Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tuổi thọ của loài người đang ngày càng cao hơn, hầu hết mọi người trên thế giới đang sống lâu hơn và có thể mong đợi sống đến 60 tuổi trở lên. Đến năm 2030, cứ 6 người thì sẽ có một người sống từ 60 tuổi trở lên, tỷ lệ dân số thế giới sẽ tăng lên 1,4 tỷ người. WHO cho biết đến năm 2050, dân số thế giới trên 60 tuổi sẽ tăng gấp đôi, lên 2,1 tỷ người.
Cùng với sự phát triển của người già là sự gia tăng các vấn đề sức khỏe liên quan đến lão hóa. Một số bệnh lý sức khỏe mãn tính thường được chẩn đoán bắt đầu từ tuổi 50. Sự phát triển các bệnh lý này ở mỗi người là khác nhau, tùy thuộc vào di truyền, lối sống, dân tộc, chủng tộc, và các yếu tố khác.
Một số người sẽ có nhiều hơn một trong những bệnh lý này. Nghiên cứu cho biết, ở Việt Nam có khoảng 95% người cao tuổi có bệnh, chủ yếu là bệnh mãn tính, trung bình 1 người cao tuổi ở Việt Nam mắc 3 bệnh mãn tính, tỷ lệ mắc nhiều bệnh mãn tính đang gia tăng do dân số già đi và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường cũng ngày càng tăng.
Dưới đây là 5 vấn đề sức khỏe phổ biến nhất khi bạn 50 tuổi.
Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ, đau tim, bệnh thận và các vấn đề khác có thể dẫn đến tử vong ở người cao tuổi. Huyết áp cao trở nên phổ biến hơn ở những người trên 60 tuổi khi các mạch máu trở nên kém đàn hồi hơn.
Tăng huyết áp - nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch - là bệnh mãn tính phổ biến nhất ở người lớn tuổi. Tăng huyết áp tâm thu đơn độc đặc biệt phổ biến ở người lớn tuổi và có liên quan đến tỷ lệ tử vong ở người già. Những người từ 40 tuổi trở lên nên kiểm tra huyết áp hàng năm. Nếu bạn bị tăng huyết áp, bác sĩ có thể khuyên bạn nên kiểm tra thường xuyên hơn.
Bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất ở người lớn tuổi, mặc dù tỷ lệ tử vong đã giảm trong 20 năm qua. Cholesterol cao có thể dẫn đến xơ vữa động mạch và tắc nghẽn mạch máu nếu không được điều trị. Nghiên cứu cho biết xơ vữa động mạch gây ra chứng viêm và những thay đổi khác trong mạch máu, làm tăng nguy cơ mắc các biến cố tim mạch, biến cố mạch máu não, bệnh mạch máu ngoại vi, suy giảm nhận thức và tổn thương các cơ quan khác.
Tuy nhiên, cholesterol cao có thể thuyên giảm thông qua thay đổi lối sống và thuốc men. Cần phải làm thêm xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh vì cholesterol cao có rất ít triệu chứng nếu có. Nghiên cứu cho biết thêm, quá trình lão hóa bình thường bao gồm quá trình tu sửa mạch máu và xơ cứng mạch máu.
Viêm xương khớp là tình trạng mãn tính phổ biến thứ hai ở người lớn tuổi và là nguyên nhân phổ biến gây đau mãn tính và tàn tật. Nghiên cứu cho biết khoảng 52% người 85 tuổi mắc bệnh và bệnh này xảy ra phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới. Bệnh này còn được gọi là "viêm khớp hao mòn". Bệnh có thể trở nên trầm trọng hơn ngay cả khi bạn chưa đến 50 tuổi, nhưng nguy cơ đặc biệt cao là trên 50 tuổi, những cơn đau liên quan đến viêm khớp ngày càng nhiều hơn. Béo phì là một yếu tố nguy cơ của thoái hóa khớp. Tỷ lệ viêm khớp hông và khớp gối nghiêm trọng cũng tăng lên khi bệnh nhân già đi.
Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng khi dân số già đi và trở nên thừa cân hơn. Số liệu thống kê bệnh tiểu đường Việt Nam 2017 của Bộ Y tế cho thấy, nước ta có tới 3.53 triệu người đang mắc bệnh và mỗi ngày có ít nhất 80 trường hợp tử vong vì các biến chứng có liên quan. Dự báo con số này có thể tăng lên đến 6.3 triệu vào năm 2045, tức là tăng khoảng 78.5% chỉ trong 28 năm.
Theo những số liệu vừa đề cập, Việt Nam được xếp nằm trong nhóm 10 quốc gia có tỷ lệ gia tăng bệnh nhân tiểu đường cao nhất trên thế giới, với 5.5% mỗi năm. Số người mắc bệnh tiểu đường trong nước đang gia tăng nhanh chóng, tăng gấp nhiều lần trong 10 năm qua. Bệnh tiểu đường có liên quan đến các biến chứng bao gồm: bệnh động mạch ngoại vi và bệnh thần kinh ngoại vi, góp phần gây loét và cắt cụt chân do tiểu đường.
Ở giai đoạn sớm nhất, bệnh tiểu đường có thể được kiểm soát bằng những thay đổi trong lối sống. Đôi khi cũng cần dùng thêm một số loại thuốc để giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Lão hóa dẫn đến mất mật độ xương ở cả nam và nữ, mặc dù những người sau tuổi 50 thường gặp phải tình trạng này nhất. Nguyên nhân chính là do thời kỳ mãn kinh. Khi bạn ngừng sản xuất estrogen, mật độ xương của bạn thường giảm xuống. Phụ nữ được chẩn đoán mãn kinh trung bình ở tuổi 51.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, hiện nay có khoảng 20% phụ nữ trên 50 tuổi bị loãng xương. Nghiên cứu cho thấy, chứng loãng xương có liên quan đến việc tăng tỷ lệ gãy xương ở người lớn tuổi.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh