Viêm khớp xảy ra khi các sụn khớp vỡ ra do tuổi già hoặc do áp lực lớn. Thông thường, sụn khớp sẽ che phủ phần cuối của của xương và cho phép xương có thể di chuyển tự do. Sự thoái hóa của sụn làm xương phải tiếp xúc trực tiếp với khớp và tiếp xúc trực tiếp với các xương lân cận. Tình trạng này có thể gây ra:
- Đau
- Cứng khớp
- Hạn chế vận động
- Thay đổi về hình dạng khớp
Viêm khớp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào của cơ thể, nhưng phổ biến nhất là tay, hông, đầu gối, cổ và lưng dưới.
Không phải tất cả các tình trạng đau khớp và cứng khớp đều gây ra do viêm khớp. Viêm khớp dạng thấp cũng có thể gây ra những cơn đau tương tự, nhưng có một vài đặc điểm của viêm khớp dạng thấp sẽ khác với viêm khớp. Một khác biệt dễ nhận thấy nhất giữa viêm khớp dạng thấp và viêm khớp là tính cân đối. Viêm khớp dạng thấp sẽ ảnh hưởng đến khớp của một bên, sau đó lan sang bên còn lại.
Triệu chứng của viêm khớp khác nhau giữa các bệnh nhân. Một vài người có thể sẽ bị sưng và đau nhẹ. Một vài người khác có thể sẽ bị tổn thương khớp và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, viêm khớp ở đầu gối là nguyên nhân chính dẫn đến tàn tật ở Mỹ.
Cứng khớp
Với đa số bệnh nhân bị viêm khớp, cứng khớp thường nặng nhất vào buổi sáng hoặc cũng có thể diễn biến nặng hơn sau một khoảng thời gian dài không hoạt động hoặc nghỉ ngơi. Trong những trường hợp này, khớp có thể sẽ bị đau nhức, cứng hoặc khó cử động.
Đau khớp
Sưng và đau là những triệu chứng phổ biến của viêm khớp. Đau cơ cũng có thể xảy ra ở các mô xung quanh. Thông thường, đau khớp, cũng như cứng khớp, sẽ đau nhất vào thời điểm sau khi thức dậy hoặc sau một khoảng thời gian không hoạt động.
Một số người bị viêm khớp sẽ cảm thấy đau trong khi hoạt động khớp và cảm thấy ít đau hơn khi nghỉ ngơi. Nhưng theo thời gian, cơn đau có thể sẽ xảy ra kể cả khi khớp không hoạt động.
Khớp nhạy cảm, dễ bị tổn thương khi chạm vào cũng có thể xảy ra với bệnh nhân bị viêm khớp.
Đau khớp và khớp nhạy cảm có thể có nguyên nhân do:
- Các xương cọ xát lên nhau
- Viêm khớp
- Gai xương (do xương phát triển)
- Dây thần kinh bị chèn ép do khớp sưng hoặc do sự chuyển chỗ của các mô khớp
Sưng khớp
Sưng khớp thường gặp ở bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp hơn là ở bệnh nhân viêm khớp. Tuy nhiên, bệnh nhân viêm khớp cũng có thể sẽ bị sưng khớp. Sưng là phản ứng của cơ thể trước các tác nhân kích thích, ví dụ như việc cọ xát trực tiếp giữa các xương. Điều này có thể dẫn đến cứng khớp và đau khớp ở bệnh nhân viêm khớp.
Giảm tính đàn hồi và hạn chế vận động
Theo CDC, khoảng 80% bệnh nhân viêm khớp sẽ gặp các vấn đề về hạn chế vận động, một phần tư số bệnh nhân cần được trợ giúp để thực hiện các hoạt động thường ngày. Họ có thể cần được giúp đỡ để mặc quần áo, tắm gội, đi giày, đứng lên khi đang ngồi trên ghế và leo cầu thang.
Gai xương
Gai xương là những mẩu xương nhỏ bị lồi ra. Chúng có thể lồi ra một cách tự nhiên nhưng cũng có thể là phản ứng với một tình trạng viêm khớp. Gai xương có thể tạo ra cảm giác như có những khối u nhỏ xung quanh khớp. Bản thân gai xương không gây đau đớn nhưng gai xương có thể cọ xát vào dây thần kinh hoặc xương ở bên cạnh, từ đó gây ra đau đớn.
Mệt mỏi
Người bị viêm khớp thường phải cố gắng về thể lực rất nhiều để có thể thực hiện được những công việc đơn giản hàng ngày, do đó họ thường bị mệt mỏi.
Tình trạng viêm gây ra do một số loại thuốc hóa học được gọi là cytokine cũng có thể là nguyên nhân gây mệt mỏi.
Khớp lạo xạo
Rất nhiều người bị viêm khớp nghe thấy tiếng lạo xạo trong khớp khi họ chuyển động. Khớp có thể tạo ra tiếng giống như tiếng cót két, tiếng kêu răng rắc hoặc tiếng ken két
Những âm thanh này thường đi kèm với cảm giác không thoải mái hoặc đau.
Trầm cảm và/hoặc lo âu
Những người bị viêm khớp thường có nguy cơ lo âu và trầm cảm cao hơn. Những cơn đau mãn tính do viêm khớp có thể gây ra tình trạng căng thẳng kéo dài, căng thẳng cũng bởi vì người bị viêm khớp cũng có thể sẽ trở thành tàn tật.
Có một cơ chế đối phó lành mạnh tại chỗ có thể làm giảm nguy cơ bị trầm cảm và lo lắng do viêm khớp gây ra.
Sốt
Sốt là một triệu chứng phổ biến của viêm khớp. Tuy nhiên, viêm trên diện rộng chỉ có thể gây ra những cơn sốt nhẹ.
Viêm khớp có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của bạn. Tuy nhiên, đó không phải là bệnh thường xuyên cần đến cấp cứu hoặc hành động khẩn cấp.
Như đã nói ở trên, không phải tất cả các cơn đau khớp đều có nguyên nhân là viêm khớp. Khớp đau có thể do nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Đến khám bác sỹ ngay nếu bạn:
- Đau khớp kéo dài trên 3 ngày
- Đau khớp nặng, không rõ nguyên nhân
- Sưng lớn ở khớp
- Gặp khó khăn di chuyển khớp
- Nóng hoặc đỏ ở vùng da quanh khớp
- Sốt hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh