vàng” cho đứa con tinh thần (bài báo khoa học). Trong giai đoạn công bố đề tài, vấn đề đạo đức luôn được đặt lên hàng đầu để tránh những sai sót không đáng có, đặc biệt đối với những nhà khoa học chưa quen hoặc mới làm quen với công bố quốc tế.

Cần lưu ý gì khi công bố kết quả nghiên cứu để tránh vi phạm đạo đức nghiên cứu?

ĐẠO VĂN VÀ TỰ ĐẠO VĂN:

Khi tác giả gửi bài, editor thường sẽ sử dụng chương trình iThenticate similarity để kiểm tra vấn đề đạo văn và tự đạo văn. Vấn đề này tùy chính sách của mỗi tạp chí sẽ cho phép giới hạn sự trùng lặp từ trong câu.

ĐĂNG BÀI, XUẤT BẢN TRÙNG LẶP

Khi gửi 1 bài báo lên tạp chí, thông thường khi viết cover letter, tác giả sẽ cam kết với nhà xuất bản:

- Tất cả các tác giả đều đồng ý gửi bài

- Số liệu gửi tới là số liệu gốc và chưa từng gửi/công bố ở đâu trong thời gian này

- Không có sự xung đôt.

Khi đã công bố bài báo tiếng việt, liệu tác giả có được dịch sang tiếng anh để đăng bài báo quốc tế không?

--> Khi một công trình nghiên cứu đã công bố, dù tạp chí công bố là bất kì ngôn ngữ nào, bất kể đó là tạp chí chính thống hay tạp chí thì công trình đó không được công bố lại.

GIAN LẬN TRONG NGHIÊN CỨU.

Nếu tác giả cung cấp số liệu thu thập sai sự thật, phương pháp thống kê lỗi, sử dụng các phần mềm chỉnh số liệu để ủng hộ cho nghiên cứu --> bài báo sẽ bị thu hồi.

QUYỀN TÁC GIẢ VÀ PHẦN CẢM TẠ:

Khi gửi bài báo, tác giả thường sẽ cam kết với nhà xuất bản rằng tất cả tác giả trong công trình nghiên cứu đều đồng ý gửi bài. Tuy nhiên, khi bài báo được đăng nếu có 1 trong số tác giả của công trình kiến nghị rằng chưa đồng ý thì bài báo đó sẽ bị thu hồi.

XUNG ĐỘT LỢI ÍCH (TÀI CHÍNH, HỌC THUẬT, CÁ NHÂN/ TỔ CHỨC)

Trong trường hợp tác giả bài báo trích dẫn 1 phương trình/ 1 lý thuyết nào đó nếu không trích dẫn người đầu tiên đưa ra/phát minh/ đề xuất ý tưởng đó thì sẽ có xung đột về vấn đề bản quyền.

ĐỀ XUẤT NGƯỜI BÌNH DUYỆT

Thông thường khi gửi bài báo, nhà xuất bản thường sẽ cho tác giả tự đề nghị Reviewers cho bài báo. Tuy nhiên nếu Reviewers là đồng nghiệp hay có mối liên hệ với tác giả thì cũng sẽ vi phạm chính sách bản quyền.

Hệ quả nào khi vi phạm những tiêu chuẩn đạo đức này? Đó là:

- Tác giả sẽ được liệt kê vào danh sách đen của tạp chí/ nhà xuất bản.

- Bài báo công trình nghiên cứu sẽ bị thu hồi--> ảnh hưởng rất lớn tới danh tiếng của tác giả.

- Giới hạn hợp tác quốc tế.