Bệnh nang xương phình mạch (Aneurysmal bone cyst – ABC)

Đại cương

– Nang xương phình mạch (Aneurysmal bone cyst – ABC) là tổn thương u lành tính nhưng có tính chất phá hủy xương nhiều, đặc trưng bởi xu hướng phát triển “phình” ra của các hồ máu chứa trong các nang xương với thành xương rất mỏng.
– ABC rất hiếm gặp, chiếm 1% các u xương nguyên phát.
– Tuổi thường gặp ở trẻ vị thành niên (10-19 tuổi), 80% < 20 tuổi.
– Khoảng 22% ABC xuất hiện tại cột sống, 21% tại xương cùng, còn lại ở đầu các xương dài
– Các ABC biểu hiện điển hình là do đau. Đôi khi chúng có thể xuất hiện ở đầu xương, nhưng không có vị trí nào có mức quan trọng hơn trong chẩn đoán phân biệt.

* Giải phẫu bệnh
– Là những hồ máu, bờ rõ và thành mỏng.
– Xen kẽ với tổ chức liên kết, các hồ máu có dòng chảy rất chậm.

* Hình thái tổn thương

– Type I: vị trí trung tâm
– Type II: vị trí trung tâm, phồng vỏ xương
– Type III: lệch tâm
– Type IV: dưới màng xương
– Type V: dưới màng xương, xâm lấn mô mềm

X-quang

– Vị trí tổn thương: thường nằm lệch tâm trong hành xương dài, tiếp giáp sụn tiếp hợp.
+ Hành xương dài (50-60%): xương chày, xương mác, đầu gần xương đùi, chi trên.
+ Cột sống, xương chậu (20-30%): đặc biệt là phần sau và mở rộng vào thân đốt sống trong 40% trường hợp
– Hình ảnh ổ khuyết xương lan rộng
– Bờ không đều, có thể đa cung
– Có viền đặc xương mỏng xung quanh
– Dấu hiệu thổi vỏ  => gây phồng xương.
– Có thể tạo thành mức dịch – dịch => thường thấy rõ trên cộng hưởng từ.