Thoái hóa khớp gối là căn bệnh gây nhiều tác động xấu tới cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Do đó, chúng ta cần sớm tìm hiểu về căn bệnh này để biết cách phòng ngừa và kiểm soát bệnh ngay từ sớm, tránh để biến chứng nguy hiểm về sau.
1. Tổng quan về bệnh thoái hóa khớp gối
Đây là căn bệnh diễn tiến âm thầm nên rất ít người phát hiện kịp thời. Dấu hiệu sớm nhất nhận biết khớp gối bị thoái hóa là đau mặt trước khớp gối, có xuất hiện những tiếng kêu lạo xạo khi cử động, tuy nhiên nhiều người thường chủ quan bỏ qua. Nếu để bệnh tiến triển nặng thì người bệnh sẽ có nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày và công việc của người bệnh.
Thực chất, khớp gối bị thoái hóa là tình trạng tổn thương ở phần sụn khớp kèm theo phản ứng viêm nhiễm và bị giảm thiểu lượng dịch khớp do quá trình tái tạo của sụn khớp không kịp để bù vào lớp sụn đã bị mất theo thời gian.
Hiện nay, căn bệnh này đang có xu hướng ngày càng gia tăng ở những người trẻ do lối sống ít vận động, cùng với đó là chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn tới tàn phế, khiến bệnh nhân không thể đi lại được.
Bệnh diễn tiến âm thầm nên rất ít người phát hiện kịp thời
2. Dấu hiệu và nguyên nhân khiến khớp gối bị thoái hoá
2.1. Dấu hiệu nhận biết bệnh thoái hóa ở khớp gối
Các triệu chứng thông thường của căn bệnh này thường bao gồm:
– Cảm thấy bị đau ở mặt trước hoặc mặt trong khớp gối. Cơn đau tăng lên khi vận động hoặc khi người bệnh chuyển tư thế từ ngồi sang đứng. Lúc đầu, chúng sẽ xuất hiện các cơn đau nhức đầu gối, lâu dần cơn đau tăng dần và kéo dài hơn.
– Khớp bị cứng và khó cử động hơn sau khi ở yên một chỗ trong thời gian lâu.
– Khớp gối của người bệnh có thể bị sưng to.
– Chân của người bệnh bị lệch trục kiểu vòng kiềng hoặc kiểu chân chữ X, họ có thể bị mất chức năng vận động.
2.2. Nguyên nhân gây ra căn bệnh thoái hóa khớp gối
– Do sự thay đổi của tuổi tác: Khi tuổi càng cao thì quá trình tổng hợp của sụn càng bị suy giảm.
– Giới tính: Theo nghiên cứu, phụ nữ từ 55 tuổi trở lên thường có nguy cơ dễ mắc các bệnh viêm khớp hơn nam giới. Nguyên nhân bởi dây chằng trước của khớp gối bị yếu hơn và thói quen đi giày cao gót tạo áp lực trực tiếp lên sụn, dẫn tới việc thoái hóa tiến triển nhanh.
– Người bị béo phì: Việc thừa cân sẽ gây áp lực lớn lên hai khớp gối, khiến cho sụn khớp nhanh hao mòn và hỏng dần theo thời gian.
– Gặp các chấn thương do chơi thể thao hoặc gặp tai nạn: Những tai nạn có thể làm xương bánh chè bị gãy, đầu dưới xương đùi, giãn hoặc đứt dây chằng… đều sẽ khiến sụn bị tổn thương nghiêm trọng. Người bệnh nếu không được điều trị sớm sẽ bị lệch trục khớp và gây thoái hóa từ từ.
– Do yếu tố di truyền: Theo nghiên cứu, một số người bị thoái hóa khớp là do có yếu tố di truyền.
– Không luyện tập thể dục thường xuyên: Việc lười tập thể dục có thể khiến các cơ bị lỏng lẻo và làm cho các khớp xương thiếu mất độ linh hoạt,…
– Trẻ bị biến dạng xương: Nếu trẻ khi sinh ra đã có biến dạng xương hoặc sụn thì sẽ có nguy cơ bị thoái hóa khớp cao.
– Chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học: Việc ăn uống thiếu chất dinh dưỡng sẽ khiến cho túi hoạt dịch tiết ra ít chất nhờn, bên cạnh đó uống rượu bia quá nhiều cũng sẽ khiến sụn khớp bị hủy hoại nghiêm trọng.
– Gặp phải các bệnh lý khác: Nhiều bệnh lý khác cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến xương khớp và sụn như bệnh gút, tiểu đường, hội chứng rối loạn chuyển hóa, viêm khớp dạng thấp, bàn chân bẹt,…
3. Cảnh giác với biến chứng nguy hiểm của thoái hóa khớp đầu gối
Bệnh có thể mang lại những cơn đau mạn tính gây sự khó chịu cho người bệnh. Nếu không được điều trị sớm và kịp thời, các biến chứng của căn bệnh này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và sức khỏe của bệnh nhân như:
– Gây cứng khớp.
– Bị hạn chế vận động, đi lại gặp khó khăn, thậm chí phải sử dụng nạng chống.
– Bị biến dạng khớp gối, chi dưới cong, vẹo vào trong hoặc ra ngoài.
– Bị teo cơ.
– Mắc chứng vôi hóa sụn khớp.
– Bị tàn phế, bại liệt và phải dùng đến xe đẩy hoặc ngồi xe lăn để hỗ trợ việc đi lại.
Ngoài ra, bệnh cũng có thể dẫn tới các vấn đề về tinh thần, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống người bệnh như:
– Chứng rối loạn giấc ngủ
– Làm việc kém năng suất
– Bị tăng cân, việc ít tập thể dục sẽ dẫn tới bệnh tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch, gout,…
4. Một số cách giúp phòng tránh tình trạng thoái hoá ở khớp gối
Nếu không biết chăm sóc khớp đúng cách, chúng ta có thể vô tình đẩy nhanh tiến trình thoái hóa của khớp gối. Do đó, cần phòng ngừa bệnh ngay từ sớm với các biện pháp đơn giản như sau:
– Tập thể dục đúng cách và đều đặn, bạn có thể tập luyện các môn thể thao như đi bộ, bơi lội, đạp xe đạp, tránh các động tác quá mạnh hoặc đột ngột.
– Xây dựng một chế độ ăn uống khoa học có chứa nhiều canxi và khoáng chất, tránh ăn quá nhiều chất béo, hạn chế dùng rượu bia và các chất kích thích thần kinh gây hiện tượng co cứng cơ.
– Kiểm soát tốt cân nặng, tránh để bị thừa cân và béo phì.
– Giới văn phòng sau khoảng 1 – 2 giờ ngồi làm việc thì cần nghỉ giải lao, thay đổi tư thế sau mỗi 20 phút giúp tránh cho việc cơ và khớp bị mỏi.
– Thực hiện xoa bóp khớp gối đều đặn mỗi ngày vào buổi sáng và chiều để giúp cho cơ bắp thư giãn và lưu thông máu.
– Tiến hành kiểm tra sức khỏe định kỳ và chủ động tìm hiểu các kiến thức về bệnh lý cơ xương khớp.
Thoái hóa khớp gối hiện là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới việc bị tàn phế. Vì vậy, ngay khi cảm thấy có dấu hiệu bất thường ở phần đầu gối, chúng ta cần phải đi gặp bác sĩ để chẩn đoán và nhận phác đồ điều trị căn bệnh này trước khi để xảy ra biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh