Bệnh ung thư xương là gì?

Ung thư xương là một bệnh ung thư thường bắt đầu ở xương. Ung thư xương có thể bắt đầu ở bất kỳ xương nào trong cơ thể, nhưng phổ biến nhất là ảnh hưởng đến xương dài tạo nên cánh tay và chân. Ung thư xương có thể là u ác tính, diễn biến nhanh và xâm lấn sang các phần khác của cơ thể. Bệnh này khá hiếm gặp, chiếm khoảng 0,5% trong toàn bộ ung thư. 

Phân loại bệnh ung thư xương

Ung thư xương nguyên phát là dạng nghiêm trọng nhất trong số các bệnh ung thư xương. Ung thư xương nguyên phát hình thành trực tiếp trong xương hoặc các mô xung quanh như mô sụn.

Ung thư xương cũng có thể xâm lấn và di căn từ những vị trí khác của cơ thể đến xương, gọi là ung thư xương thứ phát. Căn bệnh này phổ biến hơn dạng nguyên phát.

Một số dạng chính của ung thư xương nguyên phát:

Bệnh đa u tủy xương

Đa u tủy xương là căn bệnh hay gặp nhất của ung thư xương. Bệnh này xuất hiện khi các tế bào ung thư phát triển trong tủy xương và hình thành nên các khối u ở nhiều xương khác nhau. Đa u tủy xương thường ảnh hưởng đến người cao tuổi. Trong số các bệnh ung thư xương, đa u tủy xương là một trong các bệnh có tiên lượng tốt nhất, nhiều người mắc căn bệnh này thậm chí không cần điều trị.

U xương ác tính (Osteosarcoma)

Ung thư xương ác tính ảnh hưởng chủ yếu đến trẻ em và trẻ vị thành niên, tuy nhiên nó cũng có thể gặp ở người trưởng thành. Ung thư xương ác tính thường bắt nguồn từ đầu xương dài của cẳng tay và cẳng chân, thường xuất hiện ở hông, vai hay một số vị trí khác. Nó ảnh hưởng đến mô cứng hình thành nên lớp màng ngoài của xương.

Ung thư xương sụn

Ung thư xương sụn là loại ung thư phủ xung quanh đầu xương, thường phát triển trong xương rồi lan ra ngoài bề mặt của xương. Loại ung thư này có thể xuất hiện ở bất cứ độ tuổi nào và thường phổ biến hơn ở nam giới. Nó hình thành ở các mô dưới sụn, là mô liên kết cứng giữa các xương. Đây là loại ung thư nguyên phát phổ biến thứ hai trong các bệnh ung thư xương.

Sarcom Ewing xương 

Sarcom Ewing xương là một dạng ung thư hiếm gặp thường bắt nguồn từ các mô mềm xung quanh xương hay phát triển trực tiếp trong xương của trẻ em và thanh niên. Các xương dài trong cơ thể như cánh tay, cẳng chân và xương chậu là những vị trí thường bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Các triệu chứng của ung thư xương

Các triệu chứng của ung thư xương bao gồm:

• Đau và sưng tại xương
• Khối cứng có thể sờ thấy được ở xương dài tại các chi
• Cảm giác mệt mỏi, kiệt sức

Các triệu chứng ít gặp hơn bao gồm:

• Dễ gẫy xương
• Sút cân

Nguyên nhân gây ung thư xương

Nguyên nhân gây ung thư xương chưa được biết chính xác, tuy nhiên có một số yếu tố nhất định có thể góp phần làm gia tăng khả năng hình thành nên những khối u bất thường trong xương.

Sự tăng sinh tế bào bất thường

Bình thường, các tế bào khỏe mạnh sẽ tiếp tục phân chia và thay thế các tế bào già cỗi. Sau khi hoàn thành quá trình này, chúng sẽ chết đi. Tuy nhiên, các tế bào bất thường sẽ tiếp tục tồn tại và phân chia, hình thành nên những mô bất thường và phát triển thành ung thư.

Xạ trị

Phương pháp xạ trị giúp tiêu diệt các tế bào ung thư có thể được sử dụng để điều trị ung thư xương. Tuy nhiên, bệnh ung thư xương ác tính có thể gặp phải ở một số người sử dụng phương pháp trị liệu này. Việc sử dụng liều cao phóng xạ có thể là một yếu tố góp phần gây nên ung thư xương ác tính.

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư xương

• Có tiền sử gia đình có người bị ung thư, nhất là ung thư xương
• Đã từng tham gia xạ trị trong quá khứ
• Mắc bệnh Paget – đây là căn bệnh khiến xương rất dễ gẫy và phát triển bất thường
• Hiện tại hoặc trước đây đã từng xuất hiện nhiều khối u ở sụn

Chẩn đoán ung thư xương

Ung thư xương được phân loại thành các giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Ở giai đoạn này, ung thư xương giới hạn trong xương và không lây lan sang các khu vực khác của cơ thể. 
• Giai đoạn 2: Giai đoạn này của bệnh ung thư xương được giới hạn trong xương và không lây lan sang các khu vực khác của cơ thể nhưng có thể trở nên xâm lấn và đe dọa các mô khác của cơ thể.
• Giai đoạn 3: Ung thư xương đã lây lan sang các vị trí xương khác và có tính xâm lấn.
• Giai đoạn 4: Ung thư xương lây lan sang các mô xung quanh xương và các cơ quan như phổi, não.

Các phương pháp sau đây có thể được sử dụng để chẩn đoán các giai đoạn của ung thư xương:

• Sinh thiết xương
• Quét xương
• Xét nghiệm máu
• Chụp X-quang, quét phổ cộng hưởng từ hạt nhân MRI, chụp cắt lớp CT

Điều trị ung thư xương

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào:

• Giai đoạn của ung thư
• Độ tuổi bệnh nhân
• Tình trạng sức khỏe tổng thể
• Kích thước và vị trí của khối u

Điều trị bằng thuốc

• Các thuốc hóa trị liệu đối với bệnh đa u tủy xương
• Các thuốc giảm đau để giảm viêm và giảm khó chịu cho bệnh nhân
• Thuốc nhóm biphosphonate để phòng mất xương và bảo vệ cấu trúc xương
• Các thuốc gây độc tế bào để tiêu diệt các tế bào ung thư

Xạ trị

Phương pháp xạ trị được chỉ định để tiêu diệt các tế bào ung thư

Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật có thể loại bỏ khối u và các mô ung thư. Phẫu thuật loại bỏ và thay thế các xương bị tổn thương là một lựa chọn điều trị có thể giúp ngăn ngừa hiện tượng di căn của ung thư. Đối với các tổn thương nặng tại xương chân, tay đôi khi bệnh nhân sẽ cần phải cắt cụt chi.

Liệu pháp điều trị thay thế

Một số liệu pháp như sử dụng thảo dược có thể là lựa chọn điều trị đối với các bệnh nhân ung thư xương. Tuy nhiên, phương pháp này cần phải được cân nhắc thận trọng do một số loại thảo dược có thể làm ảnh hưởng đến các biện pháp xạ trị hay hóa trị liệu.

Triển vọng điều trị đối với bệnh nhân ung thư xương

Tỷ lệ sống sót đối với bệnh nhân mắc ung thư xương phụ thuộc chủ yếu vào vị trí xương bị ung thư và giai đoạn tiến triển của ung thư khi được chẩn đoán lần đầu tiên.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp