Hình tượng “con rắn quấn quanh cây gậy” là biểu tượng của ngành y đã được quốc tế hóa, màu trắng là màu của Ngành Y tế.
Bốn nét hình cung lan tỏa từ trung tâm ra ngoài bao quanh hai bên logo, thể hiện sự thống nhất, liên hoàn của 4 cấp trong ngành Y tế từ trung ương (Bộ) đến tỉnh (thành phố), huyện (quận), xã (phường).
Không phải ở Việt Nam mà trên thế giới, từ lâu, hình ảnh một con rắn cuốn quanh một cây gậy là tượng trưng chính thức của ngành Y, Dược.
Có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh con rắn cuốn quanh một cây gậy (có đôi cánh) trên logo của các tổ chức, sản phẩm liên quan đến ngành Y.
Để giải thích cho điều này, các nhà nghiên cứu Cổ học và Y khoa đã tranh cãi suốt nhiều thập kỷ qua, chưa hẳn ngã ngũ nhưng phổ biến 3 cách giải thích theo Thần thoại Hy Lạp, Dân gian và Thánh Kinh.
Truyền thuyết về vị thần của y khoa Asclepios
Theo thần thoại Hy Lạp, biểu hiệu y khoa có hình một con rắn cuốn quanh cây gậy liên quan đến thần Hy lạp tên Asclepios (Asclepius hay Aesculapius), vị thần của y khoa.
Theo truyền thuyết, Asclepius một y sĩ người Hy lạp hành nghề khoảng 1200 trước công nguyên và được xem như là thần y khoa. Ông này thường được miêu tả là một người đàn ông có râu, mặc áo hở ngực, tay trái cầm một cây gậy có một con rắn linh thiêng cuốn xung quanh tượng trưng cho sự hồi sinh, trẻ trung như con rắn lột xác.
Dần dần qua huyền thoại và truyền thuyết, Asclepius đuợc thờ phụng như là thần Hy lạp Asclepius chuyên chữa trị bệnh tật. Cây gậy Asclepius nguyên thủy có một con rắn cuốn quanh một cây gậy sần sùi có mấu khúc.
.png)
Rắn này có tên là Elaphe longissima, họ Colubridae, da nhẵn mềm, thân mảnh mai, lưng màu nâu, có những sọc màu đậm hơn ở sau mắt, bụng màu trắng ngà có vảy có thể bám dễ dàng trên những bề mặt làm rắn có thể bò trên cây.
Đây là loại rắn nguồn gốc từ Asia Minor và vài vùng Trung đông, có lẽ do người La mã mang về vì đặc tính chữa bệnh của chúng.
Rắn liên quan đến khoa học gắn liền với chất độc và chết chóc, cũng mang một ý niệm siêu hình. Từ lâu, rắn được xem như là một biểu hiệu cho Y Học, nghề nghiệp Y khoa, và độc chất học.
Theo lòng tin từ xa xưa, rắn có thể chữa trị hay làm lành được vết thương khi đụng đến. Rắn cũng cho liên tưởng đến dược lực học, và khử trùng, vì rắn có đặc tính chứa chất chống nọc độc để bảo vệ chống lại chính nọc độc của mình.
Theo truyền thuyết, rắn ám chỉ tính cách chuyển thể giữa thế giới người chết siêu hình và người trần vì rắn bò trên mặt đất và có thể mang lại chết chóc. Khả năng lột da của rắn tượng trưng cho tuần hoàn của cuộc sống và làm cơ thể trẻ lại
Trong ngành Y, biểu tượng rắn cuốn quanh cây gậy và trong ngành Dược biểu tượng rắn cuốn quanh một cái chén thuốc, đã đuợc biết qua những chứng tích cổ xưa ở vùng Địa Trung Hải như Hy lạp hay Ai Cập.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
