Bệnh nhược cơ là gì?

Bệnh nhược cơ là gì?

Bệnh nhược cơ là một tình trạng bệnh lý được đặc trưng bởi sự yếu đi hay mệt mỏi một cách nhanh chóng của bất kỳ cơ nào trên cơ thể, nằm ngoài sự kiểm soát của người bệnh. Nó gây ra bởi sự gián đoạn trong quá trình trao đổi - giao tiếp tín hiệu bình thường giữa các dây thần kinh và cơ bắp.

Hiện tại không có cách chữa khỏi bệnh nhược cơ, nhưng điều trị có thể giúp làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh chẳng hạn như yếu cơ tay hoặc cơ chân, tình trạng nhìn đôi, sụp mí mắt và các triệu chứng khó nói, khó nhai, khó nuốt và khó thở. Mặc dù bệnh này có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai ở bất cứ lứa tuổi nào, nhưng nó phổ biến hơn ở phụ nữ dưới 40 tuổi và ở nam giới trên 60 tuổi.

 

Các triệu chứng của bệnh nhược cơ

Tình trạng yếu cơ do bệnh nhược cơ gây ra sẽ trở nên trầm trọng hơn khi các cơ bị ảnh hưởng vận động. Các triệu chứng thường cải thiện khi nghỉ ngơi, nên tình trạng yếu cơ có thể xảy ra và biến mất xen kẽ nhau. Tuy nhiên, các triệu chứng có xu hướng tiến triển theo thời gian, thường đạt đến mức tồi tệ nhất trong vòng vài năm sau khi bệnh khởi phát.

Mặc dù bệnh nhược cơ có thể ảnh hưởng đến bất kỳ cơ nào mà bản thân chi phối điều khiển được, nhưng một số nhóm cơ nhất định thường bị ảnh hưởng hơn những nhóm cơ khác.

Cơ mắt

Hơn một nửa số người phát triển bệnh nhược cơ có các dấu hiệu và triệu chứng đầu tiên liên quan đến các vấn đề về mắt, chẳng hạn như:

  • Sụp mí một hoặc cả hai mí mắt 
  • Nhìn đôi, có thể theo chiều ngang hoặc chiều dọc và có thể cải thiện hoặc giải quyết được tình trạng này khi nhắm một mắt

Cơ mặt và cổ họng

Ở khoảng 15% những người bị bệnh nhược cơ, các triệu chứng đầu tiên liên quan đến cơ mặt và cổ họng, có thể:

  • Giọng nói thay đổi. Giọng nói có thể nghe nhẹ hoặc giọng mũi, tùy thuộc vào cơ nào đã bị ảnh hưởng.
  • Khó nuốt. Có thể dễ bị nghẹn, khó ăn, uống. Trong một số trường hợp, chất lỏng đang cố nuốt có thể chảy ra đường mũi.
  • Ảnh hưởng đến việc ăn nhai. Các cơ dùng để nhai có thể bị mỏi giữa bữa ăn, đặc biệt nếu đang ăn thứ gì đó khó nhai.
  • Thay đổi nét mặt. Ví dụ, nụ cười có thể giống như đang cau có.

Cơ cổ và cơ tay chân

Bệnh nhược cơ cũng có thể khiến cổ, tay và chân bị suy yếu. Chân yếu có thể ảnh hưởng đến cách di chuyển, trong khi cơ cổ yếu khiến khó ngẩng đầu lên.

Nhìn chung, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu gặp phải các khó khăn trong các vấn đề như: thở, nhìn, nuốt, ăn nhai, đi lại hay các vận động của tay, cổ…

Các yếu tố có thể làm trầm trọng thêm bệnh nhược cơ khác:

  • Mệt mỏi
  • Bệnh lý khác hoặc tình trạng nhiễm trùng
  • Phẫu thuật
  • Căng thẳng thần kinh
  • Một số loại thuốc - chẳng hạn như thuốc chẹn beta, quinidine gluconate, quinidine sulfate, quinine, phenytoin, một số loại thuốc gây mê và một số loại thuốc kháng sinh
  • Mang thai
  • Trong chu kỳ kinh nguyệt

 

Các biến chứng

Các biến chứng của bệnh nhược cơ có thể điều trị được, nhưng một số có thể đe dọa tính mạng.

Cơn nhược cơ

Cơn nhược cơ là một tình trạng đe dọa tính mạng xảy ra khi các cơ kiểm soát quá trình hô hấp trở nên quá yếu để duy trì hoạt động ổn định. Cơn nhược cơ tiến triển nhanh chóng gây liệt cơ hô hấp và liệt tứ chi. Điều trị khẩn cấp và hỗ trợ cơ học về hô hấp là rất cần thiết. Thuốc và các liệu pháp lọc máu sẽ giúp người bệnh tự thở trở lại.

Khối u tuyến ức

Một số người bị bệnh nhược cơ có khối u ở tuyến ức, một tuyến nằm dưới xương ức có liên quan đến hệ thống miễn dịch. Hầu hết các khối u này không phải là ung thư.

Các rối loạn khác

Những người bị bệnh nhược cơ có nhiều khả năng mắc các tình trạng sau:

  • Tuyến giáp kém hoạt động hoặc hoạt động quá mức. Tuyến giáp tiết ra hormone điều chỉnh sự trao đổi chất của cơ thể. Nếu tuyến giáp hoạt động kém, cơ thể gặp khó khăn khi đối phó với cảm lạnh, tăng cân và các vấn đề khác. Tuyến giáp hoạt động quá mức có thể gây ra khó khăn trong việc điều hòa thân nhiệt, giảm cân và các vấn đề khác.
  • Các vấn đề về tự miễn. Những người bị bệnh nhược cơ có nhiều khả năng mắc các bệnh tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc lupus.

 

Điều trị nhược cơ

Điều trị nhược cơ hiện nay còn gặp nhiều hạn chế. Bệnh hiện chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn và có thể tái phát sau một khoảng thời gian dài.  Bệnh nhược cơ ảnh hưởng nhiều đến đời sống và sức khỏe của người bệnh. Trong những đợt tiến triển, bệnh nhân có thể không nhấc nổi cánh tay, không thể làm bất kỳ việc gì dù là nhỏ nhất. Những trường hợp đến muộn có thể phải đối mặt với tình trạng khó thở, nguy cơ tử vong cao. Điều quan trọng trong điều trị là phát hiện và xử trí kịp thời các cơn nhược cơ, cấp cứu được tình trạng hôn mê và suy hô hấp của bệnh nhân.

Thuốc

Trong bệnh nhược cơ, các loại thuốc được chỉ định để làm nhẹ triệu chứng, nhưng không chữa khỏi hoàn toàn được bệnh. Các thuốc cần được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Lọc máu

Đây là phương pháp loại bỏ trực tiếp các tự kháng thể kháng acetylcholin trong máu của người bệnh. Biện pháp điều trị này có thể được chỉ định trong các trường hợp cấp cứu, biểu hiện suy hô hấp cấp.

Ngoại khoa

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến ức có thể làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh. Phương pháp này được áp dụng trong các trường hợp có các định bất thường tuyến ức hoặc trường hợp có tính chất cấp cứu. Sau phẫu thuật, bệnh nhẫn vẫn được khuyên tiếp tục dùng thuốc để điều trị bệnh.

 

Thay đổi lối sống và mẹo điều trị tại nhà

  • Điều chỉnh thói quen ăn uống của bản thân. Cố gắng ăn khi có sức mạnh cơ bắp. Dành thời gian nhai thức ăn và nghỉ ngơi giữa các lần cắn thức ăn. Ăn nhiều bữa nhỏ, chia nhiều lần trong ngày cũng là một phương pháp hợp lý. Ngoài ra, hãy thử ăn những thức ăn mềm và tránh những thức ăn cần nhai nhiều.
  • Sử dụng các biện pháp dự phòng an toàn tại nhà. Lắp đặt các thanh vịn hoặc lan can ở những nơi cần bảo vệ, chẳng hạn như cạnh bồn tắm hoặc cạnh các bậc thang. Giữ cho sàn nhà sạch sẽ và có thể trải thảm. Bên ngoài nhà, giữ cho các lối đi, vỉa hè sạch sẽ, tránh các yếu tố có thể khiến vấp ngã.
  • Sử dụng các thiết bị điện và dụng cụ điện hỗ trợ. Để giúp duy trì năng lượng của bản thân, hãy thử sử dụng bàn chải đánh răng điện, dụng cụ mở lon bằng điện hay các dụng cụ điện khác để thực hiện các công việc thay sức người.
  • Đeo miếng che mắt. Nếu gặp phải tình trạng nhìn đôi, một miếng che mắt có thể giúp giảm bớt vấn đề này. Hãy thử đeo để viết, đọc hoặc xem tivi. Di chuyển định kỳ miếng che mắt sang mắt còn lại để giúp giảm mỏi mắt.
  • Lập kế hoạch chi tiết. Nếu phải làm việc nhà, đi mua sắm hoặc làm các việc vặt, hãy lập kế hoạch hoạt động vào các thời điểm có nhiều năng lượng nhất.

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

return to top