Tầm quan trọng của việc điều trị sớm viêm khớp dạng thấp

Tại sao điều trị sớm và tích cực viêm khớp dạng thấp (VKDT) lại quan trọng?

Chẩn đoán sớm viêm khớp dạng thấp được cho là rất quan trọng do điều trị sớm bằng DMARD và thuốc sinh học tạo nên cơ hội tốt hơn để tránh tổn thương khớp, cũng như giảm nguy cơ tàn tật và tử vong đi kèm với bệnh.

Lý do cơ bản cho cách tiếp cận tích cực hơn này là do trước đây, một tỉ lệ đáng kể bệnh nhân mắc VKDT trở thành tàn tật. May mắn là không phải tất cả bệnh nhân mắc bệnh đều có nguy cơ tổn thương khớp nghiêm trọng và tàn tật. Với những người mắc bệnh nhẹ, nguy cơ này là rất thấp.

Thuốc chống viêm không steroid thường được sử dụng do có thể làm giảm các triệu chứng của VKDT, nhưng hiện nay vẫn chưa có bằng chứng cho rằng thuốc này có thể ngăn tổn thương khớp. Hầu hết các bệnh nhân bị VKDT sẽ được điều trị bằng thuốc chống viêm không steroid kết hợp với DMARD.

Tuy nhiên, những bệnh nhân có ít nguy cơ tổn thương khớp được điều trị thuốc DMARD cũ được cho là có thể có nguy cơ gặp những tác dụng không mong muốn, mặc dù nguy cơ rất thấp. Các thuốc DMARD cũ này bao gồm:

Plaquenil (hydroxychloroquine)
Azulfidine (sulfasalazine)
Minocin (minocycline) – một loại kháng sinh cho thấy hiệu quả trong điều trị VKDT nhưng chưa được FDA công nhận trong chỉ định này.

Thuốc được sử dụng để điều trị VKDT thể vừa và nặng bao gồm những thuốc sau:

Methotrexate (Rheumatrex, Trexall)
Arava (leflunomide)
Imuran (azathioprine)
Xeljanz (tofacitinib)
Enbrel (etanercept)
Remicade (infliximab)
Humira (adalimumab)
Simponi (golimumab)
Cimzia (certolizumab pegol)
Actemra (tocilizumab)
Rituxan (rituximab)
Orencia (abatacept)

Những bệnh nhân mắc VKDT mức độ vừa đến nặng có nhiều vấn đề tiềm ẩn với các hoạt động hằng ngày, tổn thương khớp và chức năng khớp. Do có thể sử dụng lâu dài và giá thành rẻ, methotrexate được coi là lựa chọn bắt đầu và có hiệu quả ở bệnh nhân xuất hiện triệu chứng vừa đến nặng. Prednisone liều thấp cũng có thể đem lại nhiều hiệu quả .

Những dấu hiệu và triệu chứng nào liên quan đến tổn thương khớp?

Kết quả khám lâm sàng có thể chỉ ra tăng nguy cơ tổn thương khớp và dẫn đến tàn tật bao gồm:

Khớp sưng
Cứng khớp kéo dài buổi sáng
Bắt đầu bị VKDT từ tuổi nhỏ
Kháng thể CCP cao
Tăng protein phản ứng C và tốc độ máu lắng
Hình ảnh Xquang bất thường

Thật không may, những dấu hiệu này không thể dự đoán trước ai có hoặc không có tổn thương khớp. Hậu quả là nếu bạn có dấu hiệu hoặc triệu chứng của VKDT, hãy đi khám và điều trị sớm nhất.

Cánh cửa cơ hội

Những quan điểm gần đây về thời điểm điều trị tích cực VKDT cho rằng điều trị nên càng sớm càng tốt. Có một khoảng thời gian được gọi là "Cửa sổ cơ hội" trong quá trình điều trị VKDT có ảnh hưởng lớn nhất đến sự tiến triển của bệnh và không may thay, cửa sổ này khá hạn hẹp. Cửa sổ này được đánh giá là việc hồi phục chức năng khớp, mà bằng chứng thấy được trên X quang hoặc chức năng khớp. Điều thú vị nhưng cũng khó khăn với các bác sỹ là khoảng thời gian cửa sổ này với mỗi bệnh nhân rất khác nhau.

Tuy nhiên, không thể phủ nhật rằng kiểm soát bệnh càng sớm càng tốt là mục tiêu rõ ràng đối với tất cả các trường hợp viêm khớp có khả năng tiến triển thành VKDT.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP