Nguyên nhân hình thành gai xương

Gai xương có thể hình thành khi cơ thể phản ứng với một bất thường xung quanh khớp. Nguyên nhân phổ biến nhất là do viêm xương khớp, một bệnh thoái hóa, trong đó sụn bình thường xung quanh khớp đang dần mòn đi.

Khi sụn bảo vệ bị hoại tử hết và xương ngày càng bị “trơ ra”, cơ thể sẽ phản ứng với tình trạng viêm và thay đổi cấu trúc xung quanh khớp. Các dây chằng sẽ dày lên, và sự lắng đọng của canxi sẽ dần dần hình thành xung quanh sự phát triển xương mới. Sự phát triển xương mới này chính là gai xương.

Sự hình thành các gai xương có thể được coi là nỗ lực của cơ thể để tăng diện tích bề mặt của khớp nối - một biện pháp bảo vệ để phân phối các tác động hoặc lực tác động lên khớp đó. Thật không may, việc hình thành gai xương lại tác dụng ngược lại, hạn chế sự di động chung trong khi gây co thắt dây thần kinh và các mô khác phục vụ khớp đó.

Gai xương cũng rất phổ biến ở một bệnh không viêm được gọi là Hội chứng tăng tạo xương lan tỏa nguyên phát (DISH). Mặc dù các nguyên nhân của hội chứng này là không rõ, nhưng có tới 80% số người mắc hội chứng này sẽ bị đau và cứng khớp do sự hình thanh gai xương quanh cột sống.

Gai xương không nên nhầm lẫn với mảnh xương hình thành bám vào gân hoặc dây chằng.

Triệu chứng của gai xương

Trong nhiều trường hợp, gai xương sẽ không gây ra bất kỳ cảm giác đau đớn nào. Ngay cả trong những trường hợp có gây đau, gai xương cũng không phải yếu tố chính, mà là do các vấn đề tiềm ẩn khác (viêm khớp, bệnh tật, thoái hóa).

Gai xương tạo thành dọc theo cột sống có thể dẫn đến sự va chạm tại vị trí dây thần kinh bị chèn ép do gai xương. Trong trường hợp này, có thể có đau ở nhiều phần của cơ thể tùy thuộc vào đường dây thần kinh bị ảnh hưởng. Nó có thể gây đau ở chân hoặc tay, cũng như tê và cảm giác gai, như bị kim châm ở bàn chân hoặc bàn tay.

Sự hình thành các gai xương trên các khớp của các ngón tay (gọi là các hạt Heberden và các hạt Bouchard) không chỉ gây ra sưng điển hình ở chứng viêm khớp mà còn hạn chế đáng kể sự khéo léo của bàn tay và ngón tay. Đau thường xảy ra trong giai đoạn đầu của viêm khớp (thường là ở độ tuổi trung niên) và có xu hướng giảm dần về sau.

Điều trị gai xương

Bản thân gai xương không phải là vấn đề nhưng việc hình thành gai xương là một dấu hiệu cho thấy bạn có một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần được điều trị. Những thay đổi về sự phát triển xương thường được ghi lại để giúp theo dõi và quản lý mức độ nghiêm trọng của các bệnh thoái hóa như viêm khớp. Nếu phát triển tình trạng đau, bạn có thể được kê đơn thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen.

Có một số trường hợp hiếm gặp khi gai xương bị loại bỏ, chủ yếu là do gai xương gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng hoạt động của bạn. Tuy nhiên, phần lớn các gai xương sẽ xuất hiện lại trừ khi vấn đề tiềm ẩn được giải quyết. Đôi khi gai xương xung quanh ngón tay hoặc ngón chân có thể được loại bỏ để cải thiện khả năng chuyển động và giảm đau.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP