Thoái hóa khớp gối xảy ra khi sụn đệm giữa các xương bị bào mòn. Các xương bắt đầu cọ xát vào nhau, dẫn đến tổn thương, sưng và đau.
Sụn là một mô trơn, dai có tác dụng ngăn xương cọ xát với nhau và ngăn ngừa tổn thương. Nó cho phép các xương di chuyển nhẹ nhàng qua nhau. Khi con người già đi, trọng lượng cơ thể có thể khiến sụn bị mài mòn.
Khi sụn bị mất và xương cọ xát với nhau, có thể dẫn đến thoái hóa khớp (OA).
Thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất. Các triệu chứng bao gồm sưng, đau và cứng. Khi nó ảnh hưởng đến đầu gối, chúng ta có thể khó tập thể dục, leo cầu thang hoặc thậm chí đi bộ.
Thoái hóa khớp gối thường sẽ ảnh hưởng đến chúng ta khi trên 50 tuổi nhưng nó cũng có thể xuất hiện sớm hơn. Các triệu chứng có thể xuất hiện ở giai đoạn sớm như:
Việc vận động có thể khiến các triệu chứng nặng hơn, dẫn đến đau vào cuối ngày, đặc biệt sau khoảng thời gian dài đứng hoặc đi bộ.
Nếu đầu gối bị đỏ, sốt hoặc cả hai triệu chứng xuất hiện thì có thể không phải là thoái hóa khớp.
Việc điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Một vài phương pháp hỗ trợ và điều trị mà người bệnh có thể tự làm tại nhà và mua được tại hiệu thuốc mà không cần kê đơn như:
Nếu phương pháp điều trị tại nhà hoặc các thuốc không kê đơn không hiệu quả, người bệnh nên đi khám. Một số phương pháp điều trị mà bác sĩ có thể đề nghị như:
Nếu những phương pháp điều trị trên không hiệu quả và tổn thương đã nghiêm trọng, phẫu thuật thay khớp có thể được thực hiện.
Đối với những người bệnh mà cơn đau và các triệu chứng trở nên nghiêm trọng khiến ảnh hưởng tới sinh hoạt hang ngày, và các thuốc không kê đơn cũng không có tác dụng. Họ nên đi gặp bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình.
Để xác định người bệnh có thoái hóa khớp hay không, bác sĩ có thể sẽ hỏi về:
Bác sĩ sẽ kiểm tra đầu gối, cử động trước và sau nhằm đánh giá phạm vi hoạt động của khớp và tìm xem chuyển động nào gây đau. Ngoài ra, họ cũng sẽ kiểm tra các vùng bị cứng, nhiệt độ có nóng hay không và có sưng tấy không. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra sự ổn định của các dây chằng.
Một số xét nghiệm có thể giúp chẩn đoán thoái hóa khớp:
Một số thay đổi lối sống có thể làm giảm đau và cứng xảy ra ở người bị viêm khớp:
Giảm cân có thể giúp giảm đau và phòng ngừa tổn thương khớp thêm nữa.
Đối với những người bị thoái hóa khớp gối và thừa cân hoặc béo phì, các hướng dẫn hiện nay đều khuyến khích việc giảm cân. Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên về số cân mà chúng ta nên giảm bớt.
Tập luyện, đặc biệt là các hoạt động cường độ thấp như đi bộ, đạp xe (xe đạp nằm nghiêng), bơi lội có thể giúp giảm đau do viêm khớp.
Bơi lội là phương pháp lý tưởng vì sức nổi của nước làm giảm áp lực lên các khớp, đồng thời cũng làm dịu cơn đau.
Việc tập luyện giúp tăng khả năng vận động, sự linh hoạt và dẻo dai của các cơ hỗ trợ khớp. Nó cũng giúp người bệnh duy trì cân năng phù hợp.
Thoái hóa khớp là một tình trạng phổ biến nhưng nó gây đau đớn và có thể ảnh hưởng đến nhiều người khi họ già đi. Đau, cứng, sưng tấy, nóng hoặc tiếng lục khục tại các khớp có thể là dấu hiệu sớm, đây là thời điểm người bệnh cần đi khám.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh