Tại sao bệnh celiac dẫn đến xương dễ gãy?

Nghiên cứu gần đây không chứng minh bệnh celiac có thể gây nên gẫy xương, nhưng kết quả tổng hợp những nghiên cứu trước chỉ ra rằng bệnh celiac dường như dẫn đến giảm độ chắc của xương. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ràng tại sao điều này xảy ra, và mắc bệnh celiac không được chẩn đoán có nghĩa bạn có nguy cơ cao với những loại gãy xương, ví dụ như gãy xương chậu.

Tóm lại, gãy xương tăng gấp đôi ở những người mắc celiac hơn khi họ không mắc bệnh này. Những người mắc viêm da phát ban do gluten cũng có nguy cơ gãy xương tương tự.

Ngoài ra, trong các nghiên cứu theo dõi những người được chẩn đoán, những người mắc celiac có nguy cơ gãy xương cao hơn 30%, nhưng có nguy cơ gãy xương chậu cao hơn 69%. Điều này là đáng kể do những bệnh nhân celiac có nguy cơ loãng xương cao hơn, có thể dẫn đến gãy xương chậu, đặc biệt ở người già.

Tại sao bệnh celiac dẫn đến xương dễ gãy?

Vẫn chưa rõ lí do dẫn đến giảm độ chắc của xương và xương dễ gãy, nhưng tác giả nghiên cứu đưa ra một số nguyên nhân:

1. Giảm hấp thu và thiếu dinh dưỡng cho tổn thương ruột dẫn đến thiếu hụt những vitamin và chất khoáng quan trọng, bao gồm Canxi và vitamin D, cần thiết cho xương khỏe mạnh

2. Bệnh viêm ruột mạn tính có thể dẫn đến giải phóng cytokine, protein cơ thể sử dụng như chất truyền tin. Những cytokine này có thể ngăn quá trình tạo xương.

3. Phản ứng tự miễn dẫn đến teo vi nhung mao, hoặc ăn mòn biểu mô ruột non- có thể gây nên phản ứng giảm hoặc ngăn tạo xương.

4. Một vài hormone đóng vai trò điều hòa độ chắc của xương, và vấn đề với hormone-đặc biệt là hormone tuyến giáp-có thể dẫn đến xương dễ gãy. Bệnh celiac đi kèm với bệnh tuyến giáp.

5. Chế độ ăn không gluten có thể làm giảm vitamin do thực đơn không gluten thường không củng cố vitamin, có thể góp phần làm thiếu hụt vitamin và hậu quả là giảm độ chắc của xương. Tuy nhiên, điều này không giải thích được nguy cơ gẫy xương ở những người này trước khi họ được chẩn đoán bệnh celiac, khi họ đang ăn chế độ chứa gluten.

Hầu hết những nghiên cứu bao gồm những người đã được chẩn đoán bệnh celiac trước đó và theo chế độ ăn không gluten, mặc dù nó không rõ ràng việc gãy xương xảy ra trước hay sau khi chẩn đoán.

Chế độ ăn không gluten có thể hỗ trợ không?

Những nghiên cứu cho rằng  chế độ ăn không gluten cải thiện độ chắc của xương, nhưng những nghiên cứu lớn hơn cần được thực hiện để nhận định nếu trường hợp này là đúng.

Trong một nghiên cứu khác năm 2014, các nhà lâm sàng ở đại học Turin theo dõi độ chắc của xương ở 169 người trưởng thành tại thời điểm họ được chẩn đoán và một năm sau đó.

Tại thời điểm chẩn đoán, nghiên cứu cho thấy giảm mật độ khoáng ở tất cả phụ nữ và đàn ông trên 30 tuổi. Sau một năm theo chế độ ăn không gluten, đánh giá lại cho thấy sự cải thiện đáng kể ở cột sống thắt lưng và cổ xương đùi.

Hiện nay, không có khuyến cáo nào cho những người mắc celiac cần kiểm tra để nhận định mật độ khoáng xương của họ. Tuy nhiên, nếu bạn tin rằng bạn có nguy cơ gãy xương, đặc biệt nếu bạn đã từng gãy xương, bạn có thể muốn tham khảo ý kiến bác sĩ về việc thực hiện kiểm tra.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp