Những thông tin cần biết về bệnh u tủy

Đa u tủy là một loại ung thư máu hiếm gặp. Tỷ lệ mắc bệnh này là 1/132. Đa u tủy hay gặp ở nam giới hơn nhưng phụ nữ cũng có thể mắc bệnh này. Mặc dù không phải lúc nào bệnh đa u tủy cũng gây ra các triệu chứng rõ rang mà bạn có thể nhận thấy, đặc biệt là ở giai đoạn đầu, nhưng sau khi phát triển bệnh có thể dẫn đến một vài dấu hiệu cảnh báo. Các triệu chứng đáng chú ý của bệnh đa u tủy bao gồm:

Đau, yếu và tê hoặc ngứa ran
Mệt mỏi
Đau xương, xương yếu và dễ gãy hơn
Sốt và nhiễm trùng
Tình trạng chảy máu cam, bầm tím và chảy máu nướu thường xuyên xảy ra hơn

Tuy nhiên những triệu chứng này có thể đến từ nhiều bệnh, nhiều nguyên nhân không liên quan đến ung thư hay bệnh đa u tủy. Đó là một phần lý do khiến bệnh khó chẩn đoán.

Khi bị bệnh đa u tủy, bạn sẽ không thể sờ thấy bất kì khối u nào và bác sĩ cũng sẽ không phát hiện được các khối u, vì căn bệnh này không hình thành khối u. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị bệnh đa u tủy, họ sẽ tìm kiếm các dấu hiệu cảnh báo khác bằng các xét nghiệm và khám lâm sàng. Nhưng những dấu hiệu và kết quả xét nghiệm này cũng có thể bắt gặp ở những bệnh khác. Đó là lý do tại sao bạn cần phải nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ triệu chứng nào mà bạn nhận thấy càng sớm càng tốt. Đặc biệt, nếu các triệu chứng ấy còn khá mới và dường như không biến mất.

CRAB

Thuật ngữ này là viết tắt của các dấu hiệu điển hình khi chẩn đoán bệnh đa u tủy. Theo thời gian, bệnh có thể gây ra:

C = Nồng độ canxi cao trong máu hoặc tăng canxi máu
R= Suy thận
A = Thiếu máu, số lượng hồng cầu thấp
B = Đau hoặc tổn thương xương. Các tổn thương xương thường gặp trong bệnh đa u tủy bao gồm:
- Tổn thương lytic – Tổn thương hủy xương
- Loãng xương - xương mỏng
- Gãy nén cột sống

Mỗi triệu chứng của bệnh đa u tủy có thể gây ra các triệu chứng và biến chứng khác nhau theo thời gian.

Mức canxi cao

Khi xương bị gãy, canxi sẽ đi vào máu của bạn. Canxi thường được thải ra ngoài theo nước tiểu, nhưng nếu hàm lượng canxi tăng cao sẽ gây ra tình trạng gọi là tăng canxi máu. Khi đó, thận của bạn có thể gặp khó khăn trong việc tái hấp thu, đào thải canxi. Bạn có thể nhận thấy:

Khát nước
Đi tiểu thường xuyên
Mất nước
Các vấn đề về thận và thậm chí là suy thận
Táo bón nặng
Đau bụng
Ăn mất ngon
Yếu mệt mỏi
Cảm thấy buồn ngủ
Lú lẫn

Các vấn đề về thận hoặc suy thận

Cần có thời gian để protein u tủy làm hỏng thận của bạn. Triệu chứng về thận sẽ không phải là các triệu chứng xuất hiện sớm, nhưng bác sĩ có thể phát hiện các dấu hiệu tổn thương thận khi xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nước tiểu. Khi thận bắt đầu suy yếu, chúng không thể lọc và đào thải các muối, chất lỏng và chất thải trong cơ thể. Khi điều này xảy ra, bạn có thể nhận thấy:

Mệt mỏi
Hụt hơi
Ngứa ngáy
Sưng chân

Thiếu máu

Đa u tủy ảnh hưởng đến tế bào tạo máu của bạn. Các tế bào u tủy sẽ lấn át các tế bào hồng cầu và gây thiếu máu. Bạn có thể cảm thấy:

Mệt mỏi
Chóng mặt
Hụt hơi
Giảm bạch cầu: Suy giảm bạch cầu làm tăng khả năng bị nhiễm trùng như viêm phổi.
Giảm tiểu cầu: Số lượng tiểu cầu giảm có thể dẫn đến chảy máu nghiêm trọng ngay cả từ vết trầy xước nhỏ, vết cắt hoặc vết bầm tím.

Tổn thương xương

Đa u tủy có thể phá hủy các vùng xương dẫn đến chứng loãng xương, khiến xương của bạn trở nên giòn. Bạn có thể gặp các triệu chứng:

Đau xương ở lưng, xương sườn, hông hoặc các vùng khác
Xương yếu
Gãy xương

Các vấn đề về hệ thần kinh

U tủy có thể dẫn đến một số vấn đề với dây thần kinh. Chèn ép cột sống: Nếu u tủy ảnh hưởng đến xương ở cột sống của bạn, chúng có thể đè lên tủy sống gây chèn ép cột sống khiến bạn cảm thấy:

Đau lưng đột ngột, dữ dội
Tê hoặc yếu ở chân
Yếu cơ, thường gặp ở chân

Bạn nên đi khám ngay nếu có những dấu hiệu kể trên.

Tổn thương thần kinh: Protein của u tủy có thể gây độc cho dây thần kinh dẫn đến bệnh thần kinh ngoại biên, gây ra cảm giác như kim châm, thường ở chân và bàn chân.

Hội chứng máu quá đặc - Hyperviscosity: Một lượng lớn protein của u tủy có thể làm cho máu của bạn trở nên đặc hơn. Điều này có thể làm giảm lưu lượng máu đến não và dẫn đến các triệu chứng:

Lú lẫn
Chóng mặt
Các triệu chứng của đột quỵ như liệt mặt, méo miệng, yếu hoặc tê ở một bên cánh tay và nói lắp

Bạn cần đi khám và gọi cấp cứu ngay nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số này. Hãy đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị đa u tủy, tuy nhiên các vấn đề sức khỏe khác cũng có thể gây ra một số vấn đề tương tự.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP