Bạn chắc chắn đã biết rằng nếu bạn chơi tennis vào ngày chủ nhật thì thứ 2 bạn sẽ bị đau cơ, hoặc nếu bạn luyện tập quá nặng ở phòng gym, bạn sẽ bị đau cơ khi đi xuống cầu thang. Khi bạn thực hiện các hoạt động nằm ngoài khả năng của cơ thể, cơ thể sẽ sản xuất ra một sản phẩm phụ gọi là acid lactic – đây cũng chính là chất hoá học gây sưng đau cơ.
Đau cơ là một hiện tượng bình thương nếu bạn tìm ra nguyên nhân của cơn đau (ví dụ như do bạn nâng tạ quá nặng) và tình trạng đau cơ sẽ biến mất theo thời gian, nhiều nhất là trong 1-2 tuần. Nếu bạn bị đau cơ kéo dài trên 2 tuần, thì bạn cần xem xét kỹ cơn đau của mình. Đó là cơn đau nhói đi kèm cảm giác khó chịu hay cơn đau âm ỉ? Cơn đau có hạn chế vận động của bạn hoặc có làm bạn gặp khó khăn khi làm việc nhà hay không? Nếu bạn gặp phải tất cả các triệu chứng này, thì có thể bạn đã mắc phải một tình trạng nghiêm trọng hơn và bạn cần đến gặp bác sĩ.
Đau cơ xơ hoá là một bệnh viêm khớp gây đau và căng tức ở khắp cơ thể cũng như gây ra các vấn đề về mệt mỏi và giấc ngủ. Bạn cũng có thể sẽ cảm thấy tình trạng căng thẳng về mặt cảm xúc trước mỗi lần cơn đau diễn ra. Đau cơ xơ cứng là một tình trạng đau rất đặc trưng, gây đau ở cả 2 phần của cơ thể, đau cả phần trên và phần dưới của hông
Bạn sẽ nghĩ rằng viêm khớp dạng thấp chỉ ảnh hưởng đến các khớp, nhưng bạn cũng có thể cảm nhận thấy cả cơn đau ở cơ. Chức năng của các cơ là để co hoặc duỗi. Khi cơn đau xuất hiện tại một vùng nào đó trên cơ thể, cơ sẽ tự động co lại như một phản ứng bảo vệ. Nếu bạn bị viêm khớp ở vai, vai của bạn sẽ bị đau cơ.
Nếu bạn đã làm nhiều cách mà cơn đau cơ không giảm đi, thêm vào đó nếu vùng bị đau viêm, đỏ và bạn bị sốt thì có thể bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ nhiẽm trùng của bạn, đặc biệt là nếu bạn không có nguyên nhân gây đau cơ cụ thể.
Nếu bạn bị một loại côn trùng có chân đen cắn, thì có thể bạn sẽ nhiễm vi khuẩn Borrelia burgdorferi – một loại vi khuẩn sẽ gây ra tình trạng mẩn đỏ hình tròn. Vấn đề là không phải lúc nào tình trạng mẩm đỏ cũng xuất hiện, do đó bạn cần lưu ý tới các biểu hiện khác của bệnh, ví dụ như sốt giống bị cúm, mệt mỏi, cứng cổ và đau cơ. Nếu bạn xuất hiện bất cứ triệu chứng nào trên đây, và bạn vừa đi về từ vùng có nhiều côn trùng, ví dụ như đi leo núi hoặc cắm trại, bạn nên đến gặp bác sĩ.
Luyện tập nặng hiện nay đang là một xu hướng nhưng có những nguy cơ đi kèm với việc luyện tập quá sức: tiêu cơ vân. Tiêu cơ vân là tình trạng các mô cơ bị tiêu huỷ và giải phóng ra một loại protein tên là myoglobin vào máu, có thể sẽ gây tổn thương thận. Nếu cơ của bạn bị đau, cứng, đi kèm với tình trạng suy nhược và nước tiểu tối màu, hãy gọi bác sĩ ngay lập tức hoặc đi cấp cứu.
Nếu bạn trên 65 tuổi, bác sĩ có thể sẽ đánh gia nguy cơ mắc phải tình trạng viêm cơ của bạn, ví dụ như viêm đa cơ do thấp khớp. Viêm đa cơ do thấp khớp sẽ bao gồm tình trạng đau và cứng ở phần cánh tay, cổ, thắt lưng và đùi. Triệu chứng có thể xuất hiện qua đêm và bạn thức dậy, đột nhiên gặp khó khăn khi mặc quần áo hoặc bạn không thể lên xuống ô tô được. Nguyên nhân của tình trạng này hiện chưa rõ và chẩn đoán là khá khó khăn. Sử dụng corticosteroid có thể giúp làm giảm tìnht rạng cứng cơ.
Nếu bạn bị cúm, bạn có thể sẽ bất ngờ bị sốt, đau cơ, ớn lạnh, ra mồ hôi, đau đầu, mệt mỏi, ngạt mũi và viêm họng. Một loại protein gay viêm gọi là cytokine sẽ phá huỷ các protein trong cơ, gây sưng đau. Nếu bạn có nguy cơ gặp phải các biến chứng của bệnh cúm (ví dụ bạn trên 65 tuổi hoặc mang thai) bạn nên đến gặp bác sĩ trong vòng 48 giờ. Bạn có thể sẽ cần phải sử dụng thuốc kháng virus để cảm thấy khá hơn.
Thật không may, các loại thuốc bạn uống có thể là nguyên nhân khiến bạn cảm thấy mệt mỏi. Bác sỹ sẽ giúp bạn loại trừ các nguyên nhân có thể, nhưng nếu như các loại thuốc kê đơn là nguyên nhân gây đau cơ, bác sĩ có thể sẽ cân nhắc kê một loại thuốc khác cùng nhóm hoặc khác nhóm có hiệu quả tương tự nhưng ít tác dụng phụ hơn.
Đau cơ có thể sẽ đi kèm với các tình trạng đau khác. Hãy nói với bác sĩ về bất cứ triệu chứng nào mà bạn trải qua, kèm với đau cơ, bao gồm cả sốt, mệt mỏi, đau đầu, vã mồ hôi đêm, khó ngủ, táo bón, tiêu chảy…
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh