Thoái hoá khớp và viêm khớp dạng thấp có gì khác nhau?
Có hơn 200 dạng viêm khớp khác nhau bao gồm những bệnh ít phổ biến như Kawasaki, và hội chứng Sweet.2 Hai dạng viêm khớp gặp phổ biến nhất là thoái hóa khớp và viêm khớp dạng thấp.
Các nhà nghiên cứu cũng tin rằng, các di tích hóa thạch của con người sống ở khoảng năm 4500 trước công nguyên đã cho thấy dấu chứng của bệnh lý này.
Thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là tình trạng phá hủy sụn khớp – là một cấu trúc đàn hồi giúp bảo vệ các đầu xương làm cho chúng khỏi cạ vào nhau. Thoái hóa khớp có biểu hiện đặc trưng là sự hình thành các gai xương do hiện tượng hao mòn xương gây ra.3
Thoái hóa khớp chỉ ảnh hưởng đơn thuần đến khớp và có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp khác nhau,3 như bàn tay, khớp gối, khớp cột sống và khớp háng.3 Ngoài gây đau và cứng khớp, thoái hóa khớp còn làm hạn chế vận động, vì một khớp khi đã viêm thì không thể vận động tối đa và dễ dàng được.3
Tuổi là yếu tố chính tăng nguy cơ dạng viêm khớp này. Có khoảng 8 trong 10 người già trên 50 tuổi ở nước Anh bị bệnh lý này.3 Những yếu tố khác góp phần vào bệnh lý này bao gồm tình trạng thừa cân, các stress lên khớp do sử dụng quá mức hoặc chấn thương, và gia đình có tiền sử bị thoái hóa khớp.3
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn. Hiểu đơn giản là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công chính các tế bào khỏe mạnh của cơ thể, như mô, khớp, các cơ quan và xử lý chúng giống như một tác nhân xâm nhập từ bên ngoài vậy.
Viêm khớp dạng thấp là một dạng viêm khớp mãn tính trong đó lớp bao hoạt dịch của khớp bị viêm. Mặc dù chỉ có độ dày của vài tế bào dà, nhưng bao hoạt dịch đóng vai trò như một cái bao để bảo vệ khớp và ngăn chặn những tác nhân có hại xâm nhập vào khớp. Các tế bào của bao hoạt dịch cũng sản xuất ra các chất giúp bôi trơn khớp. Khi mà bao hoạt dịch này bị viêm, nó sẽ trở lên dày lên và căng đầy dịch. Điều này làm cho khớp bị sưng lên và có thể gây đau, cứng khớp và thậm chí có thể mất hoàn toàn vận động khớp.4
.png)
Viêm khớp dạng thấp có xu hướng ảnh hưởng đến những khớp đối xứng nhau ở cả 2 bên, mặc dù có thể không phải cùng một thời điểm. Ví dụ, viêm khớp dạng thấp có thể ảnh hưởng lên cả 2 bàn tay, 2 chân hoặc 2 khuỷu tay.
Viêm khớp dạng thấp cũng có thể ảnh hưởng đến các phần khác của cơ thể ngoài khớp, chẳng hạn như da, các dây thần kinh, gân, cơ, mắt, tim, thận và phổi. Những bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp cũng có thể biểu hiện triệu chứng mệt mỏi cực độ.5
Dạng viêm khớp này gặp nhiều ở phụ nữ hơn nam giới. Trên thực tế, 3 trong 4 bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp là phụ nữ.4 Mặc dù có nhiều nghiên cứu, nhưng mà người ta không tìm ra một nguyên nhân cụ thể nào gây ra viêm khớp dạng thấp. Nhiều nhà khoa học tin rằng nó có một sự liên kết với yếu tố di truyền và nếu có tiền sử gia đình bị viêm khớp dạng thấp thì sẽ có nguy cơ cao hơn bị cùng bệnh lý này, và họ cũng tin rằng có một yếu tố thúc đẩy cụ thể nào đó gây ra các triệu chứng như là đau khớp, cứng khớp và hạn chế vận động.
Chỉ có bác sĩ mới có thể chẩn đoán được tình trạng viêm khớp
Có nhiều thuốc không qua kê đơn và thuốc kê đơn, cũng như các phương pháp điều trị khác có thể giúp điều trị viêm khớp, nhưng trước hết là phải xác định được viêm khớp loại nào. Xét nghiệm máu có thể giúp loại trừ viêm khớp dạng thấp, và chụp X-quang phổi có thể giúp đánh giá được mức độ tổn thương khớp. Nếu như bạn hoặc một thành viên trong gia đình của bạn bị thoái hóa khớp hoặc viêm khớp dạng thấp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
